ΚΑΝΩΝ ΠΑΡΑΚΛΗΤΙΚΟΣ ΕΙΣ ΤΗΝ ΜΑΘΗΤΙΩΣΑΝ ΝΕΟΛΑΙΑΝ

ΚΑΝΩΝ ΠΑΡΑΚΛΗΤΙΚΟΣ

ΕΙΣ ΤΗΝ ΥΠΕΡΑΓΙΑΝ ΘΕΟΤΟΚΟΝ

διά την μαθητιώσαν νεολαίαν

Ο Ιερεύς

Ευλογητός ο Θεός ημών, πάντοτε· νυν και αεί και εις τους αιώνας των αιώνων.

Ο Αναγνώστης·  Αμήν.

Ψαλμός ρμβ' (142).

Κύριε, εισάκουσον της προσευχής μου, ενώτισαι την δέησίν μου εν τη αλήθεια Σου, εισάκουσόν μου εν τη δικαιοσύνη Σου. Και μη εισέλθης εις κρίσιν μετά του δούλου Σου, ότι ου δικαιωθήσεται ενώπιον Σου πας ζων. Ότι εν πάσι τοις έργοις Σου, εν ποιήμασι των χειρών Σου εμελέτων. Διεπέτασα προς Σε τας χείρας μου· η ψυχή μου ως γη άνυδρός Σοι. Ταχύ εισάκουσόν μου, Κύριε, εξέλιπε το πνεύμα μου. Μη αποστρέψης το πρόσωπόν Σου απ’ εμού, και ομοιωθήσομαι τοις καταβαίνουσιν εις λάκκον. Ακουστόν ποίησόν μοι το πρωΐ το ελεός Σου, ότι επί Σοι ήλπισα. Γνώρισόν μοι, Κύριε, οδόν εν ή πορεύσομαι, ότι προς σε ήρα την ψυχήν μου. Εξελού με εκ των εχθρών μου, Κύριε, προς Σε κατέφυγον, δίδαξόν με του ποιείν το θέλημά Σου, άτι Συ ει ο Θεός μου. Το Πνεύμα Σου το αγαθόν οδηγή­σει με εν γη ευθεία ένεκεν του ονόματος Σου, Κύριε, ζήσεις με. Εν τή δικαιοσύνη Σου εξάξεις εκ θλίψεως την ψυχήν μου· και εν τω ελέει Σου εξολοθρεύσεις τους εχθρούς μου, και απολείς πάντας τους θλίβοντας την ψυχήν μου, ότι εγώ δούλος Σου ειμί.

………………………………………………………………………….

Και ευθύς ψάλλομεν

Θεός Κύριος, και επέφανεν ημίν ευλογημέ­νος ο ερχόμενος εν ονόματι Κυρίου.

Στίχ. α'. Εξομολογείσθε τω Κυρίω, και επικαλείσθε το όνομα το άγιον αυτού.

Θεός Κύριος, καί έπέφανεν ήμιν...

Στίχ. β'. Πάντα τα έθνη εκύκλωσάν με, και τω ονόματι Κυρίου ημυνάμην αυτούς.

Θεός Κύριος, και έπέφανεν ημίν...

Στίχ. γ'. Παρά Κυρίου εγένετο αύτη, και έστι θαυμαστή εν οφθαλμοίς ημών.

Θεός Κύριος, και επέφανεν ημίν...

Είτα τα παρόντα τροπάρια.

Ήχος δ'. Ο υψωθείς εν τω Σταυρώ

Ως τετοκυία τον Θεόν των απάντων, ταις μητρικαίς Σου προς αυτόν ικεσίαις, Θεογεννήτορ Κόρη Αειπάρθενε, χάριν επουράνιον, φωτισμόν και ειρήνην, σύνεσιν και φρόνησιν, συμπαθώς αεί δίδου, τη νεολαία τη πανευλαβώς, την σην αιτούση, ταχείαν αντίληψιν.

Δόξα Πατρί καί Υιώ και Αγίω Πνεύματι.

Και νυν και αεί και εις τους αιώνας των αιώνων. Αμήν. (όμοιον)

Των ευλαβώς μαθητιώντων Παρθένε, τας διανοίας και τον νουν και καρδίαν, προς την παιδείαν πτέρωσον την κρείττονα, τούτους αποτρέπουσα, εννοιών των ματαίων, ως αν μαθητεύσωσι, εν σπουδή και αγάπη, και του Σωτήρος δούλοι εκλεκτοί αναφανώσι, σοφίας τοις δόγμασι.

Είτα ο Ψαλμός Ν' (50^ος).

Ελέησόν με, ο Θεός, κατά το μέγα ελεός Σου, και κατά το πλήθος των οικτιρμών Σου εξάλειψον το ανόμημά μου. Επί πλείον πλύνον με από της ανομίας μου, και από της αμαρτίας μου καθάρισόν με. Ότι την ανομίαν μου εγώ γινώσκω, και η αμαρτία μου ενώπιον μου εστί διά παντός. Σοι μόνω ήμαρτον, και το πονηρόν ενώπιον Σου εποίησα, όπως αν δικαιωθής εν τοις λόγοις Σου, και νικήσης εν τω κρίνεσθαί Σε. Ιδού γαρ εν ανομίαις συνελήφθην, και εν αμαρτίαις εκίσσησέ με η μήτηρ μου. Ιδού γάρ αλήθειαν ηγάπησας· τα άδηλα και τα κρύφια της σοφίας Σου εδήλωσάς μοι. Ραντιεις με υσσώπω, και καθαρισθήσομαι· πλυνεις με, και υπέρ χιόνα λευκανθήσομαι. Ακουτιείς μοι αγαλλίασιν και ευφροσύνην, αγαλλιάσονται οστέα τεταπεινωμένα. Από-στρεψον το πρόσωπόν Σου από των αμαρτιών μου, και πάσας τας ανομίας μου εξάλειψον. Καρδίαν καθαράν κτίσον εν εμοί, ο Θεός, και πνεύμα ευθές εγκαίνισον εν τοις εγκάτοις μου. Μη απόρριψης με από του προσώπου Σου, και το Πνεύμά Σου το άγιον μη αντανέλης απ’ εμού. Απόδος μοι την αγαλλίασιν του σωτη­ρίου Σου, και πνεύματι ηγεμονικώ στήριξόν με. Διδάξω ανόμους τας οδούς Σου, και ασε­βείς επί Σε επιστρέψουσι. Ρύσαί με εξ αιμάτων, ο Θεός, ο Θεός της σωτηρίας μου, αγαλλιάσεται η γλωσσά μου την δικαιοσύνην Σου. Κύριε, τα χείλη μου ανοίξεις, και το στόμα μου αναγγελει την αίνεσίν Σου. Ότι, εί ηθέλησας θυσίαν, έδωκα αν ολοκαυτώματα ουκ ευδοκήσεις. Θυσία τω Θεώ, πνεύμα συντετριμμένον καρδίαν συντετριμμένην και τεταπεινωμένην ο Θεός ουκ εξουδενώσει. Αγάθυνον, Κύριε, εν τη εύδοκία Σου την Σιών, και οικοδομηθήτω τα τείχη Ιερουσαλήμ. Τότε ευδοκήσεις θυσίαν δικαιοσύνης, αναφοράν και ολοκαυτώματα. Τότε ανοίσουσιν επί το θυσιαστήριόν Σου μόσχους.

Καί εύθύς ψάλλεται ό Κανών ού ή ακροστιχίς· «Σύ εί Άχραντε μαθητών μήτηρ. Γερασίμου».

Ώδή α'. Ήχος πλ. δ'. Υγράν διοδεύσας.

Υπεραγία Θεοτόκε, σώσον ημάς.

Σοφίας τεκούσα τον χορηγόν, σοφίας τω φέγ­γει, τας καρδίας των μαθητών, οδηγεί προς κτήσιν των αρίστων, Θεογεννήτορ Παρθένε Πανάμωμε.

Υπεραγία Θεοτόκε, σώσον ημάς.

Υψόθεν επίνευσον συμπαθώς, επί τας δεή­σεις, Θεοτόκε των μαθητών, και δίδου αυτοίς πνεύμα ανδρείας, και ταπεινώσεως Κόρη της κρείττονος.

Δόξα Πατρί...

Επίχεε Κόρη τοις μαθηταίς, της Σης βοήθει­ας, τον σωτήριον γλυκασμόν, ως αν τον ιόν της αμαρτίας, μετά σπουδής αποκρούωσιν Δέσποινα.

Καί νυν...

Ισχύν κατά πάσης επιβουλής, τη μαθητιώση νεολαία του δυσμενούς, χορηγεί ως αν των παιδευμάτων, των ιερών Θεοτόκε μεθέξωσι.

Ώδή γ'. Ουρανίας άψιδος.

Υπεραγία Θεοτόκε, σώσον ημάς.

Αθυμίας και λύπης, και πονηρών σκέψεων, φύλαττε άτρωτους Παρθένε, τη αντιλήψει Σου, των μαθητών τον χορόν, ως αν καλώς παιδευθώσι, και τύποι γενήσονται, βίου χρηστότητος.

Υπεραγία Θεοτόκε, σώσον ημάς.

Χάριν άφθονον δίδου, και φωτισμόν Άχραντε, ζήλον και πολλήν προθυμίαν, προς τα μα­θήματα, τοις μαθητεύουσιν, εν τη Σχολή ταύτη Κόρη, βίου καθαρότητι, τούτους τειχίζουσα.

Δόξα Πατρί...

Ραντισμώ Θεοτόκε, της σης πολλής χάριτος σβέσον των παθών δεινήν φλόγα, εκ των ψυχών ημών ιδού γαρ Δέσποινα, ως ταπεινά Σου τεκνία, πίστει καταφεύγομεν, τη προστα­σία Σου.

Καί νυν...

Ακηδίας το νέφος, το χαλεπόν σκέδασον, και επιμελώς μαθητεύειν, ημάς ενίσχυσον, σπουδή τη κρείττονι, προς τας καλάς επιδό­σεις, της ενθέου γνώσεως, Παρθένε Άχραντε.

…………………………………………….

Διάσωσον, των μαθητών την χορείαν Θεοκυητορ, από πάσης επιβουλής του αλάστορος, τούτοις παρέχουσα σύνεσιν και αγάπην.

Επίβλεψον, εν ευμενεία πανύμνητε Θεοτόκε, επί την εμήν χαλεπήν του σώματος κάκωσιν, και ίασαι της ψυχής μου το άλγος.

Αίτησις του Ιερέως

Ελέησον ημάς ο Θεός κτά το μέγα έλεος Σου, δεόμεθα επάκουσον και ελέησον……

και το Κάθισμα. Ήχος β'. Πρεσβεία θερμή.

Ως Μήτηρ Χρίστου, και συμπαθείας πέλαγος, Παρθένε 'Αγνή, των μαθητών τον όμιλον, οδήγει τη Ση χάριτι, προς την κτήσιν παιδείας της κρείττονος, διά ζωής καθαράς και σεμνής, ως αν καταστώσι πάσι χρήσιμοι.

Ώδή δ'. Είσακήκοα Κύριε.

Υπεραγία Θεοτόκε, σώσον ημάς.

Νουν εγρήγορον δώρησαι, τη μαθητιώση Κό­ρη νεότητι, και σοφόν εν πάσι φρόνημα, τού­τους των χειρόνων απαλλάττουσα.

Υπεραγία Θεοτόκε, σώσον ημάς.

Τη θερμή αντιλήψει Σου, ακαθάρτου βίου πόρρω συντήρησον, Θεοτόκε Αειπάρθενε, την μαθητιώσαν νεολαίαν Σου.

Δόξα Πατρί...

Ενταλμάτων του Κτίσαντος, πληρωτάς εν βίου σεμνού χρηστότητι, μαθητών δείξον το σύστημα, τη Ση προστασία, Μητροπάρθενε.

Και νυν...

Μαθητών πιστών πέλουσα, μήτηρ Θεοτόκε Χριστόνκυήσασα, μητρικό εις τούτους περίεπε, από των σκανδάλων του αλάστορος.

Ώδή ε'. Φώτισον ημάς.

Υπεραγία Θεοτόκε, σώσον ημάς.

Άθλησιν ζωής, ενάρετου ένδυνάμωσον, Θε­οτόκε τον χορόν των μαθητών, διανύειν και τυχειν θείας χρηστότητος.

Υπεραγία Θεοτόκε, σώσον ημάς.

Θείον φωτισμόν, επιμέλειαν και σύνεσιν, και αγάπην προς την πρόοδον Αγνή, μαθηταίς τοις εύσεβέσιν αεί πάρεχε.

ΔόξαΠατρί...

Η ση αρωγή, νεολαίαν την θεόφρονα, λυτρωσάσθω ψυχοφθόρων λογισμών, οδηγούντων Θεοτόκε προς άπώλειαν.

Και νύν...

Τήρησον Αγνή, καθαρούς πάσης σπιλώσεως, και εκ τόπων συστροφών και επαφών, τους πι­στούς Σου μαθητάς Θεογεννήτρια.

Ωδή ς'. Την δέησιν.

Υπεραγία Θεοτόκε, σώσον ημάς.

Ως ούσα, Χριστού φιλεύσπλαγχνος Μήτηρ, μητρικώς τους μαθητάς ως υιούς Σου, σκέπε Αγνή των βελών τού Βελίαρ, και λογι­σμών ακαθάρτων απάλλαττε, και δίδου τούτοις προκοπήν, ευοδούσθαι Παρθένε τοις κρείττοσι.

Υπεραγία Θεοτόκε, σώσον ημάς.

Ναμάτων, ζωοποιών Θεοτόκε, μαθητών των ευσεβών τας καρδίας, πλήρου τη Ση αρωγή αοράτως, ως αν καρπόν μαθητείας και πίστεως, και πολιτείας ακραιφνούς, τω Δεσπότη των όλων προσάγωσι.

Δόξα Πατρί...

Ματαίων, απασχολήσεων Κόρη, ανωτέρας τας εννοίας συντήρει, των ευσεβών μαθητών και εν φόβω, και εύσεβεία καλώς αναστρέφεσθαι, δίδου αυτοίς διά παντός, αγαθόν λογι­σμόν τε και δύναμιν.

Καί νυν...

Ηνίκα, αποχωρήσωμεν Κόρη, μαθημάτων και σοφών παιδευμάτων, αρετή διανύειν τον βίον, και πάση ευσεβεία και σεμνότητι, δύναμιν δίδου και ισχύν, Θεοτόκε ημίν τοις οικέταις Σου.

………………………………………………….

Διάσωσον των μαθητών την χορείαν Θεοκυήτορ, από πάσης επιβουλής του αλάστορος, τούτοις παρέχουσα σύνεσιν και αγάπην.

Άχραντε, η διά λόγου τον Λόγον ανερμηνεύτως, επ’ εσχάτων των ημερών τεκούσα δυσώπησον, ως έχουσα μητρικήν παρρησίαν.

Αίτησις του Ιερέως

και το Κοντάκιον. Ήχος β'.

Τοίς των αιμάτων σου.

Τη προστασία Σου Κόρη προστρέχουσα, η ευσεβής νεολαία κραυγάζει Σοι· Τον νουν ημών φώτισον Άχραντε, του συνιέναι την γνώσιν την κρείττονα, ως αν τω Κυρίω δουλεύσωμεν.

Το Προκείμενον.

Μνησθήσομαι του ονόματος σου, εν πάση γενεά και γενεά (δίς).

Στίχ. Άκουσον, Θύγατερ, και ιδε, και κλίνον το ους σου, και επιλάθου του λαού σου, και του οίκου του πατρός σου, και επιθυμήσει ο Βασιλεύς του κάλλους σου.

Του ονόματος σου μνησθήσομαι, εν πάση γενεά και γενεά.

Το Ευαγγέλιον.

Εκ του κατά Λουκάν (κεφ. A' 39-49,56).

Εν ταις ημέραις εκείναις, αναστάσα Μαριάμ, επορεύθη εις την ορεινήν μετά σπουδής εις πόλιν Ιούδα και εισήλθεν εις τον οίκον Ζαχαρίου, και ησπάσατο την Ελισάβετ. Και εγένετο, ως ήκουσεν η Ελισάβετ τον ασπασμόν της Μαρίας, έσκίρτησε τό βρέφος εν τη κοιλία αυτής και έπλήσθη Πνεύματος Αγίου η Ελισάβετ, και ανεφώνησε φωνή μεγάλη και είπεν Ευλογημένη Συ εν γυναιξί και ευλογημένος ο καρπός τής κοιλίας Σου. Και πόθεν μοι τούτο, ινα έλθη η μήτηρ του Κυρίου μου προς με; Ιδού γαρ, ως εγένετο η φωνή του ασπασμού Σου εις τα ώτα μου, εσκίρτησε το βρέφος εν αγαλλιάσει εν τη κοιλία μου. Και μακαρία η πιστεύσασα, ότι έσται τελείωσις τοις λελαλημένοις αυτή παρά Κυρίου. Και είπε Μαριάμ. Μεγαλύνει η ψυχή μου τον Κύριον, και ήγαλλίασε το πνεύμα μου επί τω Θεώ τω Σωτήρι μου. Ότι επέβλεψεν επί την ταπείνωσιν της δούλης Αυτού· ιδού γάρ από του νυν μακαριούσι με πάσαι αι γενεαί. Ότι εποίησέ μοι με­γαλεία ο Δυνατός, και άγιον το όνομα Αυτού. Έμεινε δε Μαριάμ συν αυτή ωσεί μήνας τρεις, και υπέστρεψεν εις τον οίκον αύτής.

Δόξα Πατρί...

Ταις τής Θεοτόκου, πρεσβείαις, Ελεήμον, εξάλειψον τα πλήθη, των εμών εγκλημάτων.

Και νυν...

Ταις τής Παναχράντου, πρεσβείαις, Ελεή­μον, εξάλειψον τα πλήθη, των εμών εγκλημά­των.

Προσόμοιον.

Ήχος πλ. β'. Όλην αποθέμενοι.

Στίχ. Ελεήμον, ελέησόν με ο Θεός, κατά το μέγα ελεός Σου, και κατά το πλήθος των οικτιρμών Σου εξάλειψον το ανόμημά μου.

Δίδου ημίν Δέσποινα, τοις ταπεινοίς σου τεκνίοις, φωτισμόν ουράνιον, και φόβον σωτή­ριον δυσωπούμέν σε, πειθαρχείν πάντοτε, εν πολλή συνέσει, διδασκάλων εν τοις ρήμασιν, ινα κτησώμεθα, γνώσεως απάσης το πλήρωμα, της θείας και της θύραθεν, τη επισκοπή Σου Πανύμνητε· Συ γάρ ει προστάτις, ημών και οδηγός και φωτισμός, και την Σην χάριν κηρύττομεν, διά Σου σωζόμενοι.

Ο Ίερεύς·  Σώσον ο Θεός τον λαόν Σου...

ο αναγνώστης:  Αμήν.

Ώδή ζ'. Οι εκ της Ιουδαίας.

Υπεραγία Θεοτόκε, σώσον ημάς.

Τοις μαθήμασι Κόρη, εν σπουδή προσανέχειν ημάς ένίσχυσον, και πάσης αποκλίνειν, απατηλής έννοιας, ειρωνείας τε χείρονος, και εν αγάπη πολλή, ανέχεσθαι αλλήλων.

Υπεραγία Θεοτόκε, σώσον ημάς.

Ηλιόμορφε Κόρη, μαθητών προστασία των πεποιθότων Σοι, εκ πάσης επηρείας, και φθόνου και κακίας, ασινείς φύλαττε, διατελείν ευσεβώς, ημών την μαθητείαν.

Δόξα Πατρί...

Ρημάτων εκ χειλέων, των σοφών διδασκά­λων πάσαν ανάπτυξιν, εκδέχεσθαι προθύμως, προς γνώσιν των κρειττόνων καταξίωσον Δέ­σποινα, τας διανοίας ημών, των πίστει Σε υμνούντων.

Και νυν...

Γνώσιν πάσαν πλουτίσαι, ιερών μαθημάτων Παρθένε φώτισον, ημών τας διανοίας, των εύλαβώς φοιτώντων, τη Σχολή ταύτη Άχραντε, ινα Χριστώ τω Θεώ, δουλεύσωμεν αμέμπτως.

Ωδή η'. Τον Βασιλέα.

Υπεραγία Θεοτόκε, σώσον ημάς.

Εξ αμελείας, διχοστασίας τε πάσης, απολύτρωσαι ημάς Θεογεννήτορ, εν επιμελεία, διδάσκεσθαι τα κρείττω.

Υπεραγία Θεοτόκε, σώσον ημάς.

Ρύπων κακίας, ψιθυρισμοί τε και δόλου, κατακρίσεως και γογγυσμού Παρθένε, την μαθητιώσαν, φύλαττε νεολαίαν.

Δόξα Πατρί...

Άφρονος γνώμης, και πονηράς συνήθειας, ρύου πάντοτε και αγωγής εκτρόπου, την μαθητιώσαν, νεότητα Παρθένε.

Καί νυν...

Σύνεσιν δίδου, ως αν χρηστότητα βίου, και σεμνότητα εν ήθεσιν αμέμπτοις, οι μαθητιώντες, κτησώμεθα Παρθένε.

Ώδή θ'. Κυρίως Θεοτόκον.

Ύπεραγια Θεοτόκε, σώσον ημάς.

Ιδού εν εύλαβεία, τη ση προστασία, οι μαθηταί ως τεκνία Σου σπεύδομεν, ίνα της Σης ευμοιρήσωμεν Κόρη χάριτος.

Υπεραγία Θεοτόκε, σώσον ημάς.

Μαρία Θεοτόκε, Μήτερ του Σωτήρος, τη μη­τρική Σου εύνοια προστάτευε, των μαθητών ανυμνούντων τα μεγαλειά Σου.

Δόξα Πατρί...

Ουράνωσον Παρθένε, των μαθητευόντων, τας διανοίας τη Ση αγαθότητι, εκ γεηρών φρο­νημάτων τούτους απάγουσα.

Και νυν...

Υφέρποντα δολίως, καθ’ εκάστην Κόρη, τον πονηρόν κατασύντριψον δράκοντα, την νεο­λαίαν της τούτου μανίας σώζουσα.

Τα Μεγαλυνάρια.

Άξιον εστίν ως αληθώς μακαρίζειν Σε την Θεοτόκον, την άειμακάριστον και παναμώμη­τον, και μητέρα του Θεού ημών.

Τήν τιμιωτέραν των Χερουβείμ, καί ένδοξοτέραν, ασυγκρίτως των Σεραφείμ, την άδιαφθόρως, Θεόν Λόγον τεκούσα, τήν όντως Θε­οτόκον, Σε μεγαλύνομεν.

Xαίροις των Αγγέλων η βασιλίς, και μαθητευόντων, προστασία και οδηγός, χαιρε Θεοτόκε, η του Σωτήρος Μήτηρ, και πάντων των ανθρώπων, το καταφύγιον.

Ίδε ως τεκνία σου συμπαθώς, μαθητών τον δήμον, εξαιτούντων πανευλαβώς, φωτισμόν Παρθένε, παρά της χάριτός Σου, και δίδου τούτοις Κόρη, χάριν και έλεος.

Νουν του συνιέναι ως αληθώς, την των παιδευμάτων, κεκρυμμένην γνώσιν Αγνή, τη μαθητιώσι, παράσχου νεολαία, ως την πηγήν τεκούσα, της αγαθότητος.

Εν επιμελεία γνώμη θερμή, ημάς μαθητεύειν, και πληρούσθαι θείου φωτός, Κεχαριτωμένη, αξίωσον Παρθένε, τους σπεύδοντας εν πίστει, τη άντιλήψει Σου.

Της σοφίας τέξασα την πηγήν, πάσης αγνω­σίας, και αγνοίας ψυχοβλαβούς, ρύσαι Θεοτό­κε, ημάς τα Σα τεκνία, ως αν μαθητευθώμεν, τα έπουράνια.

Σκέπε από πάσης επιβουλής, καί πικρών σκανδάλων, νεολαίαν Σου την πιστήν, Κεχαριτωμένη, υπομονήν διδούσα, αύτοίς και θειον ζήλον, προς βίον ένθεον.

Πάσαι των Αγγέλων αι στρατιαί, Πρόδρομε Κυρίου, Αποστόλων η δωδεκάς, οι Άγιοι πάντες, μετά της Θεοτόκου, ποιήσατε πρεσβείαν, εις το σωθήναι ημάς.

Το Τρισάγιον.

Άγιος ο Θεός, Άγιος ’Ισχυρός, Άγιος Αθάνατος, έλέησον ημάς (έκ γ').

Δόξα Πατρί καί Υίώ καί Άγίψ Πνεύματι. Καί νυν καί άεί καί εις τούς αιώνας των αιώνων. ’Αμήν.

Παναγία Τριάς, ελέησον ημάς. Κύριε, ιλάσθητι ταις αμαρτίαις ημών. Δέσποτα, συγχώρησον τάς ανομίας ημίν. Άγιε, επίσκεψαι καί ίασαι τας ασθενείας ημών, ενεκεν του ονόμα­τος σου.

Κύριε, ελέησον Κύριε, ελέησον Κύριε, ελέησον.

Δόξα Πατρί... Και νυν...

Πάτερ ημών ο εν τοις ουρανοίς, αγιασθήτω το όνομά σου. Ελθέτω η βασιλεία σου. Γενηθήτω το θέλημά σου, ως εν ουρανώ, και επί της γης. Τον άρτον ημών τον επιούσιον δος ημίν σήμερον. Και άφες ημίν τα οφειλήματα ημών, ως και ημείς αφίεμεν τοις οφειλέταις ημών. Και μη εισενέγκης ημάς εις πειρασμόν, αλλά ρύσαι ημάς από του πονηρού.

Ο Ιερεύς· Ότι σου έστιν η βασιλεία και η δύναμις και η δόξα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος, νυν και αεί και εις τους αιώνας των αιώνων.

Ο Αναγνώστης:  Αμήν.

Είτα τα Τροπάρια ταύτα.

’Ηχος πλ. β'.

Ελέησον ημάς, Κύριε, ελέησον ημάς· πάσης γάρ απολογίας απορούντες, ταύτην Σοι την ικεσίαν, ως Δεσπότη, οι αμαρτωλοί προσφέρομεν, ελέησον ημάς.

Δόξα Πατρί...

Κύριε, έλέησον ημάς· έπι Σοι γαρ πεποίθαμεν. Μη οργισθής ημίν σφόδρα, μηδέ μνησθής των ανομιών ημών αλλ’ έπίβλεψον και νυν ως εύσπλαγχνος, και λύτρωσαι ημάς εκ των εχθρών ημών Συ γαρ ει Θεός ημών, και ημείς λαός Σου· πάντες έργα χειρών Σου, και το όνομά Σου επικεκλήμεθα.

Και νυν...

Της ευσπλαγχνίας την πύλην άνοιξον ημίν, ευλογημένη Θεοτόκε· ελπίζοντες εις Σε, μη αστοχήσαιμεν ρυσθείημεν διά Σου των περι­στάσεων. Συ γαρ ει η σωτηρία του γένους των Χριστιανών.

Εκτενής δέησις και Απόλυσις, μεθ’  ην ψάλλομεν το εξής·

'Ηχος β'. Ότε εκ του ξύλου.

Τέξασα σοφίας την πηγήν, Κόρη τον Χρίστον απορρήτους, δι’ αγαθότητα, σύνεσιν καί φρόνησιν, δίδου εκάστοτε, τη πιστή νεολαία Σου, μαθητευομένη, εν πάση σεμνότητι, και ζήλω Άχραντε, πάσης αμελείας και βλάβης, και αναστροφής κακοτρόπου, ημάς απαλλάττουσα δεόμεθα.

Δίστιχον.

Την των μαθητών παράκλησιν Παρθένε Ην σοι Γεράσιμος ανέπλεξε δέχου.

ΨΗΦΙΟΠΟΙΗΣΗ ΑΠΟ ΤΕΥΧΙΔΙΟ ΤΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΗΣ ΔΙΑΚΟΝΙΑΣ

Αγία Μεγαλομάρτυς ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ

Ι.Μ. ΑΓΙΑΣ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗΣ ΣΙΝΑ. ΜΕ ΤΗ ΜΑΓΙΑ ΤΣΟΚΛΗ.

ΟΔΕΥΟΝΤΑΣ ΣΤΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ

Περιμένουμε και εφέτος τη μεγάλη γιορτή της γεννήσεως του Χριστού, αδελφοί μου! Ήδη έχει ξεκινήσει η νηστεία των Χριστουγέννων. Βέβαια λίγοι τη  θυμούνται, λιγότεροι την ασπάζονται και οι περισσότεροι, αν δεν την κοροϊδεύουν, την αγνοούν και αδιαφορούν. Όπως όμως και να το κάνουμε χωρίς νηστεία, χωρίς κάποια θυσία, δεν έχει καμιά αξία, δεν μας προκαλεί την παραμικρή συγκίνηση  η γιορτή, όταν θα έλθει, και στο Χριστουγεννιάτικο γιορτινό τραπέζι καμιά διαφορετικότητα· τίποτα το ξεχωριστό από όλες τις άλλες ημέρες. Στις 21 του μηνός μαζί με τη γιορτή των Εισοδίων της Θεοτόκου, ξεκινούν επίσημα πλέον και πανηγυρικά και οι καταβασίες των Χριστουγέννων. «Χριστός γεννᾶται δοξάσατε…» Είναι η πρώτη επίσημη αναγγελία της Γεννήσεως του Χριστού και ταιριάστηκαν εξαίσια μ’ αυτή τη μεγάλη Θεομητορική γιορτή της εισόδου της Θεοτόκου εις τα Άγια των Αγίων, αφού με την αφιέρωση αυτή υπογράφεται τρόπον τινά το συμβόλαιο ότι από αυτή θα γεννηθεί ο μεσσίας και μαζί η σωτηρία του ανθρώπου.  

«Χριστός γεννᾶται, δοξάσατε∙ /   Χριστός ἐξ οὐρανῶν ἀπαντήσατε./Χριστός ἐπί γῆς ὑψώθητε./  Ἄσατε τῶ Κυρίῳ πᾱσα ἡ γῆ,/ και ἐν εὐφροσύνῃ ἀνυμνήσατε λαοί∙  /   ὅτι δεδόξαστε».

Ο Χριστός γεννάται∙ Από τα στόματα όλων ας ακουστεί δοξολογία.

Ο Χριστός έρχεται από τους ουρανούς, όλοι, σαν τους ποιμένες, σαν τους Μάγους, τρέξτε να τον υποδεχθείτε.

Ο Χριστός φάνηκε πάνω στη γη. Στη Βηθλεέμ, στο σπήλαιο, στη Φάτνη, σπαργανωμένος, είναι ανάμεσα μας, είναι δίπλα μας∙  εσείς οι άνθρωποι ανεβείτε από τη γη στους ουρανούς. Ξεκολλήστε από τα γήινα και τα χοϊκά και ανεβείτε στα επουράνια, τα άφθαρτα, τα αιώνια.

Όλοι οι λαοί, απ’ άκρο σ’ άκρο της γης, όλη η οικουμένη, άσατε, ανυμνήσατε, ψάλλατε άσματα  στον Κύριο με χαρά και ευφροσύνη, γιατί για σας Αυτός είναι ο πλέον δοξασμένος και από Αγγέλους και από ανθρώπους».

Αδελφοί μου!

Ασφαλώς και θα στολίσουμε και φέτος τα σπίτια μας. Ασφαλώς και θα ξαναστηθεί το πλαστικό χριστουγεννιάτικο δένδρο με όλα τα συνακόλουθά του. Με το Χριστό όμως τι κάνουμε; Πολλοί από μας θα  στολίσουμε και τα μπαλκόνια και τις ταράτσες, και θα τα παραγεμίσουμε με φώτα και λαμπάκια. Με το Χριστό όμως τι κάνουμε;  Και τώρα έστω και εν μέσω κρίσεως, έστω και εν μέσω κλαυθμών και οδυρμών περί ανέχειας και αδυναμίας και οικονομικής δυσχέρειας και για δένδρα και για δώρα θα γίνει λόγος και για τρόφιμα, και για γαλοπούλα επίσης  και για γλυκά και για πλούσια γιορταστικά Χριστουγεννιάτικα τραπέζια. Με το Χριστό όμως τι κάνουμε;

Αναρωτηθήκαμε άραγε μήπως χάσαμε την έννοια των Χριστουγέννων;

Μήπως μιλάμε για Χριστούγεννα και δεν έχουμε ιδέα τι σημαίνει η λέξη αυτή; Μήπως σχηματίσαμε την ιδέα ότι Χριστούγεννα είναι μια απλή φολκλορική γιορτή, έτσι απλά για να ξεσκάσουμε και τίποτα παραπάνω;

Χριστούγεννα λοιπόν όπου θα γιορτάζει ο Χριστός ή Χριστούγεννα για να γιορτάζουμε εμείς;

Αδελφοί μου!

Γιορτάζουμε όλοι μας, μικροί και μεγάλοι «Χριστούγεννα».

Όμως, κοιτάζουμε μόνο το και όχι το ποιος.

Κοιτάζουμε μόνο τι θα αγοράσουμε, τι θα φάμε, τι θα φορέσουμε, που θα πάμε, πως θα στολίσουμε και δεν ασχολούμαστε καθόλου για ποιον γίνονται όλα αυτά. Πολλοί από όλους αυτούς τους επίδοξους και ματαιόδοξους διακοσμητές ούτε καν γνωρίζουν για Χριστουγεννιάτικο εκκλησιασμό, δεν έχουν ιδέα στο τι γίνεται όλες αυτές τις μέρες στις εκκλησίες μας.

Γεμίζουμε τα Χριστούγεννα με λαμπερά χρυσόχαρτα και πλαστικά είδη που προσφέρουμε ή δεχόμαστε και δεν αφήσαμε χρόνο για τις ανθρώπινες σχέσεις.

Ο Χριστός πάντοτε είχε χρόνο για τους άλλους. Μας καλεί να λοιπόν να δώσουμε χρόνο στους άλλους, να ακούσουμε, να ενθαρρύνουμε, να παρηγορήσουμε και να προσεγγίσουμε  τους ανθρώπους γύρο μας.

Αντί να γιορτάσουμε την γέννηση του Θείου βρέφους και να γεμίσουμε  με την ειρήνη του τις καρδιές μας, προσπαθούμε να βρούμε τη χαρά σε πολλές επιπόλαιες ασχολίες  οι οποίες όμως μας γεμίζουν με άγχος.

Ο Χριστός ως Άρχων ειρήνης ήρθε για να μας φέρει γαλήνη στις ανήσυχες καρδιές μας και να μας οδηγήσει από το σκοτάδι του φόβου και της ταραχής στο φως της ενθάρρυνσης και της ηρεμίας.

Αλλά προσέξτε, τα καλύτερα Χριστούγεννα είναι εκείνα που τα κάνουμε με το Χριστό μαζί. Τι θα πει Χριστούγεννα άλλωστε; Να ζούμε το Χριστό μέσα στην καρδιά μας. Να Τον κλείσουμε μέσα μας, με τη Θεία Κοινωνία και την όλη Εκκλησιαστική ακολουθία. Να γίνει δηλαδή η καρδιά μας φάτνη αιώνιας ζωής. Κι αυτό σημαίνει ότι μαζί με τους κτύπους της δικής μας καρδιάς, να νοιώσουμε, να αισθανθούμε να βιώσουμε τους κτύπους της Θεανθρώπινης καρδιάς του Ιησού. Να νοιώσουμε τους νοερούς παλμούς της αιωνιότητος, τους παλμούς της Βασιλείας των Ουρανών, τους παλμούς της αθανασίας, τους παλμούς της Βασιλείας του Θεού. 

Ας δώσουμε λοιπόν στον Χριστό την πρώτη θέση τα Χριστούγεννα.

Ας διδάξουμε στα παιδιά μας ξανά το νόημα των Χριστουγέννων. Ο Χριστός ήρθε για να δώσει, όχι για να πάρει. Τα παιδιά μαθαίνουν από τους γονείς τους την ανιδιοτέλεια και την προσφορά, την αγάπη στους άλλους.

Ο Ιησούς ήρθε και πέθανε για μας από αγάπη ώστε να μάθουμε κι εμείς να αγαπάμε, να συγχωρούμε και να υπηρετούμε ο ένας τον άλλο. Ας ξοδέψουμε περισσότερο χρόνο στην αποκατάσταση σχέσεων μεταξύ μας.

Ο Ιησούς γεννήθηκε μόνος ξεχασμένος, αποδιωγμένος και άγνωστος σε μια φάτνη. Υπάρχουν αρκετοί άνθρωποι γύρο μας οι οποίοι ζουν σε άσχημες συνθήκες. Ας προσπαθήσουμε να βελτιώσουμε την κατάστασή τους, με την οικονομική μας προσφορά, με την συντροφιά μας, με ένα τηλέφωνο και με κάθε τρόπο που θα φέρει ανακούφιση στη ζωή τους. 

Ο Ιησούς Χριστός δεν είναι απλά ένα βρέφος σε μια φάτνη. Δεν είναι απλά ένας χαρακτήρας μιας παιδικής ιστορίας. Ο Ιησούς Χριστός είναι ο Θεάνθρωπος ο οποίος γεννήθηκε ώστε εμείς να βρούμε το δρόμο και να συμφιλιωθούμε με τον Θεό για να έχει η ζωή μας νόημα και σκοπό.

Αδελφοί μου! Χριστός επί γης!

Ο Χριστός ήρθε. Ήρθε ως ένα άγνωστο ταπεινό βρέφος. Την επόμενη φορά θα έρθει ως ένας γνωστός Κύριος του κόσμου που θα αναγνωριστεί από όλους.

Την πρώτη φορά που ήρθε, ένα αστέρι επισήμανε τον ερχομό του. Την επόμενη φορά που θα έρθει όλοι οι ουρανοί θα ξετυλιχτούν ως περγαμηνές, τ’ αστέρια θα χάσουν το φως τους, αφού θα είναι Αυτός που θα φωτίζει.

Την πρώτη φορά που ήρθε, οι μάγοι και οι βοσκοί του έφεραν δώρα. Την επόμενη φορά που θα έρθει θα φέρει ο ίδιος δώρα, βραβεία για τους δικούς του.

Την πρώτη φορά που ήρθε, δεν υπήρχε τόπος γι’ Αυτόν.  Την επόμενη φορά που θα έρθει ολόκληρος ο κόσμος δεν θα έχει τόπο να χωρέσει τη δόξα Του.

Την πρώτη φορά που ήρθε, ήταν λίγοι εκείνοι που παρακολούθησαν τον ερχομό του. Την επόμενη φορά που θα έρθει θα τον δει κάθε μάτι.

Αλλ’ όμως…Τα Χριστούγεννα ενώ είναι γιορτή χαράς και ευλογίας για πολλούς γίνεται περίοδος δυσκολίας και τραγωδίας. Δυσκολίας επειδή με τις επιπρόσθετες ευθύνες και δουλειές κοντεύουμε να τρελαθούμε και τραγωδίας επειδή λόγω των αισθημάτων μοναξιάς και απόγνωσης που φωλιάζουν σε πολλούς έχουμε περισσότερα συμπτώματα κατάθλιψης και τις περισσότερες αυτοκτονίες την περίοδο αυτή.

Αλήθεια πως μετατρέψαμε μια γιορτή χαράς σε γιορτή πόνου και θλίψης και για μερικούς ακόμη σε ένα εφιάλτη; Πώς έγινε να περνούν τόσοι άνθρωποι τα Χριστούγεννα μέσα στην κούραση, στην απογοήτευση, στη μοναξιά και στην λύπη; Γιατί δεν απολαμβάνουν τόσοι πολλοί την αγάπη, την χαρά και την ειρήνη του Χριστού; Γιατί στην προσπάθειά μας να ικανοποιήσουμε τις απαιτήσεις των επίπλαστων παραδόσεων έχουμε γίνει τόσο πολυάσχολοι και κουρασμένοι ώστε να μην μπορούμε να απολαύσουμε τις γιορτές;

Αγαπητοί Χριστιανοί. Η ημέρα των Χριστουγέννων, αναμφίβολα, είναι εορτή που εμείς οι Χριστιανοί την εορτάζουμε με μεγάλη μεγαλοπρέπεια. Και είναι πολύ φυσικό αυτό. Γιατί κατ’ αυτήν, όπως λένε οι Πατέρες της Εκκλησίας, κατέβηκε από τον Ουρανό στη γη μας ο Υιός και Λόγος του Θεού. «Και έγινε άνθρωπος ίνα τον άνθρωπον Θεόν κατεργάσηται», όπως μας λέει ο Μ. Αθανάσιος. Ο σκοπός που ενηνθρώπησε ο Θεός είναι να σώσει το ανθρώπινο γένος. Δανείστηκε την ανθρώπινη φύση για να σώσει τον άνθρωπο από την αμαρτία.. Και έτσι «Ημείς ακαταπαύστως βοώμεν·/ Δόξα εν υψίστοις Θεώ και επί γης ειρήνη,/ εν ανθρώποις ευδοκία.»

Αυτή όμως ή δοξολογία, δεν θα πρέπει να είναι μόνο λόγια. Πρέπει να είναι βίωμα, ζωή, πραγματικά. Ο Χριστός επιθυμεί και θέλει να γεννηθεί και στις δικές μας καρδιές.  Να ζούμε καθημερινά τα Χριστούγεννα με τη συνεχή και αδιάλειπτη παρουσία του Χριστού στη καρδιά και τη ζωή μας. Να είναι η ζωή μας Χριστοκεντρική, εκκλησιαστική, αληθινά πνευματική.

Η ΘΕΙΑ ΚΟΙΝΩΝΙΑ

ΟΜΙΛΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΘΕΙΑ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΕΤΩΝ 2001 - 2002

ΕΠΙ ΤΗ 8Η ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ

Η απελευθέρωση της Λέσβου το 1912

 

 

Το φθινόπωρο του 1912 έφερε στη Λέσβο την άνοιξη. Έβλεπαν οι χριστιανοί ότι η μεγάλη στιγμή για την απελευθέρωση πλησιάζει. Πίστευαν στον καινούργιο κυβερνήτη της Ελλάδας, τον Ελευθέριο Βενιζέλο, τον άνθρωπο που ήταν γιομάτος φως κι αξιοσύνη, ότι θα έκανε πραγματικότητα τον πόθο των Λεσβίων, για τη λύτρωσή τους από τη βάρβαρη τουρκική κατοχή. Στις 26 Οκτωβρίου 1912 ο ηρωικός ελληνικός στρατός απελευθέρωσε την πρωτεύουσα της Μακεδονίας, την πολυτραγουδισμένη από το λαό μας Θεσσαλονίκη.

Η Λέσβος ολόκληρη βρισκόταν σε έξαρση προετοιμασίας για τη μεγάλη ώρα που πλησίαζε.

Η Μήθυμνα ζούσε έντονα την προσμονή της μεγάλης στιγμής της απελευθέρωσης από την αξημέρωτη νύχτα της τουρκικής κατοχής. Ένας νεαρός ιχθυοπώλης από τη Μήθυμνα, ο Μιχάλης Σαβάδας, με το συνεταίρο του Μουσταφά Εφέντη, βρέθηκαν με τη βάρκα τους στο απέναντι από τη Μήθυμνα χωριό της Μ. Ασίας Μπαμπά-Καλέ. Ήταν οι πρώτες μέρες του Νοεμβρίου του 1912.

Στον όρμο του Μπαμπά-Καλέ είχαν πέσει γουφάρια. Φόρτωσαν λοιπόν γουφάρια και σε λίγες ώρες τα έφεραν να τα πουλήσουν στη Μήθυμνα.

O μικρός Μιχάλης Σαβάδας είπε στους χωριανούς τους τι άκουσαν από τους τρομοκρατημένους Τούρκους ψαράδες του Μπαμπά-Καλέ. Ελληνικά καράβια με τον ατρόμητο «Αβέρωφ» γύριζαν μπροστά στον Ελλήσποντο κι ετοιμάζονταν να καταλάβουν τη Λέσβο.

Το νέο, πετώντας από στόμα σε στόμα, πήγε και στ' αφτιά του καϊμακάμη, ο οποίος διέταξε και συνέλαβαν το νεαρό Μιχάλη. Αρχισαν τις ανακρίσεις με ραβδισμούς. Ευτυχώς έτρεξε ο συνεταίρος του Μουσταφάς και τον γλίτωσε, λέγοντας στις αρχές ότι τα νέα τα άκουσαν από τις λιμενικές αρχές του Μπα-μπά Καλέ.

Σε λίγες μέρες, το πρωί της 8-11-1912 διαδόθηκε πάλι το μήνυμα της κίνησης του ελληνικού στόλου στα λεσβιακά νερά. Αυτή την είδηση την πήρε με τον τηλέγραφο ο διευθυντής του τηλεγραφείου Μήθυμνας Εμίν Εφέντης, που επικοινωνούσε με τις τουρκικές αρχές της Μυτιλήνης. Βρισκόμασταν στην αυγή της πολυπόθητης λευτεριάς. Μετά από λίγες ώρες ήλθε το μεγάλο, το πολυπόθητο μήνυμα. Η πόλη της Μυτιλήνης απελευθερώθηκε από τη σκοτεινή τουρκική κατοχή, με τα ελληνικά δοξασμένα καράβια, μ' αρχηγό το θωρηκτό Αβέρωφ.

Οργανώθηκαν επιτροπές στη Μυτιλήνη και στο Πλωμάρι και ρίχτηκαν στον αγώνα για γρήγορη επέμβαση του στόλου. Οι Λέσβιοι αγρυπνούσαν και περίμεναν τα τιμημένα ελληνικά καράβια, με τον άρχοντα του Αιγαίου «Αβέρωφ», να έρθουν και να σκορπίσουν την αξημέρωτη νύχτα της τουρκικής κατοχής, που τους καταπλάκωνε 450 ολόκληρα χρόνια. Η επιτροπή Πλωμαρίου κατόρθωσε να φθάσει με το δικό της καΐκι στο Μούδρο της Λήμνου, να συναντήσει το ναύαρχο Κουντουριώτη, τον αρχηγό του ελληνικού στόλου.

Του παρέδωσαν μάλιστα τα έγγραφα του μητροπολίτη Κύριλλου, των δημογερόντων Μυτιλήνης και Πλωμαρίου, που τον παρακαλούσαν να καταλάβει όσο πιο γρήγορα γινόταν το νησί.

Οι Πλωμαρίτες, εκτός την παράκληση, πίεσαν όσο μπόρεσαν τον Κουντουριώτη γι' αυτόν το σκοπό.

Είναι ιστορικά εξακριβωμένο ότι η κίνηση αυτή των Πλωμαριτών απέδωσε θετικά. Αποφασίστηκε να γίνει η κατάληψη της Λέσβου στις 8 Νοεμβρίου, λίγο πιο γρήγορα απ' ό,τι έλεγαν τα επιτελικά σχέδια του ελληνικού στρατού, λίγο πιο αργά από τις προσδοκίες των Μυτιληνιών. Στην πόλη της Μυτιλήνης, εκτός από την κρυφή ελληνική επιτροπή του αγώνα, συστήνεται μια μεικτή φιλειρηνική επιτροπή από χριστιανούς και μουσουλμάνους για την αποφυγή αιματοχυσίας στη Μυτιλήνη. Εκ μέρους των χριστιανών ο μητροπολίτης Κύριλλος, ο δήμαρχος Βασιλείου και άλλοι δημογέροντες και εκ μέρους των ιθαγενών Τούρκων της Μυτιλήνης ο μουφτής, ο Μπεκίρ μπέης και άλλοι αξιωματούχοι Τούρκοι της Μυτιλήνης. Οι εκπρόσωποι των δύο εθνοτήτων αποφάσισαν να σταθούν ψύχραιμοι σ' αυτές τις δύσκολες ώρες. Αυτή η επιτροπή ζήτησε από το βαλή, αν τυχόν και έρθουν τα ελληνικά πολεμικά για την παράδοση του νησιού, ν' απομακρύνει την τουρκική φρουρά από την πόλη, για ν' αποφευχθεί το αιματοκύλισμα.

O βαλής υποσχέθηκε ότι θα διατάξει την απομάκρυνση της φρουράς και δήλωσε πως θα κρατήσει το λόγο του. Μονάχα ο φρούραρχος, ταγματάρχης Αμπτούλ Γκανί, είχε αντιρρήσεις και άρχισε να οργανώνει όσο μπορούσε πιο γρήγορα τη φρουρά του. Ξημέρωσε η άγια μέρα της 8ης Νοεμβρίου 1912 και στις 7 ώρα το πρωί μπροστά στη Μυτιλήνη βρίσκεται ο ελληνικός στόλος: Τα θωρηκτά «Αβέρωφ», «Σπέτσαι», «Ύδρα», «Ψαρά», τα αντιτορπιλικά «Ιέραξ», «Νίκη», «Ασπίς», τα τορπιλοβόλα «12» και «14», το πλοίο εφοδιασμού «Κανάρης» και το επίτακτο «Πέλοψ». Αργότερα έφθασαν το «Καλουτάς», το «Ισμήνη», το εύδρομο «Αρκαδία» και άλλα βοηθητικά πολεμικά.

Οι Έλληνες της Μυτιλήνης ξεχύνονται στους δρόμους, πλησιάζουν τις ακρογιαλιές, στα Τσαμάκια, στο λιμάνι, στο Κιόσκι, κι ακούνε από την μπάντα του «Αβέρωφ» το εμβατήριο «Μαύρη είναι η νύχτα στα βουνά» και η καρδιά τους γεμίζει από ξέφρενη χαρά και μεγαλείο. Το παραλήρημα του πλήθους από ενθουσιασμό είναι αφάνταστα μεγάλο. Χαιρετίζουν την πολυπόθητη λευτεριά. Χιλιάδες ελληνικές σημαίες στόλισαν τα χριστιανικά σπίτια, τα δημόσια κτήρια, το δημοτικό κήπο και την προκυμαία.

Οι καμπάνες χτυπούσαν χαρμόσυνα και χαιρετιστήριοι πυροβολισμοί ακούγονταν από τα χριστιανικά παράθυρα και μπαλκόνια και ο κόσμος αγκαλιαζόταν και φιλιόταν με γνωστούς και άγνωστους, φωνάζοντας Χριστός ανέστη.

Εκείνη την ώρα οι τοπικοί άρχοντες, Τούρκοι και Έλληνες, συσκέπτονταν στην έδρα του βαλή για όσο το δυνατόν αναίμακτη διαδοχή της αρχής της Μυτιλήνης.

Από το θωρηκτό «Αβέρωφ» έρχεται μια ατμάκατος στο λιμάνι, προς το Κουμερκάκι, με λευκή σημαία στην πλώρη και με ελληνική στην πρύμνη. Όρθιος ο Βασίλειος Καραμούζος, αξιωματικός του Ελληνικού Ναυτικού και πρώην πλοίαρχος της Ατμοπλοίας Χατζή Δαούτ. O κόσμος τον γνώριζε και τον αγαπούσε. Στο αντίκρισμά του άκρατος ενθουσιασμός επικρατεί. O Καραμούζος κατευθύνεται στο Διοικητήριο και παραδίδει τελεσίγραφο του ναυάρχου Κουντουριώτη στο μουτεσαρίφη Εράμ Μπέη, για την παράδοση της πόλης εντός τριών ωρών. Αυτή την πρόταση τη δέχτηκαν όλοι, εκτός από το φρούραρχο Αμπντούλ Γκανί, που δήλωσε ότι θα αντιτάξει άμυνα μέσα στην πόλη. Ζωηρές υπήρξαν οι διαμαρτυρίες των αντιπροσώπων των δύο κοινοτήτων και των προξένων της Μυτιλήνης.

O βαλής ανέλαβε να βρει μια λύση και πρότεινε τα εξής:

1ο. Ζήτησε εικοσιτετράωρη προθεσμία, για να συνεννοηθεί με την κυβέρνησή του στην Κωνσταντινούπολη. Σ' αυτή την πρόταση συμφώνησε και ο φρούραρχος ταγματάρχης Αμπντούλ Γκανί ότι εάν διαταχθεί θα παρέδινε την πόλη χωρίς άμυνα.

2ο. Σε περίπτωση που δε θα γινόταν δεκτή αυτή η πρόταση εκ μέρους του διοικητή του ελληνικού στόλου, να επιτραπεί τότε στον τουρκικό στρατό να περάσει στην αντίπερα Ανατολή με τον οπλισμό και με τα πολεμοφόδιά του. Η μεταφορά αυτή να γίνει από ένα ελληνικό μεταγωγικό πλοίο.

3ο. Σε περίπτωση που η πρόταση αυτή ήθελε απορριφθεί, τότε να επιτραπεί στον τουρκικό στρατό ν' αποχωρήσει στο εσωτερικό του νησιού, για ν' αντιτάξει την άμυνά του.

Στις 11 η ώρα επιτροπή από το Μητροπολίτη Κύριλλο, το βαλή Εκρέμ μπέη και τους προξένους των ξένων δυνάμεων, έφθασε στο θωρηκτό «Αβέρωφ» και έθεσε τις προτάσεις στο ναύαρχο Κουντουριώτη.

Από την πρώτη στιγμή απέρριψε τις δύο πρώτες προτάσεις, την τρίτη όμως τη δέχτηκε, για να μη συμβεί κακό στους κατοίκους της Μυτιλήνης. Τους δήλωσε ότι μπορεί ν' αποσυρθεί στο εσωτερικό του νησιού ο τουρκικός στρατός και να κάνει ό,τι θέλει για την άμυνά του.

Έδωσε ακόμα μία ώρα προθεσμία και στη 1:30 άρχισε η νικηφόρα αποβίβαση του ελληνικού στρατού σε διάφορα μέρη ταυτόχρονα. Στο λιμάνι, στην Πετρόσκαλα και στην Επάνω Σκάλα. Ύστερα από 450 χρόνια σκλαβιάς οι Μυτιληνιοί ζούσαν την όμορφη ώρα του λυτρωμού τους.

Το παραλήρημα του πλήθους ήταν αφάνταστα συγκινητικό. Η εφημερίδα «Σάλπιγξ» της 8 Νοεμβρίου 1912 γράφει: «Σήμερον περί την 6ην πρωινήν ώραν το θωρηκτό "Αβέρωφ" μετά πέντε αντιτορπιλικών και ενός υπερωκεανίου μεταγωγικού έφθασαν προ του λιμένος μας».

Η εφημερίδα «Λαϊκός Αγών» της 8 Νοεμβρίου 1912 γράφει: «O ένδοξος ελληνικός στρατός, το καμάρι μας, αποβιβάζεται εκ των πολεμικών μας πλοίων. Είναι ακριβώς μία και ημίσεια ώρα και οι πεζοναύτες και οι πεζοί στρατιώτες μας, με τον ωραίον οπλισμόν των μάνλιχερ και με όλας τας αποσκευάς των, επιβιβάζονται και στοιβάζονται εις τας φορτηγίδας και τας λέμβους, που πρόθυμα προσεφέρθησαν από τους Μυτιληνιούς ιδιοκτήτες».

Η εφημερίδα «Λέσβος» της 8 Νοεμβρίου 1912 γράφει: «Η αυγή ομοία ταύτης ποτέ άλλοτε δεν θ' ανατείλη, επρόβαινε εις τον ορίζοντα και ήρξαντο να διαλύουσαι τα βαθέα σκότη και το χλωμόν της φως, το ολοέν εντονώτερον καθιστάμενον. Από την Πετρόσκαλαν εχαιρετίσαμεν την εμφάνιση του ελληνικού στόλου. Στις μία και ημίσεια ώρα στην Πετρόσκαλαν απεβιβάσθη το πρώτο ελληνικό άγημα. Προηγούντο δύο μυδραλιοβόλα "μαξίμ" και έπετο το άγημα με μίαν πελώρια ελληνική σημαίαν. Ηγείτο δε αυτού ο κ. Καραμούζας, ο συμπαθής γνώριμος των νησιών του Αιγαίου και καλός φίλος μας.

Υπό την οδηγία του κ. Καραμούζου το άγημα ακολούθησε την παραλιακήν οδόν άγουσαν προς το Καστράκι και εκείθεν ανήλθεν προς το θέρετρο του Νομάρχου.

Πάραυτα το άγημα έκαμε κατοχήν του κυβερνητικού κτιρίου και επί του εξώστου αυτού, του βλέποντος προς την θάλασσαν, υψώθη υπερήφανος, ως εν εξαίσιον σύμβολον πολιτισμού και ελευθερίας, η σημαία του αιωνίου πεπρωμένου του Ελληνικού έθνους, χαιρετισθείσα υπό του στόλου δια είκοσι και ενός κανονιοβολισμών, υπό τας επευφημίας του πλήθους και τα δάκρυα του».

Η Ελληνική δύναμη κατοχής στις 8 Νοεμβρίου 1912 ήταν 1096 στρατιώτες του τάγματος Μανουσάκη και 300 πεζοναύτες του αγήματος Κ. Μελά, αδελφού του ήρωα Μακεδονομάχου Παύλου Μελά. Η απελευθέρωση της πόλης της Μυτιλήνης ήταν πια γεγονός, ήταν η ένδοξη μέρα, η 8 Νοεμβρίου 1912.

O διοικητής του αγήματος κατοχής Ταγματάρχης Μανουσάκης διορίζεται επίτροπος της Ελληνικής Κυβέρνησης. O ελληνικός στρατός κατέλαβε τα δεσπόζοντα υψώματα της πόλης.

O αρχηγός του στόλου του Αιγαίου Παύλος Κουντουριώτης απηύθυνε το πρώτο ελληνικό διάγγελμα.

Εν ονόματι της A.M. του Βασιλέως των Ελλήνων

ΓΕΩΡΓΙΟΥ του Α'

Ημείς, ο Ναύαρχος Παύλος Κουντουριώτης, αρχηγός του στόλου του Αιγαίου, προς τους κατοίκους της Νήσου Μυτιλήνης Διακηρύσσομεν και διατάσσομεν.

1) Η Νήσος Μυτιλήνη μεθ' όλων των εν αυτή πόλεων, κωμών και συνοικισμών, μετά των λιμένων και των ακτών αυτής, κατελήφθη υφ' ημών και διατελεί από τούδε εις την κατοχήν μας.

2) Αι εν τη Νήσω Οθωμανικαί Αρχαί εκτός των υπαλλήλων τοπικής διοικήσεως καθαιρούνται, την εξουσίαν δε αυτών θα ασκή ο Διοικητής του τάγματος της κατοχής Ταγματάρχης Μανουσάκης, ον διορίζομεν επίτροπον ημών. Η νήσος κηρύσσεται ολόκληρος εις κατάστασιν πολιορκίας κατά τον ΔΞΘ Νόμον και τα εκτελεστικά αυτού Β. Διατάγματα, καθιδρύεται δε εν τη πόλει της Μυτιλήνης έκτακτον Στρατοδικείον αρμόδιον δι' όλην την νήσον.

3) O επίτροπος ημών έχει την εξουσίαν να χρησιμοποίηση διά την διοίκησιν τους ήδη υπάρχοντας Οθωμανούς υπαλλήλους δύναται όμως να αντικαθιστά αυτούς κατά τας ανάγκας και τα συμφέροντα της υπηρεσίας.

4) Αι υποθέσεις τοπικής φύσεως διεξάγωνται μέχρι νεωτέρας διαταγής ημών, όπως και μέχρι τούδε, και υπό των αυτών τοπικών υπαλλήλων, αλλά υπό την ανωτέραν εποπτείαν του ημετέρου Επιτρόπου, έχοντος το δικαίωμα να αντικαθιστά τους κακούς ή αμελείς.

5) Οι μέχρι τούδε ισχύοντες Νόμοι και τοπικά έθιμα θα εξακολουθήσουν να εφαρμόζονται υπό των διαφόρων Αρχών και υπό την εποπτείαν του ημετέρου Επιτρόπου, έχοντος το δικαίωμα να λαμβάνη γνώσιν πάσης υποθέσεως και να διατάσση την προς αυτόν υποβολήν ημερησίων ή περιοδικών αναφορών.

6) Εγγυώμεθα τον απόλυτον σεβασμόν και απρόσβλητον διατήρησιν των ιδιωτικών δικαιωμάτων της ζωής, της θρησκευτικής και προσωπικής ελευθερίας, της τιμής, των οικογενειακών σχέσεων και της ιδιοκτησίας, εις πάντας τους κατοίκους της καταληφθείσης νήσου, αδιακρίτως φυλετικής καταγωγής ή θρησκεύματος, θεωρούντες αυτούς πάντας αδιακρίτως ίσους μεταξύ των ως προς τε τα δικαιώματα και τας υποχρεώσεις, ιδιαιτέραν δε εγγυώμεθα προστασίαν εις τα ιερά και ευαγή και φιλανθρωπικά καθιδρύματα, ων η περιουσία θα μείνει άθικτος και θα διοιχήται, όπως και μέχρι τούδε, άνευ παρεμβάσεως του ημετέρου Επιτρόπου.

7) Την προφύλαξιν των ως άνω δικαιωμάτων κατά παντός κινδύνου προσβολής αυτών αναθέτομεν εις τον ημέτερον Επίτροπον ενεργούντα την αστυνομίαν της νήσου δια του Στρατού

της κατοχής και έχοντα την εξουσίαν να εκδίδη αστυνομικάς διαταγάς οιουδήποτε περιεχομένου αλλά γενικάς δι' όλους τους κατοίκους και επιβαλλούσας ίσας υποχρεώσεις εις αυτούς αδιακρίτως φυλετικής καταγωγής ή θρησκεύματος.

8) Ρητώς απαγορεύομεν εις πάντας τους κατοίκους της Νήσου την οπλοφορίαν, υποχρεούνται δε πάντες εντός της υπό του ημετέρου Επιτρόπου ορισθησομένης προθεσμίας να παραδώσωσιν τα όπλα εις τον στρατόν της κατοχής. Προς εκτέλεσιν του αφοπλισμού επιτρέπομεν εις τον ημέτερον Επίτροπον να επιβάλλη τας αυστηροτέρας ποινάς και να λαμβάνη τα αυστηρότερα μέτρα, ακόμη και εναντίον ολοκλήρων χωρίων.

9) Οι κάτοικοι της καταληφθείσης Νήσου είναι υπόχρεοι να εξακολουθήσουν πληρώνοντες εις τους υπό του ημετέρου Επιτρόπου ορισθησομένους εισπράκτορας τους μέχρι τούδε υπό του Οθωμανικού Κράτους κανονισμένους φόρους και τέλη, όπως εξ αυτών πληρώνονται κατά κύριον λόγον τα έξοδα της καλής διοικήσεως της Νήσου.

Επίσης υποχρεούνται οι κάτοικοι και τα χωρία να καταβάλλουν και τας εκτάκτους εις είδος ή εις χρήμα εισφοράς, όσας ήθελε διάταξη ο ημέτερος Επίτροπος, όστις έχει και το δικαίωμα της αναγκαστικής απαλλοτριώσεως έναντι αποζημιώσεως.

10) Καλούμεν πάντας τους κατοίκους της Νήσου να συνεχίσουν εν ειρήνη και τάξει τας ιδιωτικάς αυτών υποθέσεις, υπακούοντες εις τους Νόμους και εις τας διαταγάς του ημετέρου

Επιτρόπου, αποφεύγοντες δε πάσαν ενέργειαν δυναμένην να διαταράξη την δημοσίαν ασφάλειαν.

11) Πάσα πράξις ή απόπειρα πράξεως θέτουσα εις κίνδυνον την ασφάλειαν του Στρατού της κατοχής, του Στόλου ή και εν γένει τα συμφέροντα της Ελλάδος, θα δικάζεται στρατιωτικώς ως έγκλημα εσχάτης προδοσίας και θα τιμωρήται με θάνατον 24 ώρας μετά την απόφασιν.

Το βράδυ της 8 Νοεμβρίου 1912 ο στόλος ανεχώρησε για την απελευθέρωση της Χίου. Έμειναν λίγα καράβια στο νησί.

Στις 9 Νοεμβρίου έφθασε στην Πέτρα το τορπιλοβόλο «14» με πλοίαρχο τον Π. Αργυρόπουλο και διαβεβαίωσε τους Πετριάνους ότι θα παρέμενε εκεί το πλοίο, μέχρι να έλθει ο ελληνικός στρατός. O κόσμος ενθουσιάστηκε. Αλλά τη νύχτα το καράβι πήρε σήμα για ένταξή του σε νηοπομπή κι έφυγε σύμφωνα με τη διαταγή. Τότε επέστρεψαν οι Τούρκοι χωροφύλακες μαζί με φενταήδες (ατάκτους) και λεηλάτησαν την Πέτρα. Σκότωσαν τον Ελευθέριο Τατά, το δημογέροντα Φωτιάδη, δύο ακόμα Πετριανούς, τραυμάτισαν σοβαρά τον καθηγητή Πανεπιστημίου Ν. Ελευθεριάδη και ξυλοκόπησαν πολλούς Πετριανούς.

Στις 10 Νοεμβρίου ελληνικά πλοία κατέλαβαν το Πλωμάρι, που στο μεταξύ είχε διώξει την τουρκική φρουρά.

Στις 12 Νοεμβρίου καταλύονται οι τουρκικές αρχές του Πολιχνίτου. Στις 15 Νοεμβρίου καταλύονται και στη Γέρα οι τουρκικές αρχές. Το νησί τώρα το κατέχουν δύο δυνάμεις. Το νοτιοανατολικό η Ελλάδα και το βορειοδυτικό ο τουρκικός στρατός, που είχε το στρατηγείο του στον Κλαπάδο.

Στη μεταβατική περίοδο του ενός μήνα, από τις 8 Νοεμβρίου έως τις 8 Δεκεμβρίου, που υπογράφτηκε το πρωτόκολλο παράδοσης του τουρκικού στρατού στο ύψωμα Πετσοφάς, μετά την πολύνεκρη μάχη, και απελευθερώθηκε ολόκληρη η Λέσβος, στην ύπαιθρο έγιναν τρομερά κακουργήματα από Τούρκους ατάκτους, με αρχηγό τους τον Κεμάλ αγά, πρώην αστυνομικό στην Καλλονή. Συνελάμβαναν χριστιανούς, τους ξυλοκοπούσαν άγρια και τους αποσπούσαν χρηματικά ποσά. Σκότωναν, ρήμαζαν χριστιανικά χωριά και ήταν ο τρόμος και ο φόβος από όπου περνούσαν.

Αυτή την περίοδο ο αγροτικός πληθυσμός την ονομάτισε τα «φόβια». Όμως τα γεγονότα βίας και η εγκληματικότητα θα ήταν πολλαπλάσια, εάν δεν επενέβαινε ο διοικητής του τουρκικού στρατού Αμπτούλ Γκανί, τίμιος στρατιωτικός. Καταδίκασε τη συμπεριφορά του Κεμάλ αγά και περιόρισε όσο μπόρεσε την απάνθρωπη δράση τους. Και από την πλευρά όμως των χριστιανών έγιναν άγρια εγκλήματα με τη δικαιολογία της άμυνάς τους, ενώ βαθύτερο κίνητρο στις πράξεις τους ήταν η εκδίκηση.

Στις 2 Δεκεμβρίου 1912 το ελληνικό πολεμικό «Αρκαδία» εμφανίστηκε μπροστά στο λιμάνι της Μήθυμνας. Μέσα στο λιμάνι βρίσκονταν πολλά καΐκια χριστιανών και τούρκων. O διοικητής του «Αρκαδία», επειδή υποψιαζόταν πως αυτά τα καΐκια θα μπορούσαν να τα χρησιμοποιήσουν οι Τούρκοι, για να μεταφέρουν ενισχύσεις από τη Μ. Ασία, έστειλε ένα σημαιοφόρο με μια βενζίνα με λευκή σημαία και ζήτησε από τις τουρκικές αρχές της Μήθυμνας να του παραδώσουν τα τιμόνια των καϊκιών του λιμανιού. Οι τουρκικές αρχές αρνήθηκαν.

Το «Αρκαδία» βομβάρδισε το λιμάνι, κατέστρεψε τα καΐκια, το Λιμεναρχείο, το Τελωνείο και το Υγειονομείο.

Κατατρόμαξαν οι Τούρκοι με την επιτυχία και ακρίβεια των ελληνικών βολών. Με την πρώτη βολή κόπηκε στα δύο ο ιστός του Λιμεναρχείου, όπου κυμάτιζε η τουρκική σημαία.

Τα άτακτα στοιχεία των Τούρκων, οι φενταήδες, μαζί με τους φανατικούς Τούρκους της Μήθυμνας επεχείρησαν να τη λεηλατήσουν. Στη Μήθυμνα όμως υπήρχαν δύο κέντρα, που κατεύθυναν εκείνες τις μέρες τα γεγονότα.

Από την τουρκική πλευρά η Λέσχη των Νεότουρκων, που είχαν τα γραφεία τους στο κτήριο του Μαλέργου, απέναντι από το μεγάλο λουτρό, και που αρχηγός τους ήταν ο Τζελάλ μπέης, ο ιδιοκτήτης του αρχοντικού, όπου στεγάζεται σήμερα ο Δήμος Μήθυμνας.

Από τη χριστιανική πλευρά το καφενείο του Δανιήλ, αυτό που έχει σήμερα ο Λάμπρος Χαβουτσιώτης. Στο ιδιαίτερο δωμάτιο του γίνονταν οι συναντήσεις και αρχηγός τους ήταν ο δικηγόρος Δημήτριος Σάββας, ο οποίος ήταν και ο μοναδικός βουλευτής στο τουρκικό κοινοβούλιο, γιατί οι Τούρκοι, με διάφορους εκλογικούς νόμους που μαγείρεψαν, κατόρθωσαν να μην εκλεγεί Χριστιανός βουλευτής, εκτός από τον πανέξυπνο Μηθυμναίο Δημήτριο Σάββα, που αποκαλούνταν «βόρεια αλώπηξ».

Τους φενταήδες υποκινούσαν οι Νεότουρκοι και ειδικά ο Τζελάλ μπέης.

Μέσα σ' αυτό το μίσος που επικρατούσε στη Μήθυμνα ξεπετάχτηκε ο καλόψυχος μουφτής της Μήθυμνας Νουχ εφέντης και οι δύο μετριοπαθείς Τούρκοι Μπέηδες και σε συνεργασία με το Δημήτριο Σάββα κατόρθωσαν ν' αποφύγει η Μήθυμνα τη λεηλασία.

Σε μια απόπειρα ενός Τούρκου να σκοτώσει το δήμαρχο Κωνσταντίνο Κέπετζη, ο μουφτής Νουχ εφέντης αγκάλιασε το δήμαρχο και τον γλίτωσε.

Επίσης ο Μουσταφάς εφέντης, λοχίας του τακτικού τουρκικού στρατού, με μια δυνατή κλοτσιά σ' ένα μαινόμενο άτακτο, που όρμησε να σκοτώσει με μαχαίρι το Δημήτριο Σάββα, κατόρθωσε να τον γλιτώσει.

Έτσι είχαν τα πράγματα, όταν πάρθηκαν δύο πρωτοβουλίες από τη μετριοπαθή πτέρυγα των Τούρκων και χριστιανών, που πάσχιζαν να κρατήσουν τη Μήθυμνα μακριά από την αιματοχυσία στις δύσκολες αυτές ώρες.

O μουφτής Νουχ εφέντης, γνωστός του διοικητή του τούρκικου στρατού στο στρατόπεδο του Κλαπάδου, και ο Δημήτριος Σάββας, βουλευτής του τουρκικού κοινοβουλίου, άριστος γνώστης της τουρκικής γλώσσας, έγραψαν ένα γράμμα και παρακαλούσαν το διοικητή Γκανί μπέη ν' απομακρύνει τους φενταήδες από τη Μήθυμνα.

O Δημήτριος Σάββας αναλάμβανε εκ μέρους των Χριστιανών της Μήθυμνας να διαφυλάξει την ησυχία στο χωριό.

Το γράμμα το έστειλαν εμπιστευτικά με το Νικόλα Φριγγή, ένα πραγματικά άξιο παλικάρι, και το θρησκευόμενο Χουνσού. O μουφτής τους είπε ότι αυτό το γράμμα είναι θέλημα του Αλλάχ.

Οι απεσταλμένοι, όταν έφτασαν κοντά στη Λαφιώνα, με τα άσπρα μαντίλια τους, είδαν τα τουρκικά φυλάκια από μακριά. Τα καραούλια τους σταμάτησαν, τους έδεσαν τα μάτια και τους οδήγησαν στο στρατόπεδο στον Κλαπάδο, στο διοικητή τους Γκανί μπέη. Διάβασε εκείνος το γράμμα, διέταξε και τους έδωσαν συσσίτιο, τους κράτησαν μέχρι να σκοτεινιάσει και τους άφησαν να γυρίσουν στη Μήθυμνα.

O Γκανί μπέης τους είπε πηγαίνετε τα σεβάσματά μου στο μουφτή και στο φίλο μου Δημήτριο Σάββα και τούτο μονάχα πέστε τους. «Αλαχίν γκενί-γι-ολούρ» (του Θεού θα γίνει).

Πράγματι την άλλη μέρα εξαφανίστηκαν από τη Μήθυμνα οι φενταήδες.

Συγχρόνως μια επιτροπή από το Δημήτριο Σάββα και τους δύο μετριοπαθείς μπέηδες, επιβιβάστηκε σε μια βάρκα και συνάντησε τα ελληνικά πολεμικά πλοία στον όρμο της Πέτρας. Έδωσε έγγραφο της Δημογεροντίας της Μήθυμνας, στον επικεφαλής του στόλου πλοίαρχο Δαμιανό, όπου παρακαλούσαν την άμεση κατάληψη της Μήθυμνας από τον ελληνικό στόλο.

O πλοίαρχος Δαμιανός κατασυγκινημένος τους απάντησε. Αδυνατώ να κάνω κατοχή της Μήθυμνας, γιατί δεν έχω σχετική διαταγή από την Ελληνική κυβέρνηση.

Η επιτροπή γύρισε άπραχτη στη Μήθυμνα, αλλά οι αφηνιασμένοι Νεότουρκοι αποπειράθηκαν να τους συλλάβουν. Επενέβη όμως ο μουφτής Νούχ εφέντης και γλίτωσαν τη σύλληψη.

Στις 5 Δεκεμβρίου ήλθε στη Μήθυμνα ο Αμπντούλ Γκανί και σύστησε σε όλους ψυχραιμία και λογική σ' αυτές τις δύσκολες ώρες. O Αμπντούλ Γκανί επέστρεψε στο στρατόπεδο του στον Κλαπάδο, όπου στις 6 και 7 Δεκεμβρίου έγινε η ηρωική επίθεση του ελληνικού στρατού στα υψώματα «Τυραννίδι» και «Πετσοφάς», κοντά στο μοναστήρι του Λειμώνος.

Με την ακράτητη επίθεση του ελληνικού στρατού και με τον αδιάκοπο βομβαρδισμό των ελληνικών καραβιών από τον όρμο της Πέτρας, οι Τούρκοι υπέκυψαν και στις 8 Δεκεμβρίου στο ύψωμα «Πετσοφάς» υπέγραψαν το πρωτόκολλο παράδοσης του τουρκικού στρατού.

Τους Λέσβιους Τούρκους αξιωματικούς και στρατιώτες, αφού τους αφόπλισαν τους έστειλαν στα σπίτια τους.

Το βράδυ της 8 Δεκεμβρίου όλος ο τουρκικός στρατός μεταφέρθηκε στο λιμάνι της Μήθυμνας. Τους τραυματίες την ίδια βραδιά τους έστειλαν με καΐκια στην πατρίδα τους τη Μικρά Ασία.

Όλους τους άλλους αξιωματικούς και στρατιώτες, σύνολο 1500, τους έστειλαν με ατμόπλοια στον Πειραιά ως αιχμάλωτους πολέμου.

Η Εφημερίδα «Εμπρός» Αθηνών του Δ. Καλαποθάκη με ημερομηνία 9-12-1912 γράφει: Τη νύκτα απεστάλη τηλεγράφημα προς το Υπουργείον των Ναυτικών, από τον αρχηγόν του Ευδρόμου «Μακεδονία» κύριον Τσουκαλάν εκ Πέτρας Λέσβου. Υπουργείον Ναυτικών.

Ταύτην την στιγμήν «χίλιοι επτακόσιοι αιχμάλωτοι Τούρκοι επιβιβάζονται εκ Μολύβου εις ελληνικά πλοία με κατεύθυνση προς Πειραιά. Αρχηγός Δαμιανός.

Εδώ γράφτηκε ο επίλογος μιας βάρβαρης σκλαβιάς 450 χρόνων, που έζησε και γνώρισε αυτός ο τόπος.

Μεγάλη κι ολόφωτη η μέρα της 8 Δεκεμβρίου 1912 και η πολυπόθητη λευτεριά στη Λέσβο ήταν πραγματικότητα. Λεύτεροι.

πηγή: Η Μήθυμνα στα κύματα των αιώνων (Γιώργος Τσαλίκης), Μυτιληνιά Διάλεκτος

αναδημοσίευση από

http://agiassoslesvou.blogspot.com