Ακούμε, αδελφοί μου
και πάλι, μέσα στην παραζάλη των ημερών, σήμερα «Κυριακή του Τελώνου και του
Φαρισαίου», να παιανίζεται, απ’ άκρου σ΄
άκρο της γης, στην απανταχού Ορθοδοξία, ο παιάνας της μετανοίας. «Της μετανοίας
άνοιξον μοι πύλας ζωοδότα…» και ο νους προστρέχει αναζητώντας γαλήνη και ηρεμία,
στην κατανυκτικότατη αυτή Εκκλησιαστική περίοδο, που από σήμερα Σήμερα λοιπόν Τριώδιο. Καλούμαστε να
διαφοροποιηθούμε από τις αμαρτωλές επιλογές μας, που είναι πάμπολλες.
Μνησικακία, μίσος, πλεονεξία, αλόγιστη προσκόλληση στα υλικά αγαθά, εγωιστική
διεκδίκηση και υπεροχή σε βάρος των συνανθρώπων μας. Καλούμαστε να
ανασυγκροτηθούμε και να αναγεννηθούμε με συντονισμένο πνευματικό αγώνας ώστε να
βρουν θέση μέσα στην καρδιά μας, η αγάπη, η ανεξικακία, η ευσπλαχνία, η
ελεημοσύνη, η υπομονή, η συγχωρητικότητα και τέλος η προσευχή. Αυτά τα
κατορθώματα συνιστούν την πνευματική ζωή και πορεία του πιστού.
«Καιρός, λοιπόν, μετανοίας» και
πάλιν. Καιρός επιστροφής, καιρός αυτογνωσίας,
καιρός ανανήψεως. «Της μετανοίας άνοιξον μοι πύλας ζωοδότα. Ώρθρίζει γάρ το
πνεύμα μου προς ναόν τον άγιον σου Ναόν φέρων του σώματος όλον εσπιλωμένον, αλλ’
ως οικτίρμων κάθαρον ευσπλάχνω σου ελέει ».
«Το πρόθυμο πνεύμα του πιστού
ξαγρυπνά στο ναό του Θεού, φέροντας μαζί του τον λερωμένο από την αμαρτία Ναό
του σώματος ,και παρακαλεί να του ανοίξει ο Θεός τη θύρα της μετανοίας .Στον
άγιο Ναό του θεού έχουν θέση μόνο οι καθαροί ,αυτός είναι ακάθαρτος ,αλλά
ελπίζει στο έλεος του Θεού και στην καθαρτική δύναμη της χάριτος του» (Ι
.Φουντούλη ΛΟΓΙΚΗ ΛΑΤΡΕΙΑ).
Εκεί ο ταλαίπωρος αμαρτωλός,
αναμετρώντας «τα πλήθη των πεπραγμένων του δεινών τρέμει, γιατί επίκειται
φοβερά η ημέρα της κρίσεως. Όμως γεμάτος θάρρος και ελπίζοντας στο έλεος του
Θεού, σαν τον μετανοιωμένο Δαβίδ αναφωνεί μέσα απ’ τα βάθη της καρδιάς του : «ελέησον
με ο Θεός κατά το μέγα Σου έλεος».
«Η περίοδος του Τριωδίου, είναι περίοδος
κατεξοχήν εγκρατείας, νήψεως και μετανοίας. Οι μελωδοί του Τριωδίου σκοπό έχουν
με τα θαυμάσια υμνογραφήματά τους να θυμίσουν τις απ’ αρχής πολλές ευεργεσίες
του Θεού στον επιλήσμονα άνθρωπο. Αυτοεξόριστοι τελικώς της παραδείσιας τρυφής
για την παρακοή, δαιμονόπληκτοι και δαιμονοκίνητοι, από τον εδώ πλανερό πόθο
της θεώσεως, κάναμε τη θέση μας ακόμη δυσκολότερη ενώπιον της ανυπέρβλητης
αγάπης του Θεού, που έφθασε στην άκρα ταπείνωση, δια της Ενανθρωπήσεώς Του και
του Πάθους Του, για την επάνοδό μας στη μακαριότητα του ελεύθερου διαλόγου μαζί
Του.
Οι τέσσερις πρώτες Κυριακές του
Τριωδίου, δηλαδή του Τελώνου και Φαρισαίου, του Ασώτου, της Απόκρεω και της
Τυρινής είναι προοίμια και προγυμνάσματα των πνευματικών αγώνων της Αγίας και
Μεγάλης Τεσσαρακοστής. Πολύ δυστυχώς οι ημέρες αυτές εξελίχθηκαν σε περίοδο
κορεσμού και μεταμφιέσεως, αμαυρώνοντας το «κατ’ εικόνα», όπου επλάσθημεν. Κάτι
που αρκετοί συνεχίζουν όλο το έτος – ώστε οι Αποκριές να μακραίνουν στον τόπο
μας κατά τρόπο κωμικοτραγικό.
Στα πρόσωπα του Τελώνου και του
Φαρισαίου οι άγιοι Πατέρες εισαγωγικά μας διδάσκουν τον ασπασμό της ταπεινώσεως
και την άρνηση της αλαζονείας. Η αιθάλη της οιήσεως και η πονηρία της
υπερηφάνειας δίωξαν τους Πρωτόπλαστους από τον Παράδεισο. Τους απογύμνωσαν από
τη θεία Χάρη και τους γκρέμισαν από τη θεϊκή συντροφιά και παραμυθία.
Μιμούμενοι τον ταπεινό Τελώνη, ό,τι κι αν έχουμε πράξει, μας το συγχωρεί ο Θεός
και μας επαναφέρει στην πρώτη μας δόξα. Η ταπείνωσή μας φανερώνει τη συμμετοχή
μας στα πνευματικά γυμνάσματα της Εκκλησίας.
Ο αποστάτης Άσωτος είναι θα λέγαμε
πρόσωπο συμπαθές, γιατί άλλος λιγότερο κι άλλος περισσότερο τον μιμήθηκε ή τον
μιμείται. Τα θλιβερά αποτελέσματα της αποστασίας του ανθρώπου, που θέλει να τη
λέει ελευθερία, διεκτραγωδούνται στην παραστατική παραβολή του Ασώτου. Αλλά εδώ
μας παρουσιάζεται περίλαμπρα και η ευσπλαγχνία του Πατέρα, με τις πάντα
αναμένουσες ολάνοιχτες αγκάλες στην εξώθυρα του οίκου Του.
Η αγάπη όμως του Θεού δεν καταργεί τη
δικαιοσύνη Του. Η αγάπη θα είναι το μέτρο της κρίσεως των αμελών κατά τη
Δευτέρα του Κυρίου Παρουσία. Αυτό είναι και το βαθύ νόημα της ευαγγελικής
περικοπής της Μελλούσης Κρίσεως. Μη η φιλανθρωπία του Θεού στις δύο
προηγούμενες παραβολές δώσει θάρρος στους οκνηρούς.
Η λεγόμενη Κυριακή της Τυρινής ζωηρά
μας προτρέπει για τον επαναπατρισμό μας στον αειθαλή κήπο της Εδέμ. Ας τ’ ομολογήσουμε·
είμαστε οι ξενιτεμένοι του Θεού. Καλούμαστε δια ταπεινώσεως, μετανοίας, φόβου
Θεού κι απορρίψεως κάθε πλεονεξίας, κατακρίσεως και φθόνου, να επανέλθουμε στην
εστία μας στην αναστάσιμη χαρά που εγκαινίασε ο νέος Αδάμ, ο Χριστός. Ο
παράδεισος που ηθελημένα χάσαμε μας έκανε ανέστιους, γυμνούς, κοπιώντες και
θλιβόμενους. Η σταυρώσιμη περίοδος της σαρανταήμερης νηστείας σκοπό έχει να μας
οδηγήσει στο Πάσχα, τη διάβαση, την Ανάστασή μας.
Όλη η περίοδος του Τριωδίου είναι μια
περιήγηση στον παλαιοδιαθηκικό χώρο. Η υμνολογία, οι κατανυκτικές ακολουθίες
και η νηστεία είναι βοηθητικά μέσα ώστε να προσφέρουν το χαροποιόν πένθος, το
οποίο θα κάνει πιο ελεήμονα την ψυχή κι εναργέστερη την εκζήτηση του Θεού. Ο
Θεός πάσχει για τον πάσχοντα άνθρωπο και με το Πάθος Του, της θυσιαζόμενης
αγάπης Του, λυτρώνει τους εμπαθείς. Με την Ανάστασή Του χαρίζει φως στους
σκοτισμένους, ανασταίνει τους νεκρούς, νικά με τον θάνατό του τον θάνατο.» του Μοναχού Μωυσέως του Αγιορείτου
Θα ήθελα όμως
σήμερα να μην παραβλέψουμε και τα λόγια του Αποστόλου Παύλου, λόγια σημαδιακά
που καταγράφουν με απόλυτη σαφήνεια και λεπτομέρεια τις δικές μας μέρες αλλά, και
λόγια παραινέσεως, λόγια αγάπης. Ταιριάζουν απόλυτα και με όλο τον αγώνα μας,
τον αγώνα του Τριωδίου, τον αγώνα για τη συνάντησή μας με το Χριστό και που τα
ακούμε με την ευκαιρία της εορτής του Τ. Προδρόμου.
«Τέκνον Τιμόθεε, εσύ συμπορεύτηκες
μαζί μου στη διδασκαλία, στον τρόπο ζωής, στους σκοπούς,
στην πίστη, στη μακροθυμία, στην αγάπη, στην υπομονή, στους διωγμούς,
στα παθήματα σαν αυτά που υπέμεινα στην Αντιόχεια,
στο Ικόνιο,
στα Λύστρα. Τι διωγμούς υπέφερα! Κι απ’ όλα με γλίτωσε
ο
Κύριος. Κι όχι μόνο εγώ, αλλά και όλοι όσοι θέλουν να
ζήσουν με ευσέβεια, σύμφωνα
με το θέλημα του Ιησοῦ Χριστού,
θα αντιμετωπίσουν
διωγμούς. Μόνο οι πονηροί άνθρωποι και οι απατεώνες θα
προκόβουν στο χειρότερο·
θα εξαπατούν
τους
άλλους
και
οι άλλοι
θα
τους εξαπατούν. Εσὺόμως να μένεις
σ’ αυτά που έμαθες
και
που για την αξιοπιστία
τους
έχεις
τεκμήρια. Ξέρεις από ποιόν τα έμαθες· και μη
λησμονείς ότι
από τη
βρεφική σου ηλικία γνωρίζεις
τη Γραφή, που μπορεί να σε κάνει σοφό οδηγώντας σε στη
σωτηρία δια της πίστεως στον Ιησού Χριστό».
Αδελφοί μου!
Λοιπόν… «όλοι όσοι θέλουν να ζήσουν με ευσέβεια, σύμφωνα με το θέλημα του Ιησοῦ Χριστού, θα αντιμετωπίσουν διωγμούς. Μόνο οι πονηροί άνθρωποι και οι απατεώνες θα προκόβουν στο χειρότερο· θα εξαπατούν τους άλλους και οι άλλοι θα τους εξαπατούν. Εσὺόμως να μένεις σ’ αυτά που έμαθες και που για την αξιοπιστία τους έχεις τεκμήρια».
Έχοντας στο νου μας όλα
τούτα ξεκινάμε την περίοδο του Τριωδίου
και κυρίως η Μ. Τεσσαρακοστή, και καλούμαστε λοιπόν για μια επανεξέταση και
συνάμα επαναδιοργάσνωση του εαυτού μας. Τούτος είναι ο Εκκλησιαστικός χρόνος ο
οποίος προσφέρεται για μια εντονότερη άσκηση του πιστού, αγωνιστού ανθρώπου,
για να πορευθούμε προς την τελείωση και την κατά χάριν Θέωση. Είναι το στάδιο
της αθλήσεως όπου μέσα από μια εσωτερική ανακαινιστική πορεία θα αναγνωρίσουμε
την προσωπική πνευματική μας εξορία και «εν μετανοία», με καινούρια μυαλά,
καινούριες αποφάσεις, καινούριες επιθυμίες και προοπτικές θα επιζητήσουμε την
συνάντηση μας με τον Αναστημένο Χριστό .
Αυτό αποζητάμε, αυτός είναι
ο σκοπός μας, αυτή να είναι και η προσπάθεια
μας!
Νυν
ή σεβάσμιος μνήμη της σης αθλήσεως ημάς συναγαγοϋσα, ευφημήσαι προτρέπει τά
τρόπαια, τους άθλους και τάς λαμπράς άριστείας έν άσμασιν, έν τή παρούση εσπέρα
και τή νυκτί, άξιάγαστε Θεόδωρε.
Ίσχύϊ θεία νομίμως τον δρόμον ήνυσας του θείου
μαρτυρίου και τήν πίστιν βεβαίαν έτήρησας, παμμάκαρ, προς τον Χριστόν
και το στέφος, Θεόδωρε, ως καρτερώς έναθλήσας υπέρ αύτοϋ το άκήρατον άπείληφας.
2
Κανόνες, μέθοδοι, τέχναι των εγκωμίων, σοφέ,
ηττώνται τφ μεγέθει των λαμπρών σου αγώνων, Θεόδωρε στερρόφρον, ους άνδρικώς
και γενναίως ύπήνεγκας και δυσμενών αοράτων και ορατών και έθριάμβευσας την
δύναμιν.
Ηδέα κόσμου και κόσμον πάντα κατέλιπες, Θεόδωρε,
έμφρόνως Μωϋσέως τφ ζήλω και γάρ την κακουχίαν τών ηδονών, αθλοφόρε, προέκρινας
και το θανεΐν υπέρ πίστεως ή το ζην, ώς ό Παύλος προετίμησας.
Δόξα. Ἦχος δ
Φαιδρώς
τον λαμπρόν άριστέα του Χριστου Θεόδωρον και στερρόν άθλοφόρον έορτάσωμεν,
πιστοί υπέρ γάρ της ευσεβειας καλώς άγωνισάμενος, το βραβεΐον της νίκης επαξίως
άπείληφε και τφ Θεφ νυν μετά παρρησίας μαρτυρικής αριστάμενος, πρεσβεύει
άπαύστως υπέρ τών ψυχών ημών.
Καὶ νῦν. Ἐκ παντοίων κινδύνων
Εἰς
τὸν στίχον
Ἦχος βʹ. Οἶκος τοῦἘφραθᾶ
Όλλυται ό εχθρός βέλει της καρτερίας της σης,
Χριστου όπλΐτα Θεόδωρε γενναίε, ό σου κατακαυχώμενος.
Χαίροις, γενναίε μάρτυς Χριστοΰ,ό έν
χωρίω τής χαράς διαιτώμενος χαρίτων τών ακηρατων τφ πεπλησμένω άεί, όπου τών
αγγέλων τά στρατεύματα, χαρά τερπνή χαίρουσι και δικαίων τά πνεύματα γελώσιν
όντως τον μακάριον γέλωτα και έμπίπλανται χαρμονής τε καί τέρψεως, όπου ό
χαριέστατος Χριστός ό Θεάνθρωπος πάσι τάς χάριτας νέμει τοις όλοψύχως
ποθήσασιν, αυτόν καί παρέχει τήν χαράν τής άϊδίου μακαριότητας.
6
Δόξα. Ἦχος δʹ
Έθαυμαστώθη, Χριστέ, το κράτος της
δυνάμεως σου και πάλαι και νυν έξαιρέτως δε έν τη ασθενείς του σου νεομάρτυρος
Θεοδώρου•ιδού γάρ ούτος ό κατά ψυχήν και σώμα ασθενής τε και άνανδρος, την
άμαχον ίσχύν σου περιφραξάμενος, ανδρείως εις το στάδιον της αθλήσεως ήλατο,
και βασάνους ύπομείνας, αϊ κάμπτουσι και τον άλκιμώτατον, τόν δυνατόν έν κακία
ώς άσθενέστατον στρουθίον καταπεπάτηκεν • δθεν πάντας εγείρει εις δόξαν τοΰ σοΰ
παντοδυνάμου ονόματος, τοΰ άπαύστως δοξαζομένου έν τοις άγίοις σου.
κυρία πανάμωμε• λϋσον τάς περιστάσεις του
παρόντος αιώνος, πράϋνον μηχανίας και κατάβαλε θράσος Των
όπλιζομένων, άχραντε, κατά των δούλων σου.
Μετά τὸν πολυέλεον
Ἦχος δʹ. Ὁὑψωθείς ἐν τῷ
σταυρῷ
Διαφυγών τον σε πειράζοντα, μάρτυς, και
μαρτυρίου σου το έργον τελέσας, προς τον Χριστόν άνέδραμες τόν σοι ποθητόν.
ώσπερ πρώην έλεγες και νυν έστης του πόθου δόξης έμφορούμενος και χαράς
ανεκφραστου• ης έκδυσώπει πάντας μετασχεΐν τους την ση ν μνήμην τελοϋντας,
Θεόδωρε.
Ἕτερον. Ἐπεφάνης σήμερον
Την φθαρτήν υίότητατοϋ επιγείου βασιλέως
έλιπες, μάρτυς Θεόδωρε, σοφώς•και νυν υιός έχρημάτισας έν αληθείς Χριστου του
παντάνακτος.
Παρθένος μετά τον τόκον άφθορος διαμεμένηκας τον
δι' ημάς όφθέντα επί γης υπέρ λόγον κυήσασα, δν εκτενώς ικέτευε φωταγωγήσαι τάς
ψυχάς ημών.
Ὠδή
γ΄. Οὐρανίας
ἀψῖδος
Νέον ρόδον έφάνης κοκκοβαφές, εύοσμον, έν
καιρώ χειμώνος άνθησαν της νυν ψυχρότητος της καθ' ημάς γενεάς•όψιν και ρίνα
εύφραίνων ημών τών ποθούντων σε, μάρτυς Θεόδωρε.
Πολύν πόλεμον έσχες και πειρασμούς ένδοθεν έν
τοις λογισμοΐς σπειρομένους ύπό τού δράκοντος, μάρτυς Θεόδωρε, άλλα σταυρού τη
δυνάμει απαντας διέλυσας διά της πίστεως.
'Ρώμην
θείαν πλουτήσας την τού Χριστού ένδοθεν την τους ασθενείς δυναμοΰσαν και
ένισχύουσαν,μάρτυς Θεόδωρε, και
ασθενής ών το σώμα ένευρώθης, ένδοξε, προς το μαρτύριον.
Θεοτοκίον
Ό μέν σκύλα εύρίσκων καί θησαυρόν τέρπεται• έγώ
δέ εύρων, Θεοτόκε, σόν θείον όνομα καί την εικόνα σου καταφυγήν έν άνάγκαις,
χαίρω όνομάζων σε καί άσπαζόμενος.
Ἄλλος. Οὐκ ἐν
σοφίᾳ καὶ δυνάμει
Έπείπερ έγνως έν τη Χίω αδύνατον εΐναι σε
τόν έχθρόν καταβαλεΐν ύφ' ού το πριν έξηπάτησαι, την Λέσβον κατέλαβες τούτον
τρωσόμενος.
Καθάπερ έμπορος έχέφρων ήλλάξω των επιγείων τά ουράνια,
μάρτυς•καί την ζωήν την πρόσκαιρον λιπών, ω άθλητά, εύρες την αίώνιον και την
άπειρον, μάκαρ, βραχυτάτου αίματος βασιλείαν ώνήσω και συν χοροΐς εύφραίνη
αθλητών υπέρ του κόσμου Θεόν ίλεούμενος.
Έλθέ σοι έλεγον πάλιν οι άσεβοΰντες επί
την πίστιν την ημών ημείς δ'άντί ταύτης χρήματα σοι δίδομεν άξίαν και
έπιπλα πίστιν την ημών προτιμήσαντι
Θεοτοκίον
Την ψυχήν μου φαρμαχθεΐσαν τοις ίοβόλοις
τών εναντίων δήγμασι δραστικώ φαρμάκω πρεσβειών θεράπευσον, Χριστέ, της
τεκούσης σε και του ίεροϋ αθλοφόρου σου.
Ὠδή εʹ.
Ἵνα τί
με ἀπώσω
Θείω έρωτι, μάρτυς, τφ του μαρτυρίου
δεινώς συνεχόμενος, προς Χριστόν υπάγω, προς Χριστόν μου πορεύσομαι έλεγες καί
ταχύ τελέσω έργον δ έχων άνά χείρας, ϊνα θάττον σατάν λυτρωθήσομαι.
Χριστου μήτηρ και μήτηρ χριστωνύμων συ υπάρχεις,
δι' δ σε δυσωποΰμεν τά κατά χάριν τέκνα σου έλέησον ημάς ταΐς πρεσβείαις ταΐς
προς τον υίόν σου τόν κατά φύσιν, κόρη.
Δέχου προσηνώς , τουτί δη το ψέλλισμα,
μάρτυς Θεόδωρε, τους άνευφημούντας δε και άνυμνοΰντας τα σα παλαίσματα νυν
εποπτεύεις άνωθεν θείαις πρεσβείαις σου τη Τριάδι παρεστώς, μακάριε, υπέρ ης
τον αγώνα τετέλεκας.
Χαίρει και σκιρτά ή Κωνσταντινουπολις και γάρ
έπλούτησεν, ένδοξε Θεόδωρε, σε πολιοΰχον και αντιλήπτορα• ην περιέπεις άνωθεν,
το δ' έν αύτη άσεβες έκδιώξοις έθνος, παμμακάριστε, ταΐς προς Κύριον θείαις
πρεσβείαις σου.
Ήδη προς αυτά, σοφέ,τά ουράνια σύ κατεσκήνωσας,
δόξης δε λαβόμενος της άϊδίου και ταΐς μεθέξεσι ταΐς ίεραΐς θεούμενος μέμνησο
πάντων ημών τών τιμώντων πίστει την πανίερον και σεπτήν τελετήν σου, Θεόδωρε.
Θεοτοκίον
Φώτισον, Αγνή, τους πόθψ ύμνοΰντάς σε και
μεγαλύνοντας• λΰσον τών παθών ημών το σκότος, κόρη, παΰσον τον κλύδωνα, τοΰ
πονηρού τά σκάνδαλα έκ μέσου ποίησον, τους τής Αγαρ γόνους καθυπόταξον βασιλεΐ
εύσεβεΐ ταΐς πρεσβείαις σου.
Θεόν όν έσωμάτωσεν ή Θεοτόκος, Δέσποινα,
βαστάζουσα έν άγκάλαις πρεσβευτικώς άνεβόα· έπεί σπλάγχνον γλυκύτατον ηύδόκησας
μητέρα σου γενέσθαι με τήν δούλην σου τους εις έμέ προσφυγόντας τής σής άξίωσον
δόξης.
Εἰς
τοὺς αἴνους
Ἦχος αʹ. Τῶν οὐρανίων ταγμάτων
Tόν τοΰ Χριστού στρατιώτην και νεομάρτυρα
Θεόδωρον συμφώνως εύφημήσωμεν ύμνοις, αύτώ άναβοώντες άπό ψυχής ταΐς εύχαΐς σου
περισωζε ημάς τους σέ αγαπώντας έκ πειρασμών και παντοίων περιστάσεων
17
Τον
Ίησοϋν δν έπόθεις έχων, Θεόδωρε, και θεωρία τούτου έντρυφών άνενδότως στρέψον
σου το όμμακαι προς ημάς τους
ποθοΰντάς σε, άγιε• και τον Χριστόν έκδυσώπει υπέρ ημών, όπως δόξης έπιτύχωμεν.
Της ύπερθέου Τριάδος καταλαμπόμενος ταΐς νοηταΐς
άκτΐσιν όλος φως χρηματίζεις όλος έξαστράπτων όλος Θεός κατά χάριν, Θεόδωρε·
φως καθορών τον Πατέρα, φως τον Τίόν, φως το Πνεύμα το πανάγιον.
Δόξα. Ἦχος πλ. δʹ.
Σήμερον ή του Χριστου
Εκκλησία τάς προς τον Ιωσήφ ευλογίας άναλαμβάνουσα
του πατριάρχου Ιακώβ, ώς καλή και φιλόπαις μήτηρ, Θεόδωρε, βοςί σοι•υίός μου
ηύξημένος συ ει, υιός μου νεώτατος, προς με άνάστρεψον ότώννεοφανών
μαρτύρων μου έσχατος•
και πρέσβευε άπαύστως τφ σφ κατά χάριν Πατρί και έμφ
νυμφίω, Χριστφ τφ Θεφ,όπως με τής
τυραννικής αιχμαλωσίας καιπάσης
αίρέσεως
λυτρωσάμενος σώση εις τήν βασιλείαν αυτού τήν ούράνιον
Φύλαττε σους δούλους δια παντός, Θεόδωρε
μάρτυς, τους τιμώντας σε εύλαβώς και πίστει και πόθψ τελοϋντάς σου την μνήμην
άπό παντοίας βλάβης και περιστάσεως.
Ότε εις μετάμελον πικρόν πτώματος ού πέπονθας
ήλθες, μάρτυς Θεόδωρε, έξομολογούμενος τάς αμαρτίας σου επιστρέφων προς
Κύριον πενθών και νηστεύων πόνοις τε και δάκρυσι κατατηκόμενος, τότε τών
δαιμόνων τά πλήθη συν όλολυγμφ άνεβόα•ώ πως άπωλέσαμεν όν εϊχομεν!
Ότε προς τήν άθλησιν στερρώς έδραμες αυτόκλητος,
μάρτυς, και έπί βήματος λαμπρώς ώμολόγησας πίστιν τήν ένθεον και Μωάμεθ
διήλεγξας τήν έχθιστον πλάνην, τότε το παράστημα το γενναιότατον σου οι ασεβείς
έκπλαγέντες, τις ό τολμηρός ούτος πέλει; προς αλλήλους βλέποντες έκραύγαζον.
Ότε έκτετέλεκας καλώς τόν τού μαρτυρίου σου
δρόμον και τον έπώδυνον, δι' αγχόνης θάνατον χαίρων ύπήνεγκας, δι' άγάπην τού
κτιστου σου, Θεόδωρε, τότε άπαντες οι μάρτυρες σοι προσυπήντησαν δεΰρο,
νεομάρτυς, βοώντες• δεΰρο μεθ' ημών συναγάλλου εις τά ύπερκόσμια σκηνώματα.
Δόξα. Ἦχος δʹ
Δεύτε φίλαθλοι, και τών μαρτυρικών αγώνων
φιλοθεάμονες• δεύτε και θεάσασθε πάλην καίνίκην τού νέου Θεοδώρου ξενήκουστον
μειράκιον ευτελές έν αύτω τφ τής νεότητας άνθει τφ άρχαίω διαβόλω σταυρικώς
συμπλακέν, εις το τέλος ένίκησε τόν άϋλον ό υλικός, τόν δυνατόν ό ασθενής, και
τόν σοφιστήν τής κακίας ό απλοϊκός τε και άσοφος. Και το παράδοξον, ότι και
προηττηθείς τήν ήτταν άναπαλαίσας νενίκηκεκαι έν καιροΐς τοις έσχάτοις, ότε τά τών
αθλητών εξέλιπε
19
παραδείγματα τοιαύτας καινοτομίας τα του Χριστου βέλη
και φίλτρα οΐδεν έργάζεσθαι, ων και ημάς μετασχεΐν Χριστόν δυσωπήσωμεν ταΐς
πρεσβείαις Θεοδώρου του νεομάρτυρος.
Καὶ νῦν. Ἐκ
παντοίων κινδύνων
Εἰς
τὸν στίχον
προσόμοια
Ἦχος
βʹ. Οἶκος τοῦ Εὐφραθᾶ
Εύγε, παμβασιλεΰ, Χριστέ της σης ισχύος! δι’ ης
τον άσθενοΰντα κατά τού άρχεκάκου ένίσχυσας Θεόδωρον.
Στίχ. Θαυμαστὸς ὁ Θεὸς ἐν
τοῖς ἁγίοις
'Ώ της αντιστροφής της
καλής των πραγμάτων! ό πριν τρωθείς τιτρώσκει, ό πριν κτανθείς νύν κτείνει έχθρόν
τον αυτόν κτείναντα.
Στίχ. Τοῖς ἁγίοις
τοῖς ἐν τῇ γῇ αὐτοῦ…
Χαίρε καθολική Χριστού μου Εκκλησία, δτι και νύν
προσφέρεις Θεφ έκ των σων τέκνων τελείους νεομάρτυρας.
Δόξα. Ἦχος πλ. αʹ
Χαρά γίνεται έν ούρανφ και έν τή γή, έπί τή
μνήμη Θεοδώρου τού νεομάρτυρος· σήμερον γάρ άγγελοι πανηγυρίζουσι και πάσα ή
άνω θριαμβεύουσα Εκκλησία τών πρωτοτόκων, έπί τή γνησία τούτου μετανοια και τή
διά Χριστού πεπαρρησιασμένη ομολογία. Πανηγυρίζει δέ και ή κάτω στρατευομενη
Εκκλησία τών ορθοδόξων τοιούτον έν τοιούτοις καιροΐς πλουτήσασα μετανοίας
υπόδειγμα, ευσεβειας άλείπτην και πρεσβευτήν άένναον υπέρ τής σωτηρίας αυτής
προς τον Κύριον.
Καὶ νῦν. Μακαρίζομεν σέ, Θεοτόκε Παρθένε
4)
ΠΡΟΣθΕΤΑ ΤΡΟΠΑΡΙΑ ΙΑΚΩΒΟΥ ΤΟΥ ΝΕΑΣΚΗΤΙΩΤΟΥ
α) ΜικροῦἘσπερινοῦ Προσόμοιο.
Ἀπὸ Χφ
Βατοπεδίου 815, τοῦἔτους
1856, σσ.1‐2.
20
Στόμα
διανοίξας έν Χριστου συ ομολογία, τρισμάκαρ στερρέ Θεόδωρε, στόματα ένέφραξας
άγαρηνών δυσσεβώνεπί σοι γαρ
πεπλήρωται ήπρόρρησις, μάρτυς, του
Χριστου ή λέγουσα, εγώ παρέξω υμΐν στόμα και την άνω σοφίαν,ήπερ άντιστήναι ουδόλως ουδέ άντειπεΐν εχθροί
δυνήσονται.
Ό μάρτυς Θεόδωρος της Κωνσταντίνου βλαστός ημάς
συνεκάλεσε την θείαν μνήμην αύτοϋ τελέσαι έν ασμασιν, ούτος γάρ ό γενναίος διά
του μαρτυρίου ήσχυνε τους της Αγαρ απογόνους έμφρόνως, διό και δι' αγχόνης το
στέφος έδέξατο'
καὶ
Θεοτοκίον Τὸἀπʹ
αἰῶνος ἀπόκρυφον
κα ἰ γίνεται
ἀπόλυσις.
γ) Μεγάλου Ἐσπερινοὺ Προσόμοια.
Ἀπὸ Χφ
Βατοπεδίου 815, τοῦἔτους
1856, σσ. 4‐5.
Ἕτερα. προσόμοια τοῦἁγίου
Ἦχος δʹ. Ὡς γενναῖον ἐν μάρτυσιν
Φιλεορτων συστήματα άθροισθέντες έν πνεύματι
έορτήν συστήσασθε άγαλλόμενοι του Θεοδώρου και (ίσατε Χριστφ ύμνοις
σήμερον τφ δοξάσαντι αυτόν αφθαρσία και θαύμασι και βοήσατε ταΐς αύτοϋ
ευπροσδεκτους ίκεσίαις ημάς σώσον τους τελοΰντας αυτού τήν μνήμην, φιλάνθρωπε.
Κλέος ώφθης, Θεόδωρε, ευσεβειας,
πανόλβιε, δυσσεβών το θρήσκευμα βδελυξάμενος και ίερεΐον όλόκληρον και θύμα
πανεύοσμον τφ τυθέντι δι' ημάς
21
καθαρώς προσαγόμενος τώ δοξάσαντι σου το άγιον
σώμα αφθαρσία θησαυρόν τη Εκκλησία δωρησαμένω, Θεόδωρε.
δ) Ἰδιόμελα τροπάρια Λιτῆς.
Ἀπὸ Χφ
Βατοπεδίου 815, τοῦἔτους
1856, σσ. 8‐9.
Ὁ αὐτὸς (Ἦχος
αʹ.)
Ώς μέγας, ώς πολύς σου ό πόθος, Θεόδωρε
πολύαθλε, διό προς τους μαρτυρικούς αγώνας ηύτομόλησας ρωμαλαίω φρονήματι
τού σώματος μη φεισάμενος και Χριστόν έμεγάλυνες τον ίσχύν σοι παρέχοντα, όν
τελευταΐον έδόξασας τη στερρά σου άθλήσει παρρησίαν ώς έχων
άθλητικήν προς αυτόν, ικέτευε υπέρ τών ψυχών ημών.
Ἦχος βʹ
Νέος ών τη ηλικία, νέος και τοις άγώσιν
έφάνη ό νεομάρτυς Θεόδωρος, και πανήγυριν νέαν έν τη Εκκλησία συνεκρότησεν, έν
ή συνελθόντες έκ πόθου εύφημήσωμεν έν ςίσμασι τάς της αθλήσεως αυτού άριστείας
και τον ένισχύσαντα αυτόν Χριστόν τον Θεόν δοξάσωμεν ύμνοις, και άκηράτοις
στεφάνοις αυτόν καταστέψαντα φ και παριστάμενος έν δόξη αθλητική, πρεσβεύει
υπέρ τών ψυχών ημών.
Ἦχοςδʹ
Έλκει νΰν ημάς ό σος πόθος, Θεόδωρε, και τά θαύματα
τα παρά σοΰ τελούμενα προς εύφημίαν σου άγουσι· φαιδρύνεται γάρ ή νήσος
Λέσβος, ότι έν αυτή τον αγώνα τού μαρτυρίου έτέλεσας και το θείον σοΰ λείψανον
έν πόλει τής Μυτιλήνης τεθησαύρισται, ής και πολιούχος ήδη κατέστης και
φρουρός, άλλα και πάσα ή τών πιστών Εκκλησία άγάλλεται νέον σε πρέσβυν προς
Θεόν κτησαμένη, ήν έν ειρήνη και εύσεβεία προς αυτόν ίκεσίαις σου, πανένδοξε,
διαφύλαττε.