Ένας παράλυτος περίμενε 38 χρόνια, γιατί δεν είχε άνθρωπο (μέχρι που πέρασε ο Χριστός)....
Εσύ έχεις άνθρωπο; Είσαι ο άνθρωπος κάποιου; Το παιδί σου έχει άνθρωπο;
Αυτά τα ερωτήματα χορεύουν μέσα μου με αφορμή την «Κυριακή του Παραλύτου», τρίτη Κυριακή μετά το Πάσχα, που τιμάμε στις εκκλησιές μας τη θεραπεία ενός παράλυτου από το Χριστό. Το θαύμα αυτό έγινε στην Κολυμβήθρα Βηθεσδά, μια δεξαμενή στην Ιερουσαλήμ, όπου, κατά το ευαγγέλιο (κατά Ιωάννην, κεφ. 5), ένας άγγελος κατά καιρούς τάραζε τα νερά και, μετά, ο πρώτος που θα έμπαινε μέσα θεραπευόταν, όποια αρρώστια κι αν είχε.
Ο Χριστός πλησίασε ένα συγκεκριμένο άνθρωπο, από το πλήθος των αρρώστων που περίμεναν συγκεντρωμένοι γύρω από τη δεξαμενή. Του λέει: «Θέλεις να γίνεις καλά;». Κι εκείνος απαντά: «Κύριε, δεν έχω άνθρωπο και, κάθε φορά, μέχρι να φτάσω στο νερό, έχουν προλάβει άλλοι πριν από μένα». Ο Χριστός τού λέει: «Σήκω, πάρε το κρεβάτι σου και περπάτα». Και ο άνθρωπος – που ήταν παράλυτος 38 χρόνια – θεραπεύτηκε.
Ο Χριστός πλησίασε ένα συγκεκριμένο άνθρωπο, από το πλήθος των αρρώστων που περίμεναν συγκεντρωμένοι γύρω από τη δεξαμενή. Του λέει: «Θέλεις να γίνεις καλά;». Κι εκείνος απαντά: «Κύριε, δεν έχω άνθρωπο και, κάθε φορά, μέχρι να φτάσω στο νερό, έχουν προλάβει άλλοι πριν από μένα». Ο Χριστός τού λέει: «Σήκω, πάρε το κρεβάτι σου και περπάτα». Και ο άνθρωπος – που ήταν παράλυτος 38 χρόνια – θεραπεύτηκε.
Γι’ αυτό το «δεν έχω άνθρωπο» (στο αρχαίο: «άνθρωπον ουκ έχω») έχουν γραφτεί πάρα πολλά κι έχουν γίνει πολλά κηρύγματα. Αυτή η φράση, δεν ξέρω πως φαίνεται σε σας, αλλά κι εμένα με συγκλονίζει. Κι έτσι, θέτω τα ερωτήματα της αρχής.
Δεν είναι αμείλικτα ερωτήματα, που μπαίνουν για να σε κρίνουν, αλλά σωτήρια ερωτήματα, που μπαίνουν για να μου δώσουν / να σου δώσουν ελπίδα και να μας ανοίξουν το δρόμο της σωτηρίας.
Έχεις άνθρωπο; Τότε η ζωή σου έχει ομορφιά και αντέχεται, όσο δύσκολη ή πονεμένη κι αν είναι!
Είσαι ο άνθρωπος κάποιου; Κατά προτίμηση, κάποιου που δεν είναι ο άντρας σου, η γυναίκα σου, τα παιδιά σου, αλλά ένας που βρίσκεται πιο πέρα απ’ αυτή τη στενή συγγένεια, η οποία είναι κατά κάποιο τρόπο προέκταση του εγώ μας; Και στους στενούς μου ανθρώπους βέβαια πρέπει να είμαι «ο άνθρωπός τους» και δεν είναι καθόλου αυτονόητο αυτό, τόσο εγωιστής που είμαι και τόσο έτοιμος να μισήσω ή να περιφρονήσω τη γυναίκα ή το παιδί μου αν δεν είναι «όπως το θέλω ΕΓΩ»!!... Τόσο ανάξιος είμαι να μ’ αγαπάει ο Θεός και μάλιστα δεν το καταλαβαίνω κιόλας και νομίζω πως είμαι καλός και δίκαιος!
Πάντως ο Χριστός ήρθε για να γίνει ο άνθρωπος του καθενός από μας. Εγώ λοιπόν είμαι ο άνθρωπος κάποιου, ώστε να βαδίζω το δρόμο του Ιησού Χριστού, που είναι ο άνθρωπος όλων των ανθρώπων;
(Μπορεί βέβαια να μη θέλω να βαδίσω αυτό το δρόμο, μα αυτό θα μου βγει σε κακό, γιατί αυτός ο δρόμος είναι ο δρόμος της αγάπης).
Αν είμαι ο άνθρωπος των δικών μου ανθρώπων, ή και άλλων που τους κάνω δικούς μου, τότε έχω σταυρό να σηκώσω, αλλά ο δρόμος μου με πάει ίσια στον παράδεισο. Τι χαρά!
Μα πώς θ’ αντέξω να σηκώνω σταυρό ξένο, χώρια που έχω και δικό μου βαρύ σταυρό στη ζωή; Πώς θα γίνω ο άνθρωπός σου, συνάνθρωπέ μου; Ποιος είναι ο δικός μου άνθρωπος, που θα με βοηθήσει να γίνω ο άνθρωπος κάποιου άλλου;
Και: αν δεν έχω άνθρωπο έτσι κι αλλιώς κι η ζωή μου είναι αβάσταχτο μαρτύριο, τι θ’ απογίνω; Χάθηκα! Χάθηκα; Ν’ αυτοκτονήσω;
Όχι. Η αλήθεια είναι, αδελφέ κι αδελφή μου, ότι έχεις άνθρωπο. Έχεις τουλάχιστον έναν άνθρωπο, που είναι ο δικός σου άνθρωπος, που, κι αν όλοι σε εγκαταλείψουν, εκείνος δε θα σ’ εγκαταλείψει ποτέ – κι αν όλοι σε προδώσουν, εκείνος δε θα σε προδώσει ποτέ, ποτέ!
Είναι ο παπάς με το πετραχήλι του, ο εξομολόγος σου.
Αυτός είναι ο άνθρωπός σου. Ο παντοτινός, δικός σου φίλος, αδελφός, άνθρωπος και πατέρας. Ο σύμβουλός σου, ο δάσκαλός σου, ο οδηγός σου.
Γι’ αυτό η Εκκλησία όρισε να εξομολογείται ο άνθρωπος σ’ έναν άλλο άνθρωπο κι όχι σε μια εικόνα ή μόνο με απευθείας προσευχή στο Χριστό – και θέσπισε το θεσμό του «πνευματικού» (εξομολόγου). Για να φύγει λίγος εγωισμός από μέσα μας και να έχεις πάντα τον άνθρωπό σου, που μάλιστα μπορεί να κάνει κάτι που δε μπορεί να το κάνει ο φίλος, ο γονιός, ο σύζυγος, ο σύντροφος: να πάρει όλες τις αμαρτίες σου και να τις πετάξει στην άβυσσο, να δώσει άφεση αμαρτιών (δεν τη δίνει ο παπάς, αλλά ο Χριστός – στο ευαγγέλιο αυτό αναφέρεται στο κατά Ματθαίον, κεφ. 18, στίχ. 18, και Ιωάννην, 20, 22-23) και να σε συμβουλεύσει στα ηθικά και πνευματικά διλήμματα της ζωής και της καρδιάς σου, με στόχο να πλησιάσεις και να φτάσεις στο Χριστό και στην αιώνια ζωή! Και βέβαια να ζήσεις μια ποιοτική ζωή εδώ, τέτοια που μόνο η ένωση με το Χριστό και το συνάνθρωπο προσφέρει, κι όχι το χρήμα ή οι απολαύσεις ή οι δραστηριότητες ή ακόμα και η τέχνη, η λογοτεχνία, η φιλοσοφία, ο αθλητισμός ή η επιστημονική έρευνα… Μια ποιοτική ζωή αγάπης και Φωτός, θείου Φωτός (που θα δώσει και νόημα σ’ όλα τα υπόλοιπα).
Ο άνθρωπος των παιδιών σου
Να ρωτήσω τώρα και κάτι άλλο: τα παιδιά σου έχουν άνθρωπο;
Εσύ είσαι ο άνθρωπος των παιδιών σου;
Ως καθηγητής σε λύκειο, οφείλω να σε πληροφορήσω – και ζητώ συγγνώμη γι’ αυτό – πως τα παιδιά μας δεν έχουν άνθρωπο. Θέλουν να έχουν, μα δεν τον έχουν και ζουν μια ζωή γεμάτη προβλήματα, βαδίζοντας σε λάθος δρόμους: δρόμους εξαρτήσεων, απελπισίας, αγωνίας, ζαλάδας για τη (δήθεν) καταπολέμηση της αγωνίας.
Και ξέρεις ποιος είναι ο άνθρωπος των παιδιών σου; Εκείνος που θα τους μιλήσει για το Χριστό και την Παναγία. Αν μιλήσεις στα παιδιά σου γι’ αυτούς (όχι βέβαια να τους βρίζεις το Χριστό και την Παναγία, αλλά να τα μάθεις ν’ αγαπούν το Χριστό και την Παναγία), τότε κέρδισες τα παιδιά σου. Τότε επίσης, τα παιδιά σου θ’ αγαπάνε κι εσένα (ακόμη κι αν κάνεις χίλια λάθη), μαζί και όλο τον κόσμο, γιατί ο Χριστός και η Παναγία είναι η απόλυτη αγάπη.
Θέλεις όμως το παιδί σου ν’ αγαπάει όλο τον κόσμο; Συχνά μεγαλώνουμε τα παιδιά μας μαθαίνοντάς τα ν’ αγαπάνε μόνο τον εαυτό τους κι εμάς – και τελικά δεν αγαπάνε ούτε τον εαυτό τους (γιατί δεν τους αρέσει τέτοιος που είναι), ούτε εμάς, γιατί τα κάναμε έτσι που δεν τους αρέσει ο εαυτός τους. Αν όμως δεν είσαι ο άνθρωπος των παιδιών σου, και δεν τους μάθεις ν’ αγαπάνε το Χριστό και την Παναγία, θα ’ρθουν κάποιοι άλλοι και θα τους μιλήσουν, λέγοντάς τους ψέματα. Και τότε έχασες τα παιδιά σου, όσο μορφωμένα, καταξιωμένα ή και «ηθικά» κι αν τα κάνεις…
Κι εσύ, παιδί μου (αγόρι ή κορίτσι), να ξέρεις πως έχεις πάντα τον άνθρωπό σου. Είπα παραπάνω ποιος είναι: ο πνευματικός σου (ο εξομολόγος σου). Μπορεί ο γονιός σου να μη θέλει να πας να εξομολογηθείς. Να η ευκαιρία να κάνεις την επανάστασή σου (πάντα με σεβασμό και αγάπη προς το γονιό, αλλιώς χάνεις το δίκιο σου). Όταν ο γονιός δε σε αφήνει να ξενυχτάς κάθε Σάββατο, δεν κάνεις επανάσταση μέσα στο σπίτι; Κάνε και τώρα μια επανάσταση: αυτή θα είναι η επανάσταση που αξίζει, η επανάσταση που θα σε ελευθερώσει. Θα με θυμηθείς. ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ.
Θεόδωρος Ι. Ρηγινιώτης
