Η ΘΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ

 

 

ΟΜΙΛΙΑ  2^Η

 

1.    "ΣΩΜΑ ΚΑΙ ΑΙΜΑ"

 

Μελετώντας, αγαπητοί Χριστιανοί, ένα περίφημο βιβλίο της Εκκλησίας μας, το Γεροντικό, σταματούμε στην παρακάτω περίφημη διήγηση.

«Κάποιος αναχωρητής, από αμάθεια πιο πολύ, δεν ήθελε να παραδεχθεί πως ο Άγιος άρτος που μεταλαμβάνουμε είναι το σώμα του Κυρίου.

Οι γέροντες της; Σκήτης, όταν το έμαθαν , τον κάλεσαν και τον κατήχησαν με την ορθή διδασκαλία της Εκκλησίας, για τα άχραντα Μυστήρια. Εκείνος όμως επέμενε στην πλάνη του. Οι πατέρες τον άφησαν ,αλλά προσευχήθηκαν, να τον φωτίσει ο Θεός, ώστε να καταλάβει την αλήθεια.

Μια Κυριακή ο αναχωρητής συμμετείχε στη Θεία Λειτουργία από το Άγιο Βήμα του Ναού της Σκήτης. Τη στιγμή που ο ιερέας πήρε στα χέρια του το πρόσφορο για να προσκομίσει, ο πλανεμένος μοναχός είδε κατάπληκτος ένα βρέφος ξαπλωμένο πάνω στην Αγία Τράπεζα .Κι όταν άρχισε να διαμελίζει τον Άρτο, φάνηκε άγιος άγγελος πάνω στο θυσιαστήριο, κρατώντας στο χέρι του ένα μαχαίρι. Συγχρόνως με τον ιερέα διαμέλισε κι αυτός το Θείο Βρέφος, κι έχυσε το αίμα Του στο Άγιο ποτήριο.

Ο αναχωρητής ταράχθηκε. Μα ύστερα από λίγο, όταν πήγε να κοινωνήσει ,συνέβη κάτι πιο φοβερό. Είδε μέσα στο Άγιο Ποτήριο ανθρώπινη σάρκα, βαμμένη στο αίμα. Κλαίγοντας τότε ομολόγησε, την πλάνη του και παρεκάλεσε τον Κύριο να σκεπάσει με τη χάρη Του τα Θεία Μυστήρια, για να τολμήσει να κοινωνήσει. Πραγματικά, μέσα στο Άγιο Ποτήριο είδε πάλι ψωμί και κρασί, από τα οποία μετάλαβε και ευχαρίστησε το Θεό».

Αναφερθήκαμε σ' αυτό το περιστατικό, αγαπητοί Χριστιανοί, επειδή το θέμα των ομιλιών μας, αυτή την περίοδο, είναι η Θεία Κοινωνία. Το ύψιστο αυτό Μυστήριο που αδυνατεί ο ανθρώπινος νους να κατανοήσει και η ανθρώπινη γλώσσα να περιγράψει. Το ζωοποιό και φρικτό δώρημα για το οποίο σύγχρονος -μεγάλος- Άγιος μας, - ο Άγιος Νεκτάριος- γράφει: «Το παραδοθέν παρά του Κυρίου Μυστήριων, της Θ. Ευχαριστίας, είναι το ανώτερον όλων των Μυστηρίων. Είναι το θαυμασιότερον των θαυμάτων, όσα η δύναμις του Θεού εξετέλεσεν. Είναι το υψηλότερον εξ όσων η σοφία του Θεού επενόησεν. Είναι δε και το τιμιώτερον όλων των χαρισμάτων, όσα η αγάπη του Θεού εχαρίσατο τοις ανθρώποις…

Δυστυχώς, όπως, πολλές φορές έχουμε τονίσει, «Ο άρτος ο ζων ο εκ του ουρανού καταβάς», όπως ο ίδιος ο Κύριος τόνισε για τον εαυτό του, έχει καταντήσει μια αγνοημένη, μια ξεχασμένη, μια αποστερημένη τροφή. Ο διάβολος κοντά στις άλλες επιτυχίες του πέτυχε και το σπουδαιότερο. Κατάφερε να στερήσει από τους πιστούς την ουράνια τροφή. Έτσι λιμοκτονούντες, κυριολεκτικά ,πνευματικώς, χάσαμε το νόημα της ζωής, χάσαμε την ελπίδα μας, κινδυνεύουμε να χάσουμε την αιωνιότητα.

Πέτυχε, ο αρχέκακος εχθρός, να μας κάνει ν' αρκούμαστε στα ξυλοκέρατα και να μην ποθούμε ούτε προς στιγμήν τα ζωοποιά και μυστικά δωρήματα και την Δεσποτική Ξενία. Επιθυμούμε τόσα άλλα γήινα και φθαρτά ,επιθυμούμε όλα τα ανθρώπινα-για τα οποία βέβαια δεν υπάρχει αμφιβολία ότι «πάντα ματαιότης » , και χωρίς κανένα δισταγμό παρερχόμαστε το «Φυλακτήριον ψυχής και βλάβης παντοδαπούς αμυντήριον ».

Πέτυχε, να προκαλέσει σύγχυση γύρω από το μυστήριο και πολλοί να πάψουν να έχουν την την ορθή πίστη γύρω από αυτό και τη γνώση του σωστού τρόπου συμμετοχής σ' αυτό. Πέτυχε ακόμη να κλέψει απ' τα χέρια του θεού τη ψυχή μας και να τη δώσει ενέχυρο στα χέρια ενός «ΒIG BROTHER» και βασισμένος στη δική μας αμέλεια όλο και περισσότερα πετυχαίνει.

Είναι ανάγκη λοιπόν να κατανοήσουμε το ύψος και το μέγεθος ,του μυστηρίου. Είναι ανάγκη να χωρέσει μέσα στο ανθρώπινο μυαλό μας, αυτό που ο άγιος Κύριλλος Ιεροσολύμων διακηρύττει. «Μη προσέχεις λοιπόν σαν να είναι σκέτο ψωμί και κρασί. Είναι σώμα και αίμα σύμφωνα με τα λόγια του Χριστού. Κι αν οι αισθήσεις σου αμφιβάλλουν, η πίστις σου να σε καθησυχάζει ».( Κυρίλλου Ιεροσσολύμων. 166.Μυστ.Κατήχησις Δ'.).Το ίδιο βεβαιώνει και ο Αγ. Ιωάννης ο Δαμασκηνός «Είναι αληθινά σώμα ενωμένο με τη θεία φύση. Δηλαδή το σώμα που γεννήθηκε από τα σπλάχνα της αγίας Παρθένου. Όχι βέβαια διότι κατεβαίνει το σώμα που αναλήφθηκε στους ουρανούς, αλλά επειδή ο άρτος και ο οίνος μεταβάλλονται σε σώμα και αίμα Θεού». (Ιω. Δαμασκηνού. Ε.Π.Ε..1,468). Μόνο αν κατορθώσουμε να αναζωπυρώσουμε την πίστη μας απέναντι στο μυστήριο, αν και ο νους και η καρδιά μας, μείνουν ανοιχτά στην μεγάλη αλήθεια ότι η Θ. Ευχαριστία είναι πραγματική Κοινωνία του Σωτήρος Χριστού, μόνον τότε θα σταθούμε σωστά απέναντι σ' αυτό, μόνον τότε η προσέλευση μας θα γίνεται με πόθο, μόνον τότε θα αποχωρούμε απ' το «Μεγάλο Τραπέζι», χορτασμένοι από Θεό, «σύσσωμοι» και «σύναιμοι» του Κυρίου, όντως «Χριστοφόροι» και «Θεοφόροι».

Αυτή είναι η πίστη της Ορθοδοξίας. Αυτή είναι η σκέψη των μεγάλων πατέρων της Εκκλησίας. Όλοι χρησιμοποιούν τα πλέον έντονα ρήματα και ονόματα, προκειμένου να εκφράσουν την ένωση του ανθρώπου με το Θεό, που είναι καρπός της Θ. Κοινωνίας.

Λέγει λοιπόν ο ιερός Χρυσόστομος ότι ο Κύριος «συμπλέκεται» με μας γίνεται η τροφή μας, για να μπορέσουμε εμείς να ενωθούμε μαζί Του. « Για σένα-παρουσιάζει τον Κύριο να μας λέει- ενεπτύσθηκα, για σένα ερραπίσθηκα, για σένα ταπεινώθηκα. Άφησα τον Πατέρα και ήλθα κοντά σε σένα αυτόν που με μισεί και με αποστρέφεται και ούτε το όνομα μου δεν καταδέχεται να ακούσει. Έτρεξα για να σε πιάσω .Σε ένωσα μαζί μου. Φάγε με είπα πιες με....Δεν ανακατώνουμε απλά μαζί σου, αλλά συμπλέκομαι, τρώγομαι. Μικραίνει λίγο....για να γίνει τελικά ένα με μας».

Εδώ πρέπει να τονίσουμε και τούτο. Ενώ ο άρτος και ο οίνος όντως γίνονται Σώμα και Αίμα Χριστού, εν τούτοις δεν φαίνονται. Ενώ πράγματι μεταβάλλονται δεν γίνονται αισθητά. Γιατί όμως, να μην γίνεται αισθητή η Σάρκα και το Αίμα του Κυρίου. Ένας μοναχός -μας αναφέρει και πάλι το Γεροντικό — είχε την ίδια απορία και αμφιβολία.

Συνέβη λοιπόν κατά παραχώρηση Θεού, μια μέρα κατά την ώρα της Θείας Κοινωνίας, να δει στους Μοναχούς που πλησίασαν νια να κοινωνήσουν να προσφέρεται πραγματική σάρκα και αίμα, που γινόντουσαν και πάλι κανονικά άρτος και οίνος μόλις έλεγαν «Αμήν». Πλησίασε και ο Μοναχός αυτός, μα δεν μπορούσε να κοινωνήσει. Τότε άκουσε μια φωνή να ψιθυρίζει στ' αυτιά του. «Άνθρωπε γιατί δεν μεταλαμβάνεις, δεν σου δόθηκε αυτό «ακριβώς που ζήτησες», Η απάντηση.« Λυπήσου με Κύριε, δεν μπορώ να μεταλάβω Σάρκα». — «Μάθε λοιπόν πως αν μπορούσε ο άνθρωπος να μεταλάβει σάρκα, τότε μέσα στο Άγιο ποτήρια θα υπήρχε σάρκα και αίμα, όπως την είδες εσύ. Επειδή όμως ο άνθρωπος δεν μπορεί να μεταλάβει κάτι τέτοιο, όρισε ο Θεός τους άρτους της Προθέσεως. Αν λοιπόν πίστεψες ότι ο Αγιασμένος αυτός Άρτος είναι το ίδιο το Σώμα του Χριστού ,μετάλαβε αυτό που έχεις στα χέρια σου». —«Πιστεύω Κύριε, απάντησε συντετριμμένος ».Αμέσως η Σάρκα έγινε πάλι Άρτος. Ευχαρίστησε το Θεό και κοινώνησε.

Για μας λοιπόν Για τη δικά μας αδυναμία. Από Θεία συγκατάβαση θέλησε ο Χριστός να παίρνει τη μορφή του Άρτου και του Οίνου μέσα στο Άγιο Ποτήριο.

Αγαπητοί Χριστιανοί.

Το θέμα της βαθιάς πίστεως στο Μυστήριο της Θ. Ευχαριστίας άλλοτε ,στα ένδοξα χρόνια των πρώτων αιώνων, της ζωντανής Εκκλησίας, δεν υπήρχε καν ανάγκη να συζητείται. Ήταν αυτονόητο .Ήταν αδιανόητο για κάποιον Χριστιανό να μην πιστεύει ακράδαντα και να μην μετάσχει σ' Αυτό, όχι μόνο τακτικά αλλά και -το σπουδαιότερο κατάλληλα προετοιμασμένος. Όποιος δεν τρεφόταν με το ουράνιο Μάννα, αυτός εθεωρείτο πνευματικά νεκρός. Γι' αυτό, τονίζει και πάλι ο ι. Χρυσόστομος. «Άνοιξε τις πύλες του ουρανού και κοίτα εκεί μέσα και θα ατενίσεις το σώμα του βασιλέως Χριστού. Αυτό το τιμιότερο από καθετί άλλο, το βλέπεις και στη γη. Και δεν το βλέπεις μόνον αλλά και το ψηλαφείς. Και δεν το ψηλαφείς απλώς, αλλά και το εσθίεις και το παίρνεις μαζί σου. Λοιπόν καθάριζε την ψυχή σου, ετοίμαζε την σκέψη σου προκειμένου να υποδεχθείς το Μυστήριο αυτό».-

Η ΘΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ

  

ΟΜΙΛΙΑ  1η

1.    ΠΡΟΛΟΓΙΚΑ

 

Κάθε φορά, αγαπητοί Χριστιανοί, που τελείται η Θ. Λειτουργία, όπως και σήμερα, όπως και κάθε Κυριακή, όπως κάθε μέρα, σε κάθε γιορτή, σε κάθε περίπτωση «εν παντί τόπο» και χρόνω», ετοιμάζεται το ουράνιο γεύμα, το μοναδικό και ανεπανάληπτο γεύμα, που όμοιο του δεν υπάρχει, ούτε μπορούμε να βρούμε πουθενά και στο οποίο είμαστε καλεσμένοι όλοι εμείς. Όλοι οι άνθρωποι, μικροί και μεγάλοι, πλούσιοι και φτωχοί, άρχοντες και αρχόμενοι .Είμαστε καλεσμένοι όλοι οι πιστοί, με τα ίδια λόγια «Λάβετε φάγετε. Τούτο μου εστί το σώμα το υπέρ υμών κλώμενον...  Πίετε εξ αυτού πάντες, τούτο εστί το αίμα μου...».

Υπάρχει άραγε αμφιβολία πως αυτά τα λόγια, που είναι και τα ιδρυτικά λόγια του μεγάλου αυτού Μυστηρίου, πως αναφέρονται σε κάθε Χριστιανό, για να παρακαθίσει στο τραπέζι αυτό και να συμμετάσχει των ουρανίων εδεσμάτων;

Στην αρχαία Εκκλησία, μόνο οι αβάπτιστοι (οι οποίοι ανήκαν στην τάξη των Κατηχουμένων) και όσοι είχαν πέσει σε κάποιο βαρύ αμάρτημα (οι μετανοούντες και προσκλαίοντες), οπότε είχανε αποκλεισθεί για κάποιο διάστημα από την Θ. Κοινωνία, μόνο αυτοί δεν συμμετείχαν. -Τα χρόνια εκείνα μάλιστα, μόλις ακουγότανε η εκφώνηση-εντολή «Τας θύρας τας θύρας εν σοφία πρόσχωμεν», αμέσως τότε αποχωρούσαν απ' το Ναό όλοι που δεν επρόκειτο για κάποιους λόγους όπως είπαμε να παρακολουθήσουν το επόμενο μέρος της Θ. Λειτουργίας, που ονομάζεται και «Λειτουργία των Πιστών». Όλοι οι άλλοι αφού έκλειναν οι πόρτες παρέμειναν στο Ναό παρακολουθούσαν το Μυστήριο μέχρι το τέλος και όλοι συμμετείχαν σ' αυτό. Ήτανε απίθανο εκείνοι που παρέμεναν στη Λειτουργία των πιστών» να μην προσέλθουν στη Θεία Κοινωνία.

Και να σημειώσουμε και τούτο. Όχι μόνο συμμετείχαν όσοι βρισκόντουσαν στην Εκκλησία την ημέρα και την ώρα εκείνη ,αλλά ήτανε και διακαής πόθος τους. Ποθούσαν γι' αυτό.Έκλαιγε η ψυχή τους αν για κάποιους λόγους δεν μπορούσαν να πραγματοποιήσουν την επιθυμία τους. (Από δω και ο χαρακτηρισμός «προσκλαίοντες»), εδώ έχει τη βάση της και η Θ. Λειτουργία «Των Προηγιασμένων Δώρων ».

Τα χρόνια βέβαια περνούν. Ο διάβολος «ως λέων ωρυόμενος »,τρέχει για να σπείρει τα ζιζάνια του στις καρδιές των ανθρώπων .Μάλιστα τότε ήτανε ποιο απαιτητικός αφού και η ζέση των Χριστιανών ήτανε αφάνταστα μεγαλύτερη απ' τη δική μας σήμερα Επέρχεται λοιπόν σταδιακά η κιβδήλωση της γνησιότητας των ημερών αυτών, η ψύξη της Χριστιανικής αγάπης, η μείωση της πνευματικότητας, η απομάκρυνση απ' την αθωότητα και την γνησιότητα των πρώτων αυτών ημερών της ζωής της Εκκλησίας.

Έτσι σιγά-σιγά φθάσαμε στο σημείο, οι περισσότεροι Χριστιανοί, να προσέρχονται στη Θ. Κοινωνία ορισμένες -ελάχιστες-μόνο φορές το χρόνο, και τότε τυπικά και μόνο και όχι κατάλληλα προετοιμασμένοι. Δεν είναι υπερβολή να τονίσουμε ,ότι υπάρχουν άνθρωποι που όχι μόνο μπαίνουν μέσα στην Εκκλησία μια-Δυο φορές το χρόνο (Μ. Παρασκευή και Πάσχα), αλλά το χειρότερο γι' αυτούς, έχουν ξεχάσει τη γεύση της Θείας Κοινωνίας. Έχουν τουλάχιστον -40- ολόκληρα χρόνια, να κοινωνήσουν.

Αναφέρεται όμως στο Γεροντικό το εξής περιστατικό .Παρουσίασαν στον Άγιο Μακάριο τον Αιγύπτιο μια Γυναίκα, στην οποία είχανε κάνει μάγια. Κάποιος Αιγύπτιος μη μπορώντας να την δελεάσει κατέφυγε σε ένα μάγο ,ώστε με τη δύναμη της μαγείας να πραγματοποιήσει τα άνομα σχέδια του. Ο μάγος προσπάθησε Αλλά επειδή δεν κατάφερε με τις μαγείες του να στρέψει το λογισμό της γυναίκας, της έκανε γεμάτος φθόνο, να πάρει την μορφή ζώου. Ύστερα από όλα αυτά αποφάσισαν να την πάνε στον αββά Μακάριο. Ο αββάς ύστερα από προσευχή, αφού την ευλόγησε και την έρανε με αγιασμένο νερό, την έκανε να φανεί και πάλι σε όλους γυναίκα, της έδωσε να φάει και την άφησε να φύγει μαζί με τον άνδρα της. Καθώς Έφευγε την συμβούλεψε, να μην λείπει ποτέ από την Εκκλησία, ούτε να μένει μακριά από την Θ. Κοινωνία. Αυτό, της τόνισε, το έπαθες, γιατί είχες πέντε εβδομάδες να μεταλάβεις τα άχραντα Μυστήρια.

Αδυνατεί, αγαπητοί Χριστιανοί ,η ανθρώπινη γλώσσα και γραφίδα να περιγράψει ,την αναγκαιότητα, και το ύψος του Μυστηρίου της Θ. Κοινωνίας. Το σώμα και το αίμα του Κυρίου μας, Μας προσφέρεται« εις βρώσιν και εις πόσιν». Δώρο εξ ύψους ,ουρανόσταλτο μάννα ,που προσφέρεται σε μας για να τραφούμε και να αγωνισθούμε. Είναι ο Άρτος ο ουράνιος, η αδαπάνητη και ανεξάντλητη τροφή, που μπορεί να θρέφει το σύνολο του ανθρωπίνου γένους, όλο τον κόσμο, αδαπάνητα και «εις τους αιώνας ».Αυτά ακριβώς μας τονίζουν και τα Κυριακά λόγια, μέσω του Θεολόγου μαθητού. Κατηγορηματικά και αδιάψευστα. «Αμήν λέγω υμίν ,εάν μη φάγητε την σάρκαν του υιού τον ανθρώπου και πίητε αυτού το αίμα, ουκ έχετε ζωήν εν αυτοίς (Ιωάν.6,53).

Αυτή λοιπόν η ουράνια τροφή, για πολλούς έχει καταντήσει μια αποστερημένη τροφή. Ενώ θα έπρεπε για κάθε Χριστιανό να είναι το ζητούμενο, αγνοείται, περιφρονείται ,θεωρείται άνευ σημασίας. Ο άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης, ερμηνεύοντας την «Κυριακή προσευχή», αναφέρει ότι ναι μεν όταν ζητάμε στην προσευχή μας «τον άρτον ημών τον επιούσιον »αναφερόμαστε στην υλική τροφή, όμως «επιούσιος άρτος »,είναι και ο λόγος του θεού και ο εκκλησιασμός και η Θ. Κοινωνία. Χωρίς τον υλικό επιούσιο άρτο ,δεν μπορούμε να ζήσουμε σωματικά, χωρίς τον επιούσιο ουράνιο άρτο, χάνουμε την πνευματική μας ζωή, χάνουμε την αιωνιότητα. Λιμοκτονούν λοιπόν εκούσια, γίνονται δολοφόνοι της ψυχής τους. όσοι στερούν τον εαυτό τους απ' αυτή τη Θεία ευεργεσία. Θα μπορούσαμε να επαναλάβουμε γι' αυτούς τα λόγια του Ασώτου.«Πόσοι μίσθιοι τον πατρός μου περισσεύουσιν άρτων, εγώ δε λιμώ απόλλυμαι!».(Λουκ. 15,17)

Αγαπητοί Χριστιανοί

Με την έναρξη του νέου εκκλησιαστικού έτους -από τον μήνα Σεπτέμβριο και την νέα κηρυκτική περίοδο της εκκλησίας μας, που ξεκινάει κάθε χρόνο την «Κυριακή του Σπορέως» σκεφθήκαμε ,αντί άλλης ομιλίας .σχετικής με τα Αποστολικά και τα Ευαγγελικά αναγνώσματα να ασχοληθούμε, με κάποια πιο πρακτικά θέματα ,αρχής γενομένης από αυτό της Θ. Κοινωνίας, αφού είναι το κορυφαίο μυστήριο, η κορωνίδα και το επιστέγασμα της Εκκλησίας ,αυτός ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός. Υπάρχει ανάγκη επανευαγγελισμού όλων μας. Διυλίζουμε τον κώνωπα και καταπίνουμε την κάμηλο σε πολλά θέματα. Αυτή όμως η τακτική στα θέματα της πίστεως, είναι επιζήμια και ψυχοκτόνος. Παραμένοντας στα μικρά καν τα ανούσια και παραμερίζοντας τα βασικά και ουσιαστικά βλάπτουμε και τον εαυτό μας και όλους όσους περιμένουν από μας να είμαστε «το φως τον κόσμου».

Θα προσπαθήσουμε λοιπόν στα μέτρα των δυνατοτήτων μας, να σημειώσουμε κάποια βασικά πράγματα που συναντάμε στην πορεία μας μέσα στην Εκκλησία, τονίζοντας μέσα απ' την μακραίωνη Ορθόδοξη παράδοση μας, τους Πατέρες και την πείρα των αγίων μας, την ορθοπραξία, που τόσο έχουμε παραμελήσει. Τονίζει ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος. «Αναγκαίον μαθείν το θαύμα των Μυστηρίων, τι ποτέ εστί και διατί εδόθη, και τις ή ωφέλεια του πράγματος».

Αγαπητοί Χριστιανοί.

Επανερχόμενοι και πάλι στο κύριο θέμα μας, το οποίο και θα μας απασχολήσει τις αμέσως επόμενες ομιλίες, για μια ακόμη φορά τονίζουμε την τακτική των πρώτων Χριστιανών οι οποίοι, κατά την περιγραφή της Καινής Διαθήκης, κοινωνούσαν καθημερινά. Αν σήμερα λόγω συνθηκών είναι ανέφικτο κάτι τέτοιο, κατά πόσο όμως είμαστε δικαιολογημένοι με την όλως δι' όλου αντίθετη τακτική της σχεδόν ανύπαρκτης προσέλευσης μας, της τέλειας αποχής και το χειρότερο όλων της απροετοίμαστης και ακατάλληλης, της σχεδόν ασεβούς ενώσεως μας με το ίδιο το Θεό.

Σύγχρονος αγιορείτης θεολόγος αναφερόμενος στο μεγάλο αυτό Μυστήριο, αναφέρει τα εξής. «Για τους Αγίους Πατέρας κάθε τι που γίνεται στη Θ. Λειτουργία, αναφέρεται στο Χριστό .Ο ιερός Χρυσόστομος, με τα συγκλονιστικά του λόγια συνεπαίρνει προς στιγμήν τις εμπαθείς ψυχές μας. Θα έπρεπε βέβαια να είναι διαρκές βίωμα μας, η παρουσία του Κυρίου στη Θ. Λειτουργία .Ωστόσο είναι λίγες οι φορές, που ζούμε μέσα στη Θ. Λειτουργία τη Σταυρική θυσία ή την Ανάσταση του Χριστού. Άλλες φορές νοιώθουμε να είμαστε κοντά στο Χριστό, όχι όμως με το μέρος το εκείνων οι οποίοι τον δοξολογούν, αλλά με το μέρος εκείνων οι οποίοι τον προδίδουν και τον βλασφημούν.

«Με τη Θ. Λειτουργία -κορύφωμα της οποίας είναι η Θ. Κοινωνία- ο Θεάνθρωπος Ιησούς έρχεται στον κόσμο μας, γεννιέται στην φάτνη των αλόγων, κηρύττει το ευαγγέλιο της Βασιλείας, θαυματουργεί, Έπειτα παραδίδεται, υβρίζεται, θυσιάζεται, ανασταίνεται ,εκ νεκρών.

Η Θ. Λειτουργία είναι το διαρκές Πάσχα του Κυρίου. Σε μας απομένει αν θα Τον ακολουθήσουμε, ζώντας μέσα στο σκοτάδι της προδοσίας, όπως ο Ιούδας, ή μέσα στο φως της Αναστάσεως, όπως η Παναγία Μητέρα Του, οι Μυροφόρες και οι ένδεκα Μαθητές». (Ιερομ. Γρηγορίου «Η Υπεραγία Θεοτόκος» σελ.37).