Παρασκευή 29 Δεκεμβρίου 2023

ΠΡΩΤΟΧΡΟΝΙΑΤΙΚΕΣ ΣΚΕΨΕΙΣ

ΣΤΗ 31η ΤΟΥ ΔΕΚΕΜΒΡΗ


Αποτέλεσμα εικόνας για πρωτοχρονια 
ΣΚΕΨΕΙΣ ΤΗΣ 12ης  ΩΡΑΣ

Πρωτοχρονιά λοιπόν και πάλι, αγαπητοί αδελφοί. Γέλια και χαρές, ευχές και πανηγυρισμοί, δώρα, ξεφαντώματα… προγράμματα, ελπίδες, προσδοκίες.
Γλέντια ολονύκτια, χαρές προσποιητές εν πολλοίς, χρώματα και κορδέλες, λόγια μεγάλα, ουτοπίες μιάς νυκτός…
Και τι λοιπόν; Μήπως μόνο η πρώτη του Γενάρη  είναι μέρα πρόσφορη για όλα αυτά;
Ποια είναι η διαφορά της 12:59 της 31ης του Δεκέμβρη  από της 00:1 της 1ης του Γενάρη;
Κάθε μερόνυχτο δε ζούμε αυτή την ανατροπή;
Κάθε μερόνυχτο δε ζούμε αυτή την διαδοχή;
Κάθε μερόνυχτο δε ζούμε αυτή την αλλαγή;
Κάθε κλάσμα του δευτερολέπτου που παρέρχεται ένα καινούριο το διαδέχεται, ασταμάτητα κι αυτό τελειωμό δεν έχει.
Μήπως και αυτή η χρονική οριοθέτηση δεν είναι μια ανθρώπινη επινόηση για να καλυφθεί το αέναο χάος;
Μόνο σήμερα έχουμε τη δυνατότητα της ελπίδας, του προγραμματισμού, της ανασκόπησης, του επαναπροσδιορισμού των πράξεων μας  και της ανασύνταξης των δυνάμεων για κάτι καλύτερο; Μόνο την Πρωτοχρονιά βλέπουμε  τα λάθη μας, τη στραβή πορεία μας, τις αποκοτιές μας, την ανταρσία μας απέναντι στο Θεό κι αρχίζουμε με νέες αποφάσεις  καινούρια όνειρα, αυτοκριτικές  και μεγαλόστομα κηρύγματα για «Νέα, πλέον, Εποχή» ;  
Μήπως η κάθε μας μέρα, η κάθε μας ώρα, το κάθε λεπτό δεν είναι μια καινούρια αρχή; Μήπως σε κάθε στιγμή της ζωής μας δεν μας δίνεται η ευκαιρία για μια νέα αρχή;
Ο χρόνος, ως φυσική έννοια, γίνεται αντιληπτός με τη διαδοχή των γεγονότων και την παρατηρούμενη στα πράγματα και τα φαινόμενα αλλαγή. Αν όλα ήσαν αμετάβλητα, αν δεν υπήρχαν διαδοχικά γεγονότα, δεν θα είχε έννοια ο χρόνος. Χρόνος στην πραγματικότητα είναι το μεταξύ δύο γεγονότων διάστημα.
Το έτος είναι μια σχετική έννοια . Είναι το διάστημα για μια πλήρη περιφορά της γης γύρω από τον ήλιο. Αν η γη περιφερόταν γύρω από τον ήλιο με μεγαλύτερη ταχύτητα, τότε το έτος θα ήταν πιο μικρό. Κι αν η περιφορά γινόταν με μικρότερη ταχύτητα, τότε το έτος, θα ήταν πιο μεγάλο. Είναι σχετικό λοιπόν το έτος και ουδέτερο. Ούτε καλό ούτε κακό. Γίνεται το ένα, ή το άλλο, ανάλογα με τα γεγονότα που διαδραματίζονται σ’ αυτό. Το ίδιο έτος σ’ άλλους είναι καλό και σ’ άλλους αποβαίνει κακό.
Μπαίνουμε λοιπόν σήμερα στο νέο έτος εν μέσω πολλών δυσχερειών, υλικών και πνευματικών. Η φτώχεια, η ανέχεια, η ανεργία σε συνδυασμό με τις δυσμενείς και σίγουρα κατευθυνόμενες οικονομικές συνθήκες και οι  κατά πολύ αμφιλεγόμενες επιδημίες από τη μία μεριά, η αμφισβήτηση αξιών και ιδανικών και η έντονη απαξίωση των θεσμών από την άλλη, καθιστούν την εποχή μας, δύσκολη και απαράκλητη! Καθημερινώς διαπιστώνεται ότι ο κόσμος «κείται εν τω πονηρώ».!
Παρ’ όλα αυτά εμείς περιορίζουμε αβασάνιστα την καλή διαχείριση του χρόνου μας μέσα στην παγκοσμιοποιημένη οικονομία, όπου τα πάντα, ακόμα και η ίδια η ψυχή μας τιμαριθμοποιείται, όπου το υποκείμενο γίνεται αντικείμενο και το πρόσωπο ένας απειροελάχιστος κόκκος άμμου μέσα σε μια ανώνυμη και άμορφη μάζα.
Αλλά και ιδιωτικά δεν βλέπουμε δεν οραματιστούμε καλλίτερα. Τα μοναδικά οράματα μας είναι στο τι θα αγοράσουμε, στο τι θα φάμε, στο πως θα ντυθούμε, στο ποιους τραγουδιστές και καλλιτέχνες θα ακούσουμε, στο πως θα είμαστε εμείς οι κερδισμένοι, στο πως θα εξαπατήσουμε τον άλλον, στο πως θα αναδειχτούμε. Σε ότι δηλαδή χαϊδεύει τις αισθήσεις μας και τον προφίλ μας.
Και η τελική διαπίστωση μας.
Αυξάνει το άγχος, επιτείνεται η δυστυχία, η ευτυχία συνεχώς απομακρύνεται από κοντά μας και καταντά ουτοπία. Κι αυτή είναι η τραγωδία του συγχρόνου ανθρώπου: Να κυνηγά την ευτυχία στα μονοπάτια της θλίψης και του θανάτου. Σαν το μυθικό Σίσυφο που αγκομαχούσε να σπρώξει τον βράχο προς την κορυφή του βουνού. Μόλις κόντευε να τα καταφέρει ο βράχος ξέφευγε και κατρακυλούσε και άντε πάλι από την αρχή…
Κι αυτά τα γιορτάσια μας στο βάθος τους κρύβουν ανείπωτη πίκρα…

Αλήθεια έχουμε άραγε συνειδητοποιήσει το τι συμβαίνει στον κόσμο μας;

Το τι συμβαίνει στην πατρίδα μας, το τι συμβαίνει στα χωριά μας, το τι συμβαίνει δίπλα μας και μάλιστα σε απόσταση αναπνοής;

Δεν νομίζω να μην έχουμε δει, να μην έχουμε ακούσει όλα αυτά τα γεγονότα, Που ίσως σε κοινωνία ζώων θα συναντήσουμε.

Ο κάθε ένας χωρίς την παραμικρή αναστολή χωρίς το παραμικρό συνειδησιακό πρόβλημα μπορεί να κυκλοφορεί ελεύθερα και να σπέρνει το θάνατο. Να σπέρνει το θάνατο στο συνανθρώπους του, να αφαιρεί τη ζωή του διπλανού του για λόγους τελικά ανύπαρκτους.

Ακόμη ακόμη. γονείς σκοτώνουν τα παιδιά τους/. παιδιά σκοτώνουν γονείς.  αδέλφια αλληλοσκοτώνονται,. ο σύζυγος. η σύζυγος τα ίδια.

Ένας κόσμος που  ούτε σε κοινωνίες ζώων μπορούμε να τον συναντήσουμε

Γιατί. γιατί άραγε συμβαίνουν όλα τούτα; Γιατί πάψαμε να είμαστε άνθρωποι; 

Και πρώτα φταίμε εμείς οι ίδιοι,. φταίει η οικογένεια η οποία έπαψε να λειτουργεί σαν οικογένεια, έπαψε, έπαψαν να υπάρχουν δεσμοί οικογενειακοί ανάμεσα στα μέλη της. Ο καθένας για τον εαυτό του. Παραμελήσαμε τα παιδιά μας για τον εαυτό μας, για τη δουλειά μας, για τη διασκέδασή μας, για τον εαυτό μας. Μέσα στο σπίτι κανένας λόγος για ήθος, κανένας λόγος για Θεό, κανένας λόγος για πίστη, κανένας λόγος για εκκλησιασμό.

Θα πάμε στο σχολείο.΄΄Ενα σχολείο που δεν νοιάζεται για τίποτα. Ένα σχολείο που έπαψε να ζει με αρχές και να δίνει και να διδάσκει αρχές στα παιδιά μας. Ένα σχολείο που μέσα στα βιβλία του και για αυτό βέβαια φταίει το κράτος το ίδιο, δεν έχει την παραμικρή αναφορά σε οικογένεια, σε αρχές, σε Θεό. σε πίστη. .Βλέπουμε τα βιβλία που διδάσκονται τα παιδιά μας. Μια γλώσσα ξύλινη, μια γλώσσα ανύπαρκτη, χωρίς τη παραμικρή ζέση που θα ζεστάνει τις παιδικές καρδιές, χωρίς την παραμικρή αναφορά σε ελληνορθόδοξα ιδανικά. ‘Ένα σχολείο που ακόμη στην άγουρη ηλικία του δημοτικού σχολείου κυοφορεί παιδιά με μαχαίρια και με ό,τι άλλο όπλο μπορεί να φανταστεί κανείς, που επιτίθενται σε συμμαθητές τους, ακόμα και σε δασκάλους τους.

 Να πάμε στα μέσα μαζικής ενημέρωσης; Τα ίδια και χειρότερα. Δεν υπάρχει εκπομπή, δεν υπάρχει σήριαλ που να μην έχει μέσα όπλα. που να μην υπάρχουν μέσα δολοπλοκίες,  που να μην διδάσκουν τη διάλυση της οικογένειας,  πώς ο ένας να σκοτώνει τον άλλον.

Και για να καταλήξω.  Χωρίς Θεό όλα επιτρέπονται.

και η ζωή μας επιτρέπεται να ευτελίζεται, ακόμα και ο ένας να τρώει τις σάρκες του άλλου, η κοινωνία μας να πνέει τα λοίσθια της, ακόμα και ο θάνατος να κυκλοφορεί ελεύθερα.


Σήμερα λοιπόν ή Θεός ή τίποτα!
Όλοι μας και ο καθένας μας ξεχωριστά να επαναπροσδιορίσουμε τις σχέσεις μας με τη πλάση ολόκληρη. Με τον εαυτό μας, το συνάνθρωπο μας, το Θεό. Να νοιώσουμε επιτέλους ότι κοινωνία σημαίνει αλληλεξάρτηση και να μη διστάσουμε να δούμε κατάματα τις αδυναμίες, τα πάθη, τις ελλείψεις μας. Ο Χριστός είναι η μοναδική διέξοδος στα αδιέξοδα μας. Η μοναδική ελπίδα στη σημερινή απελπισία, το μοναδικό στήριγμα στον κλονισμένο άνθρωπο. Ας εξαγοράσουμε λοιπόν το χρόνο μας. Ας θεωρήσουμε την καινούρια χρονιά σαν μια ακόμη ευκαιρία, σαν «παροχή» του Θεού στον άνθρωπο, για να ανακαινίσει τον εαυτό του και τον κόσμο μέσα στον οποίο ζει.

Πέμπτη 21 Δεκεμβρίου 2023

ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ

 

Αξιωνόμαστε για ακόμη μια χρονιά να προσεγγίζουμε την «Μητρόπολη των εορτών», για να εορτάσουμε την Γέννηση του Θεανθρώπου. Τα Χριστούγεννα δεν είναι μόνο ένα ιστορικό γεγονός, αλλά και πνευματικό. Η Ενανθρώπηση του Θεού Λόγου είναι η κορυφαία έκφραση της αγάπης του Θεού για τον άνθρωπο και το επιστέγασμα της εφαρμογής του θείου σχεδίου για την σωτηρία του ανθρωπίνου γένους.

Οι Πατέρες της Εκκλησίας μας στάθηκαν με δέος μπροστά στο απερινόητο αυτό μυστήριο και με γνώμονα τις άγιες Γραφές συνέλαβαν ύψιστες αλήθειες και διατύπωσαν υψηλή θεολογία στην υμνολογία. Σύμφωνα με την διδασκαλία της Εκκλησίας μας, η σάρκωση του Υιού και Λόγου του Θεού υπήρξε απαραίτητη. Έτσι λοιπόν όταν ήλθε το πλήρωμα του χρόνου, «εξαπέστειλεν ο Θεός τον υιόν αυτού γενόμενον εκ γυναικός, γενόμενον υπό νόμου, ίνα τους υπό νόμον εξαγοράσει, ίνα την υιοθεσίαν απολαύωμεν» (Γαλ. δ΄ 4). Ο αιώνιος και ο άπειρος Θεός συγκαταβαίνει και γίνεται άνθρωπος τέλειος, «γενόμενος εκ σπέρματος Δαυίδ κατά σάρκα» (Ρωμ. α΄ 3), χωρίς να αφήσει την θεότητά του. «Νέον εξ Αδάμ παιδίον φυράματος ετέχθη Υιός και πιστοίς δέδοται» (στ΄ ωδή κανόνα των Χριστουγέννων).

«Μυστήριον ξένον» χαρακτηρίζει ο υμνωδός τη γέννηση του Θεανθρώπου. Πώς αλλιώς θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί από την πεπερασμένη ανθρώπινη διάνοια το μυστήριο της συγκαταβάσεως του Θεού προς τον άνθρωπο, το οποίο συντελέστηκε με τη βοήθεια της Θεοτόκου, που «εχώρεσεν σαρκί, τον Αχώρητον παντί» για να φανερωθεί η υπέρ το άπειρο και γνήσια αγάπη του προς εμάς.

Ο Χριστός γεννήθηκε μέσα σε μια φάτνη ανάμεσα σε ταπεινούς βοσκούς και ζώα. Την απλότητα και την ταπεινότητα του Θεανθρώπου είχε προφητέψει ο προφήτης Γεδεών λέγοντας ο Χριστός θα κατέβαινε, όπως κατεβαίνει η δροσιά απάνω στο μπουμπούκι του λουλουδιού, «ως υετός επί πόκον». (Ψαλμ ζα΄στ 6). Με την ίδια γλαφυρότητα και ασύγκριτη εκφραστικότητα και ποιητικότητα αποδίδουν οι υμνωδοί το θαύμα της γεννήσεως του Χριστού. Το ιστορικό πλαίσιο, τις συνθήκες της γεννήσεως τις πληροφορούμαστε από τη μεγάλη βυζαντινή ποιήτρια Κασσιανή στο καταπληκτικό δοξαστικό του Εσπερινού, «Αυγούστου μοναρχήσαντος επί της γης, η πολυαρχία των ανθρώπων επαύσατο. Και σου ενανθρωπήσαντος εκ της αγνής, η πολυθεΐα των ειδώλων κατήργηται. Υπό μίαν βασιλείαν εγκόσμιον αι πόλεις γεγένηνται. Και εις μίαν Δεσποτείαν Θεότητος τα έθνη επίστευσαν» στο οποίο γίνεται σύγκριση της εγκόσμιας βασιλείας με τη βασιλεία του ενανθρωπήσαντος Θεού.

Στην ακολουθία του Όρθρου αξίζει να σταθούμε στα τρία γνωστά καθίσματα. «Δεύτε ίδωμεν πιστοί που εγεννήθη ο Χριστός…» μας παρακινεί ο ιερός Υμνωδός. Μας προτρέπει δηλαδή να δούμε και να συλλάβουμε το γεγονός ότι ο Χριστός γεννήθηκε ανάμεσα σε απλούς ανθρώπους, μέσα σε μια σπηλιά, μέσα στο παχνί που τρώγανε τα ζώα. Μας καλεί με άλλα λόγια να εννοήσουμε ότι η βασιλεία η αιώνια, η βασιλεία του Θεού, ιδρύθηκε με την Αγία Γέννηση του Κυρίου μέσα στην ταπεινή φάτνη της Βηθλεέμ. Εξίσου υψηλής θεολογικής και ποιητικής αξίας είναι και τα τροπάρια «Τι θαυμάζεις Μαριάμ…» και « Ο αχώρητος παντί πως εχωρήθη εν γαστρί…»

Ο Άγιος Κοσμάς ο Μελωδός και ο Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός στα δύο θαυμαστής τέχνης ποιήματά τους «Χριστός γεννάται, δοξάσατε» και «΄Εσωσε λαόν, θαυματουργών δεσπότης…» περιγράφουν με μοναδικό τρόπο το μυστήριο της ενανθρώπησης του Χριστού που θα οδηγήσει τον άνθρωπο στη σωτηρία και τη λύτρωση.

Ιδιαίτερα γνωστό και αγαπητό στους πιστούς είναι το κοντάκιο του Αγίου Ρωμανού του Μελωδού «Η παρθένος σήμερον, τον υπερούσιον τίκτει, και η γη το Σπήλαιον, τω απροσίτω προσάγει. Άγγελοι μετά Ποιμένων δοξολογούσι. Μάγοι δε μετά αστέρος οδοιπορούσι· δι’ ημάς γαρ εγεννήθη, Παιδίον νέον, ο προ αιώνων Θεός». Βλέπουμε ότι η εκκλησία, μας προτρέπει να ζήσουμε το γεγονός της Γεννήσεως του Χριστού ως συνεχές παρόν. Για τον Χριστιανό ο Χριστός γεννιέται μυστικά εντός του κατ΄ έτος αρκεί να είναι έτοιμος να τον κλείσει στην καρδιά του και να την μετατρέψει σε φάτνη και λίκνο της αιώνιας ζωής. Στην Θ΄ Ωδή ακούμε το καταπληκτικό «Μεγάλυνον ψυχή μου… Μυστήριον ξένον ορώ και παράδοξο…», το οποίο εκφράζει το δέος των πιστών μπροστά στο μεγάλο μυστήριο της Γεννήσεως του Θεανθρώπου.

Στους «Αίνους» θα ακούσουμε να ψάλλεται «Ευφραίνεσθε Δίκαοι, ουρανοί αγαλλιάσθε, σκιρτήσατε τα όρη, Χριστού γεννηθέντος, Παρθένος καθέζεται, τα Χερουβίμ μιμουμένη, βαστάζουσα εν κόλποις, Θεόν Λόγον σαρκωθέντα». Εδώ ο Υμνωδός καλεί τους ανθρώπους να συμμετάσχουν στο χαρμόσυνο γεγονός της γεννήσεως. Ο Χριστός που ήταν επουράνιος και κατόπιν με τη σάρκωση έγινε επίγειος προσφέρει σε όλους τους πιστούς την ελπίδα της σωτηρίας.

Στο άλλο ιδιόμελο των Αίνων διαβάζουμε «Ο Πατήρ ευδόκησεν, ο Λόγος σάρξ εγένετο και η Παρθένος έτεκε, θεόν ενανθρωπήσαντα. Αστήρ μηνύει, Μάγοι προσκυνούσιν, Ποιμένες θαυμάζουσι και η κτίσις αγάλλεται». Ο Πατέρας αποφάσισε ότι ήρθε η στιγμή της σαρκώσεως του Υιού του, μέσω της Παρθένου. Το αστέρι σκορπά το χαρμόσυνο φως που οδηγεί τους μάγους στην φάτνη της Βηθλεέμ, οι βοσκοί απορούν με το θαυμαστό γεγονός. Όλη η πλάση συμμετέχει στη χαρά της Γεννήσεως.

Τέλος αξίζει να σταθούμε στο θεοτοκίο «Σήμερον ο Χριστός, εν Βηθλεέμ γεννάται εκ Παρθένου…». Για άλλη μια φορά βλέπουμε την Εκκλησία δια στόματος του Υμνωδού να καλεί τους πιστούς να βιώσουν τη γέννηση του Θεανθρώπου ως μια ζώσα πραγματικότητα του σήμερα. Με ενεστωτικές φράσεις σαν αυτή αλλά και άλλες, όπως «Σήμερον γεννάται εκ Παρθένου» και «Χριστός γεννάται δοξάσατε…» καταλύονται τα χρονικά και τοπικά όρια της ιστορικής πραγματικότητας και εισερχόμαστε στην αιώνια ώρα, στο αιώνιο παρόν του Θεού.

Είναι λοιπόν φανερό ότι το μοναδικό, απρόσιτο και άφατο μυστήριο των Χριστουγέννων υμνήθηκε μοναδικά και ανεπανάληπτα από τους αγίους Πατέρες της Εκκλησίας μας. Η υψηλή ποιητικότητα της Υμνολογίας της εορτής μάς βοηθά να συλλάβουμε το μήνυμά της που δεν είναι άλλο από την ελπίδα της σωτηρίας που ανέτειλε με τη γέννηση του Θεανθρώπου


https://poimin.gr/o-christos-gennatai-mono-entos-tis-ekklisias/