ΚΥΡΙΑΚΗ Δ'΄ ΜΑΤΘΑΙΟΥ

 Μετά από την κάθοδο από το όρος των μακαρισμών ο Ιησούς πηγαίνει στην Καπερναούμ, το κέντρο της δράσης του στην περιοχή της Γαλιλαίας.

   Εκεί ήλθε να τον συναντήσει ένας εκατόνταρχος από την ρωμαϊκής φρουρά της πολίχνης.

   Η Καπερναούμ είχε τελωνείο και στρατιωτική φρουρά.

   Ο εκατόνταρχος ( βαθμός ανάλογος του σημερινού λοχαγού ) ήταν μεγάλο αξίωμα στην ρωμαϊκή ιεραρχία.

   Όπως αναφέρει ο Λουκάς αγαπούσε τους εντόπιους και μάλιστα φρόντισε αυτός για την ανοικοδόμηση της Συναγωγής της μικρής πολίχνης.

   Οι Ιουδαίοι πρόκριτοι της Καπερναούμ μεσολαβούν γι΄ αυτόν στον Ιησού, λέγοντας ότι είναι άξιος κάθε βοήθειας.

Ο εκατόνταρχος αναφέροντας το αίτημα του στον Ιησού αποδεικνύει την αγάπη του προς τους συνανθρώπους του.

Ο δούλος του ήταν κατάκοιτος από παράλυση, αλλά ταυτόχρονα είχε και άλλες παρενέργειες από την αρρώστια που τον βασάνιζαν σε μεγάλο βαθμό.

Οι δούλοι εκείνη την εποχή και μάλιστα για τους ρωμαίους ήταν ένα τίποτα.

Ο εκατόνταρχος θα μπορούσε να τον πετάξει στον δρόμο και να αγοράσει άλλον.

Η αγάπη του όμως για τον άνθρωπο, τον πλησίον του, οδηγεί αυτό τον έγκριτο ρωμαίο να ζητήσει βοήθεια όχι για τον γιό του, όχι για την οικογένειά του αλλά για ένα δούλο.

Ο Κύριος αναγνωρίζοντας την ποιότητα του ρωμαίου και θέλοντας να αποκαλύψει την πίστη και την ταπείνωση του δηλώνει την επιθυμία του να πάει αυτοπροσώπως στο σπίτι του και να θεραπεύσει τον παράλυτο.

‘’ Ἐγώ ἐλθῶν θεραπεύσω αύτόν ‘’

Ρητή φανέρωση της δυνάμεως του, της θεότητας του.

Δεν είπε θα προσευχηθούμε στο Θεό να τον θεραπεύσει, αλλά             ΕΓΩ.

Ποιος άραγε μπορεί να πεί ΕΓΩ.

Χωρίς να τον λοιδορήσουν η έστω να τον θεωρήσουν λογά και υπερήφανο που θα μείνει στα λόγια όταν βρεθεί μπροστά στον παράλυτο.

Ο λόγος του είναι σημείο της θεότητας Του, δείγμα της εξουσίας που έχει επάνω στη φθορά και τον θάνατο.

Ο Κύριος που με μόνο τον λόγο του υποτάσσει τις δυνάμεις που βασανίζουν τον άνθρωπο, ανοίγει ένα παράθυρο για να καταλάβουμε και να δούμε πως θα είναι η κτίση στον μέλλοντα αιώνα.

   Τότε που θα απουσιάζει η αρρώστια και όλα τα δεινά και προβλήματα που μας βασανίζουν σήμερα.

   Την ζωή μας στη χώρα της επαγγελίας, της κληρονομιάς, της Βασιλείας του Πατέρα μας.

   Στη συνέχεια φανερώνεται η μεγάλη ταπείνωση του εκατόνταρχου.

   Θεωρεί τον εαυτό του ανάξιο να δεχθεί τον Ιησού στο σπίτι του.

   Αισθάνεται λόγο της αγαθής προαίρεσης του, ότι ο Ιησούς είναι κάτι το ανώτερο, το εξαιρετικό, το υψηλό.

Έχει προσωπική πείρα τόσο της υπακοής στις διαταγές των ανωτέρων, όσον και της δυνατότητος να δίνει διαταγές σε υφισταμένους και δούλους.

ΟΜΩΣ αποδίδει στον Ιησού την ίδια δυνατότητα επί των δυνάμεων της φθοράς και της αρρώστιας.

Αναγνωρίζει ότι ο Ιησούς είναι ο μόνος που μπορεί με μόνο τον λόγο του να νικήσει την ασθένεια και την φθορά.

Αρκείτε μόνο στο λόγο του Ιησού διότι έχει απόλυτη εμπιστοσύνη στη δύναμη του.

Τα λόγια του εκατόνταρχου εντυπωσιάζουν σε μεγάλο βαθμό τον Ιησού, χαρακτηρίζει την πίστη του ‘’ τοσαύτη ‘’ και θαυμάζει γι΄ αυτή.

Τα Ευαγγέλια αναφέρουν μόνο δύο περιπτώσεις κατά τις οποίες ο Κύριος

‘’ εθαύμασε ‘’ .

Η μία ήταν με αφορμή την απιστία των Ναζαρινών ( Μαρκ 6,6) και η δεύτερη με αφορμή την πίστη του εκατόνταρχου.

Στη συνέχεια υπενθυμίζει τις προφητείες της Π. Διαθήκης που αναφέρονται στη συναγωγή των εθνών στην Ιερουσαλήμ για την προσκύνηση του μόνου Θεού κατά το τέλος του κόσμου.

Φυσικά αντίθετα προς τις παχυλές εθνικές προσδοκίες των Ιουδαίων.

Ο Κύριος δεν αναφέρεται σε κάποια υποταγή των εθνών, αλλά για την συμμετοχή τους στην εσχατολογική Βασιλεία.

Αυτή παρουσιάζεται με την συνηθισμένη εικόνα του Δείπνου.

Εκεί θα παρακαθίσουν μαζί με τους γενάρχες των Ιουδαίων, τους τρείς Πατριάρχες.

   Η σωτηρία είναι παγκόσμια, αφορά όλα τα δημιουργήματα του Κυρίου.

   Δεν λαμβάνονται υπ΄ όψη διακρίσεις ανθρώπινες, εθνικές η φυλετικές.

   Ο άνθρωπος σώζεται από τον δημιουργό τότε και μόνο εάν θέλουν την σωτηρία τους και τον αναγνωρίζουν ως τον μόνο αληθινό Θεό και Σωτήρα.

Το ‘’ ανακλιθήσονται ‘’ συμφωνεί με την συνήθεια των ανθρώπων της εποχής να τρώνε ξαπλωμένοι στο ένα χέερι.

Τα παιδιά της Βασιλείας, ο περιούσιος λαός, αυτοί που δέχθηκαν την κλίση και την απέρριψαν.

Αυτοί που καυχόνται ότι είναι παιδιά του Αβραάμ, αλλά και σήμερα αυτοί που καυχόνται ότι είναι παιδιά της Εκκλησίας, αλλά έχουν την ‘’πίστη ηρνημένη ‘’.

   Οι αιρετικοί, οι οικουμενισται ‘’ ἐκβληθήσονται ‘’ .

Όχι ότι θα τους διώξουν όταν μπουν στο χώρο του Δείπνου, αλλά ότι δεν θα τους επιτραπεί να εισέλθουν.

Το ‘’ εξώτερο ‘’

Μακριά από την φωτισμένη γη του Δείπνου υπάρχει σκοτάδι.

Η μακριά του Θεού ζωή είναι μια ζωή στο σκοτάδι, στην αγνωσία των πραγμάτων, στο ψέμα, στα ψυχοφάρμακα, στον ψυχικό πόνο.

Πράγματα που τα βλέπουμε στην καθημερινότητα μας.

Ο ‘’ κλαυθμός ‘’ είναι η λύπη και η στεναχώρια.

Ο ‘’ τριγμός των οδόντων ‘’ δείχνει την απελπισία γιατί χάθηκε οριστικά η δυνατότητα να μπουν στο νυμφώνα.

                                                                                               Αθανάσιος Κατσίκης

ΜΗ ΜΕΡΙΜΝΑΤΕ... Γ" ΜΑΤΘΑΙΟΥ

           Διάφορες ἀνάγκες πιέζουν τὸν ἄνθρωπο κάθε ἐποχῆς. Καὶ ἡ ἀνήσυχη φροντίδα γιὰ τὸ αὔριο ἀποτελεῖ συνήθως τρόπο ζωῆς γιὰ πολλοὺς ἀνθρώπους. Δὲν ταλαιπωρεῖ μόνο τοὺς οἰκονομικὰ ἀδύνατους, ἀλλὰ ταράζει καὶ τοὺς εὐκατάσταστους. Αὐτοὶ βέβαια ταλαιπωροῦνται ἀπὸ τὰ αἰτήματα ποὺ ἡ καταναλωτικὴ κοινωνία μας διαρκῶς πολλαπλασιάζει.

 Α) Ἀπὸ αὐτὴ τὴν ἀγχώδη μέριμνα, ποὺ στραγγαλίζει τὴν ἀνθρώπινη ὕπαρξη, ζητάει νὰ μᾶς ἐλευθερώσει ὁ Χριστός. «Μὴ μεριμνᾶτε...», τονίζει μὲ ὅλο τὸ κῦρος Του. Μὴν ἀνησυχεῖτε οὔτε καὶ γιὰ τὰ πιὸ ἄμεσα καὶ ἀπαραίτητα. Μὴν ἀφήνετε νὰ σᾶς τυραννοῦν ἀγωνιώδεις σκέψεις γιὰ τὸ μέλλον, γιὰ τὴ ζωή σας. Σπᾶστε τὰ δεσμὰ τῆς ἀνησυχίας μὲ μιὰ χαρούμενη ἐμπιστοσύνη στὸν Θεό. Καὶ γιὰ νὰ μὴν ἀφήσει περιθώρια γιὰ ἀμφιβολίες καὶ ἀμφισβήτηση, ὁ Κύριος ἀναπτύσσει τὸ μήνυμά Του αὐτὸ σὲ μιὰ σειρὰ συλλογισμῶν...

           α) Τὸ πρῶτο ἐπιχείρημα στηρίζεται στὴν ψύχραιμη λογική: «Δὲν ἀξίζει ἡ ζωὴ περισσότερο ἀπὸ τὴν τροφή, καὶ τὸ σῶμα περισσότερο ἀπὸ τὸ ἔνδυμα;». Ὁ Θεός, ποὺ ἔδωσε τὸ κατ’ ἐξοχὴν μεγάλο, τὴν ἀνθρώπινη ζωή, τὸ σῶμα τὸ πλασμένο μὲ ἀσύγκριτη σοφία, δὲν θὰ χαρίσει καὶ τὸ λιγότερο, ποὺ ἀπαιτεῖται γιὰ τὴν συντήρησή του, τὴν τροφὴ καὶ τὸ ἔνδυμα;

β) Ὁ δεύτερος συλλογισμὸς στρέφει τὴν προσοχὴ στὴ φύση. Στὰ πουλιά, ποὺ ἐλεύθερα πετοῦν στὸν οὐρανό, στὰ λουλούδια, ποὺ ντυμένα χαρούμενα χρώματα λικνίζονται στὸ ἀγέρι τοῦ κάμπου. Ἡ πρόνοια τοῦ Θεοῦ ἐκδηλώνεται μέσα στὴ φύση, σὲ ὅλα. Ἀκόμη καὶ στὰ πιὸ ἀσήμαντα. Πόσο περισσότερο δὲν θὰ φροντίσει γιὰ σᾶς ὁ Θεός, «ὀλιγόπιστοι»;

γ) Τὸ τρίτο ἐπιχείρημα: Ἀναποτελεσματικὴ ἡ ἀνησυχία. Τί βγαίνει τάχα μὲ τὴν ἐναγώνια φροντίδα; Τί οὐσιαστικὴ ἀλλαγὴ στὴ ροὴ τῶν γεγονότων μπορεῖ νὰ ἐπιτύχει ὁ ἄνθρωπος, ἁπλῶς μὲ τὴν βιοτικὴ μέριμνα; «Ποιός ἀπὸ σᾶς, ὅσο κι ἂν φροντίσει, μπορεῖ νὰ προσθέσει στὸ ἀνάστημά του ἕναν πῆχυ;».

δ) Καὶ τέταρτο, ἡ μέριμνα γιὰ τὴ ζωὴ φανερώνει εἰδωλολατρικὸ φρόνημα, ἔλλειψη ἐμπιστοσύνης στὸν Θεό, στὶς σαφεῖς ἐγγυήσεις καὶ διαβεβαιώσεις Του. «Ὅλα αὐτὰ τὰ ἐπιδιώκουν οἱ ἐθνικοί. Ὁ Πατέρας σας ὁ οὐράνιος γνωρίζει ὅτι ἔχετε ἀνάγκη ἀπ’ ὅλα αὐτά».

Ζῆστε λοιπὸν γαλήνια. Λυτρωθεῖτε ἀπὸ τὸ σκυθρωπό, γεμᾶτο σκοτοῦρες ὕφος. Χαμογελᾶστε ἀβίαστα στὴν κάθε μέρα. Ἀφεθεῖτε ἤρεμα, μὲ χαρούμενη ἐμπιστοσύνη στὸν Θεό.

 Β) Ὅλα αὐτὰ δὲν σημαίνουν ἀδιαφορία γιὰ τὰ βιοτικὰ καὶ τεμπελιά. Τὸ «μὴ μεριμνᾶτε» τοῦ Χριστοῦ δὲν ἔχει καμμιὰ σχέση μὲ τὸ «μὴ ἐργάζεστε». Ὁ ἴδιος ὁ Ἰησοῦς ἐπὶ πολὺ διάστημα ἐργάστηκε χειρονακτικά. «Τὰ πετεινὰ τοῦ οὐρανοῦ» κάθε ἄλλο παρὰ τεμπελιάζουν. Ὁλημερὶς πετοῦν, χρησιμοποιοῦν τὴν παρατηρητικότητα, τὸ ράμφος, τὶς φτεροῦγες τους. «Τὰ κρίνα τοῦ ἀγροῦ» συνεχῶς ἀξιοποιοῦν τὶς δυνατότητές τους. Ρουφοῦν χυμοὺς καὶ ὀξυγόνο. Ὅλα ὅμως αὐτὰ τὰ κάνουν ἁπλά, ἤρεμε, φυσικά. Χωρὶς ἄγχος.

 Ὁ Κύριος δὲν συνηγορεῖ γιὰ μιὰ παθητικότητα ἔναντι τῆς ζωῆς. Δὲν περιφρονεῖ τὴ σοβαρή, ἐπίμονη καὶ προγραμματισμένη ἐργασία. Στὴν παραβολὴ τῶν ταλάντων (Ματθ. κε’ 14-30), σαφῶς καταδικάζει τὴ ραθυμία, τὴν ὁποιαδήποτε δικαίωση τῆς ὀκνηρίας. Ἐκεῖνο ποὺ θέλει ἐδῶ νὰ χτυπήσει εἶναι ἡ ἀγωνιώδης μέριμνα, ἡ ὁποία ταλαιπωρεῖ τὴν ἀνθρώπινη ψυχή. Τὸ «μὴ μεριμνᾶτε» δὲν σημαίνει παραθεώρηση τῶν βασικῶν ἀναγκῶν τῆς ζωῆς. Ἀντίθετα, ὁ Χριστὸς ἀναγνωρίζει τὴ σημασία καὶ ἀναγκαιότητά τους: «Οἶδε γὰρ ὁ πατὴρ ὑμῶν ὁ οὐράνιος ὅτι χρήζετε τούτων ἀπάντων».

 Γ) Ἡ λύση βρίσκεται στὸ τί ζητᾶμε «πρῶτον». Ὁ Κύριος δὲν ἀμφισβητεῖ ὅτι ἡ τροφὴ καὶ τὸ ἔνδυμα εἶναι ἀπαραίτητα. Ὑπόσχεται ὅτι «ὅλα αὐτὰ θὰ σᾶς χορηγηθοῦν». Τονίζει ὅμως μιὰ θεμελιώδη προϋπόθεση. «Ζητεῖτε δὲ πρῶτον τὴν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ καὶ τὴν δικαιοσύνην αὐτοῦ καὶ ταῦτα πάντα προστεθήσεται ὑμῖν».

Δὲν μένει στὸ «ἔχει ὁ Θεός».  Συνιστᾶ μιὰ ὑπεύθυνη στὰση στὴ ζωή, τονίζοντας ὅτι πρὶν ἀπ’ ὅλα εἶναι «ἡ βασιλεία τοῦ Θεοῦ καὶ ἡ δικαιοσύνη αὐτοῦ». Εἶναι ἡ βασιλεία τῆς Ἀγάπης, ποὺ ἀποτελεῖ τὸ σκοπὸ τῆς ἀνθρώπινης ἱστορίας, τοῦ καθενός μας καὶ ὅλου τοῦ κόσμου.

Τὸ πρόβλημα λοιπὸν εἶναι σὲ τί θὰ δώσουμε προτεραιότητα. Ἂν θὰ βάλουμε «πρῶτον», ὅπως ταιριάζει, τὴ «βασιλεία τοῦ Θεοῦ», τὴν πραγματοποίηση δηλαδὴ τοῦ θελήματός Του, ἂν θὰ προτάξουμε «τὴν δικαιοσύνην αὐτοῦ», τὴν ἐφαρμογὴ τῆς δικαιοσύνης ὅπως Ἐκεῖνος τὴν δίδαξε καὶ ὄχι ὅπως ἐμεῖς τὴν τροποποιοῦμε σύμφωνα μὲ τὶς ἐγωιστικές μας ἐπιθυμίες. Τὰ ὑπόλοιπα θὰ ἔρθουν μόνα τους. Ἐδῶ βρίσκεται τὸ κλειδὶ γιὰ νὰ βγοῦμε ἀπὸ τὸ δεσμωτήριο τῆς μέριμνας. Μιὰ τέτοια τοποθέτηση σημαίνει συναίσθηση ὅτι τὸ σημαντικότερο εἶναι ὁ Θεός, «ὁ ὢν καὶ ὁ ἢν καὶ ὁ ἐρχόμενος».

Ὅταν νοιώθουμε τὴν μέριμνα καὶ τὴν ἀνησυχία νὰ μᾶς πιέζουν, εἶναι σκόπιμο νὰ ρωτᾶμε τὸν ἑαυτό μας: Τί ζητῶ «πρῶτον»; Μήπως τὴν ἀσφάλειά μου, τὴν ἡσυχία μου καὶ καταλήγω στὴ δειλία καὶ σὲ χίλιους δυὸ φόβους; Μήπως τὴν εὐχαρίστηση, τὴν ἄνεση κι ἔτσι φτάνω στὴν πικρία καὶ σὲ διαρκὴ ἐκνευρισμό; Μήπως τὴ δύναμη, τὴν ἐξουσία κι ἔτσι τελικὰ βρίσκομαι δεμένος μὲ ἀλυσίδες καχυποψιῶν καὶ ἀνησυχιῶν;

 Ἡ μέριμνα καὶ τὸ ἄγχος, ποὺ ταλαιπωροῦν τὴν ψυχὴ πολλῶν ἀνθρώπων γιὰ τὰ κάθε μορφῆς «βιοτικά», μ’ ἕνα μόνο τρόπο ἀντιμετωπίζονται ριζικά: Μὲ τὸ νὰ γίνει «ἡ βασιλεία τοῦ Θεοῦ καὶ ἡ δικαιοσύνη αὐτοῦ» τὸ κέντρο τῶν ἐπιδιώξεών μας. Ὅταν αὐτὸ εἶναι τὸ «πρῶτον» ποὺ ζητᾶμε, τότε ἡ ἐσωτερικὴ εἰρήνη, ἡ ἀσφάλεια, ἡ πνευματικὴ ἰσορροπία θὰ ἀκολουθοῦν ὡς φυσική, θεόσδοτη συνέπεια.

Σὲ μιὰ ἐποχὴ ποὺ ἐνὼ ἡ τεχνολογικὴ ἐξέλιξη ὑπόσχεται ἄνεση, εὐημερία καὶ «ποιότητα ζωῆς» βλέπουμε νὰ κάνουν χρυσὲς δουλειὲς οἱ ψυχολόγοι καὶ νὰ ξεπουλᾶνε τὰ ἠρεμιστικὰ καὶ τὰ ἀγχολυτικά, ἂς ἐπαναπροσδιορίσουμε οἱ πιστοὶ τὴ σχέση μας μὲ τὸ «πρῶτον», μὲ τὴν βασιλεία τοῦ Θεοῦ, «καὶ ταῦτα πάντα προστεθήσεται ἡμῖν»

http://www.inak.gr

Οι Άγιοι της Λέσβου ανάμεσά μας

ΚΥΡΙΑΚΗ Β ΜΑΤΘΑΙΟΥ

ΣΥΝΑΞΙΣ ΠΑΝΤΩΝ ΤΩΝ ΕΝ ΛΕΣΒΩ ΔΙΑΛΑΨΑΝΤΩΝ ΑΓΙΩΝ

Νικολάου Χριστοπούλου

Σχολικού Συμβούλου Θεολόγων

Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου

Α΄

Σεβασμιώτατοι ποιμενάρχες Μυτιλήνης και Μηθύμνης(*), αιδεσιμώτατοι, σεβαστοί πατέρες, κυρίες και κύριοι

Ευχαριστώ καταρχήν τους Μητροπολίτες μας που μου έδωσαν την χαρά και μου έκαναν την τιμή να συμμετάσχω στη γιορτή και να τιμήσω με ταπεινά λόγια τους πολλούς και μεγάλους αγίους του νησιού. Η μνήμη τους γεμίζει χάρη και αγαλλίαση τις ψυχές και η σκέψη τους δίνει παρηγοριά και δύναμη.

Επιχειρώντας κανείς να μιλήσει για τόσους αγίους ,εύλογα βρίσκεται μπροστά σε δίλημμα. Χρειάζεται δηλαδή να επιλέξει όχι τόσο τι θα πει, αλλά τι θα παραλείψει. Οι λόγοι είναι προφανείς. Η νήσος της Λέσβου διαθέτει νέφος αγίων και μαρτύρων που δόξασαν το Θεό. Ο κοινός εορτασμός των τριάντα επτά αγίων και νεομαρτύρων της Λέσβου αποφασίστηκε το 1990. Έκτοτε συνδιοργανώνεται και από τις δύο Μητροπόλεις του νησιού μας με εξαιρετική λαμπρότητα. Γράφει στη σχετική εγκύκλιό του ο Σεβασμιότατος Μητροπολίτης μας κ. Ιάκωβος:

« Το νησί μας είχε από το Θεό την ευλογία να αναδείξει περί τους 37 αγίους. Λίγα μέρη έχουν τόσους πολλούς αγίους. Ίσως διότι είναι αγκαλιασμένο από την αγία γη της Ανατολής, όπου επάτησεν ο Κύριος και εκήρυξαν οι Απόστολοι και έλαμψαν οι επτά αστέρες των Εκκλησιών της Αποκαλύψεως. Εκεί κάθε τόπος έχει να καυχηθεί για κάποιον άγιο. Το νησί μας έχει για καύχημα και δόξα του τους 37 αγίους, που συνέδεσαν το όνομά τους με αυτό. Άλλοι από αύτούς είναι Λέσβιοι, έζησαν και απέθαναν ή εμαρτύρησαν στη Λέσβο. Άλλοι έζησαν σε διάφορα μέρη και ήρθαν στη Λέσβο και την αγίασαν με το μαρτυρικό τους αίμα. Ήταν άνθρωποι κάθε ηλικίας και τάξεως. Επίσκοποι αλλά και επαγγελματίες, άνδρες και γυναίκες, νέοι αλλά και γέροντες, όλοι όμως με θερμή πίστη, με αγάπη προς τον Χριστό και την Εκκλησία, με αγιότητα ζωής που έλαμπαν και εφώτιζαν και τους άλλους. Όλοι αυτοί έχουν κάποια ημέρα που εορτάζουν. Για όλους έχουν γραφεί ιερές ακολουθίες. Για πολλούς από αυτούς έχουν κτιστεί ναοί, εκκλησάκια σε διάφορα μέρη του νησιού μας.

Πολλοί από αυτούς έχουν αφήσει πολύτιμη πνευματική κληρονομιά τα άγια λείψανά τους. Αξίζει κάθε δόξα και τιμή στους Αγίους μας. Η Εκκλησία της Μυτιλήνης καθιέρωσε την εορτή των εν Λέσβω διαλαμψάντων αγίων την Κυριακή, μετά την Κυριακή των Αγίων Πάντων, δηλαδή σε δεκαπέντε ημέρες από την ημέρα της Πεντηκοστής. Συμμετέχοντας στον εορτασμό των αγίων, επικαλούμενοι τό όνομά τους, αναπτύσσουμε μαζί τους σχέση, τους νιώθουμε κοντά μας, δίπλα μας, ανάμεσά μας. Πρέπει μάλιστα όπως επαναλαμβάνει συχνά ο π. Ανανίας Κουστένης, να τους μιλάμε, να τους λέμε τα βάσανα και τις αδυναμίες μας, τις πτώσεις και τις χαρές μας, τις λύπες μας και ό,τι άλλο έχουμε, γιατί οι άγιοι είναι οι φίλοι του Θεού. Γράφει ο άγιος Ιωάννης της Κρονστάνδης ότι, όταν εμείς λέμε στην προσευχή και την παράκλησή μας το όνομα ενός αγίου, εκείνος λέει αμέσως το δικό μας στο Θεό. Τόσο εύκολα! Για να πει κάποιος το όνομά μας σε έναν ανώτερο, στον υπουργό, στον πρωθυπουργό, τι δεν πρέπει να κάνουμε και τι να υπομείνουμε; Εδώ με δύο λέξεις το όνομά μας φτάνει στον Κύριο της δόξης! Είμαστε όμως ολιγόπιστοι και αφήνουμε τον Θεό και την εκκλησία, την ιστορία και την πατρίδα και κυριεύει τις ψυχές μας η “άγρια Δύση” και η δεσποτική Ανατολή, ενώ μπορούμε να ζούμε με τον Χριστό, την Παναγία και τους αγίους που μας φρουρουν και μας περιβάλλουν.

Μέσα στην εκκλησία είμαστε με όλους τους ζωντανούς τους ένθεους και αγωνιζόμενους, αλλά και με όλους τους κοιμηθέντας εν Χριστώ. Υπάρχει ενότητα της ανθρώπινης φύσης. “Μές στο κρυφό μυστήριο ζουν πάντα τα παιδιά σου” έλεγε ο Σολωμός. Η Ορθοδοξία είναι κρυφό μυστήριο και μέσα σε αυτό ζούμε με λογισμό και με όνειρο. Πάγωσε ομως η ψυχή και η καρδιά μας. “διά το πληθυνθήναι την ανομίαν ψυγήσεται η αγάπη των πολλών”. Εψύγη η αγάπη και εγκαταστάθηκε στις ψυχές η ολιγοπιστία ή και η απιστία και περιήλθαμε σε δεινή θέση.

Παρ’ όλα αύτά “Το έλεός Σου καταδιώξει με πάσας τάς ημέρας της ζωής μου”, ο Χριστός, η Παναγία και οι άγιοι μας καταδιώκουν, είναι και βρίσκονται ανάμεσά μας. “Τοσούτον έχοντες περικείμενον ημίν νέφος μαρτύρων” αναφέρει ο Απόστολος Παύλος. Μας περιβάλλει νέφος μαρτύρων, δεν είναι υπερκείμενον, αλλά περικείμενον. Είμαστε εν ταίς λαμπρότησιν των αγίων και όλων των αγαθών ψυχών που έφυγαν από αυτή την πλάση και πέρασαν από αυτόν τον τόπο. Και ο τόπος αυτός, όπως όλη η Ελλάδα, είναι ποτισμένος με τα αίματα των μαρτύρων και των ηρώων, με τους ιδρώτες των ασκητών και των ευσεβών ορθοδόξων. Εδώ ετάφη ο Άγιος Αλέξανδρος Επίσκοπος Μηθύμνης, εδώ γεννήθηκαν αι Άγιαι Πέντε Νεάνιδες Μάρτυρες και οι Άγιοι Τρεις Αδελφοί, ο Γεώργιος Αρχιεπίσκοπος Μυτιλήνης, ο Συμεών ο Νέος Στυλίτης και ο Δαβίδ ο μοναχός, εδώ μαρτύρησε η Αγία Ευπρέπεια. Από το Πλωμάρι καταγόταν ο Άγιος Θεωνάς Θεσσαλονίκης ο Λέσβιος.

Γι’ αυτό όπου και να σταθεί κανείς, βλέπει εκκλησία Μάρτυρος και Αγίου, εκκλησία του Χριστού, εκκλησία της Παναγίας, εκκλησία των Αρχαγγέλων. Η Ιερά Μονή Καρυών της Θερμής στην οποία συμβαίνουν πλείστα θαύματα ανεγέρθη ως παγκόσμιο προσκύνημα στη μνήμη των Αγίων Ραφαήλ, Νικολάου, Ειρήνης και των συν αυτώ Μαρτύρων. Όποιο χώμα και να ανασκαλέψει, βρίσκει οστά μαρτύρων και ηρώων πεσόντων υπέρ πίστεως και πατρίδος. Όπως έλεγε ο Νικηφόρος Βρεττάκος, σε αυτόν τον τόπο έχει ξοδευτεί πολύ αίμα και πολύ πνεύμα.

Ό,τι και να γίνει, όσα μελανά σύννεφα και αν συσσωρευτούν στον ορίζοντα της ζωής και της ιστορίας, της πατρίδας και της οικουμένης, ο ελληνισμός, η ορθοδοξία, είναι αήττητοι και πύλαι Άδου ου κατισχύσουσιν. Ο Νικητής είναι ένας ο οποίος εξήλθε νικών και ίνα νικήση. Εμείς σε Αυτόν ανήκουμε, στην αναστημένη καλοσύνη, στην ανείπωτη στοργή του. Αυτό ειναι ελπιδοφόρο και μας γεμίζει σιγουριά και ασφάλεια. Όταν υμνούμε τον Θεό και τους αγίους Του εν φωναίς αισίαις, με αισιόδοξες φωνές, γινόμαστε αισιόδοξοι, γιατί η εκκλησία μας είναι εκκλησία της νίκης και του φωτός, της αναστάσεως και της αγαπης.

Γι αυτό ας μην έχουμε στραμμένα τα βλέμματα σε Ανατολή και Δύση, αλλά “άνω σχώμεν τάς καρδίας”, προς τον φιλάνθρωπο Θεό, τον Θεό των πατέρων και των αγίων μας που κρατάει στά χέρια Του την οικουμένη και διορθώνει εν καιρώ αδικίες και καταλύει αυτοκρατορίες και είναι Θεός μέγας, Θεός άγιος, Θεός ύψιστος. Σε δύσκολες και ανελέητες ώρες μας βοηθά η πίστη. Πίστη είναι η εμπιστοσύνη στη λογική του Θεού, η εμπιστοσύνη στην αγάπη Του και τις ενέργειές Του, έστω και αν αυτές φαντάζουν παράταιρες και αντιβαίνουν στη δική μας λογική και ψυχική κατάσταση.

Αυτή η πίστη, η εμπιστοσύνη έκανε τον άγιο Θεόδωρο τον Χατζή να σταθεί εδώ στη Μυτιλήνη μπροστά στον τούρκο κριτή και να τον ρωτήσει, «αν κάποιος αδικηθεί και του πάρουν κάτι πολύτιμο δικό του, μπορεί να βρει το δίκιο του και να ζητήσει πίσω ό,τι του πήραν; Βεβαίως μπορεί! του απαντά αυτός χωρίς να γνωρίζει τι εννοεί! Λοιπόν απαντά ο άγιος εγώ είχα μία πίστη και μου την πήραν. Τώρα δηλώνω πως είμαι χριστιανός. Λέγοντας έτσι έβγαλε το σαρίκι του και το πέταξε μπροστά στα πόδια του τούρκου.

Αυτός κατάπληκτος προσπάθησε να τον συνεφέρει με λόγια στην άρχή. Όταν είδε πως δε γινόταν τίποτα συνέχισε με βασανιστήρια. Μάταια ομως προσπάθησαν να τον μεταπείσουν. Αποφάσισαν να τον κρεμάσουν. Όταν του το ανακοίνωσαν ζήτησε το σχοινί με το οποίο θα τον κρεμούσαν, φίλησε τη θηλιά και την πέρασε μόνος του στο λαιμό του για να δείξει πως με τη θέλησή του πεθαίνει για το Χριστό. Τον κρέμασαν στο Παρμάκ-Καπού και έριξαν το λείψανό του στη θάλασσα. Το Άγιο λείψανο εκβράσθηκε από τα κύματα στο σημείο που σήμερα βρίσκεται το εκκλησάκι του Αγίου Ιωάννου στο Μόθωνα, νότια της πόλης.

Σε μία εποχή που ολα ανατρέπονται και ολα είναι δύσκολα, η εμπιστοσύνη στο Θεό φέρνει ισορροπία. Η αγάπη σε Θεό και ανθρώπους φέρνει πλήρωμα της ψυχής. Γιατί ο άνθρωπος, για να γεμίσει και να πληρωθεί θέλει αγάπη. Θέλει τη λατρεία στο Θεό και στον πλησίον. Τότε γίνεται ένθεος και τότε τα έχει όλα. Εκείνο που κυρίως μας λείπει στην τάλαινα εποχή μας είναι η πίστη, η αγάπη, ελπίδα. Η ελπίδα στην εκκλησία είναι ένσαρκη, είναι έμψυχη, είναι ο ίδιος ο Χριστός. Αν ο άνθρωπος είναι ανέλπιδος, δεν έχει νόημα η ζωή. Αν ελπίζει και πιστεύει και αγαπά είναι γεμάτος και γίνεται σπουδαίος και μεγάλος και ας είναι φτωχός και αδύναμος και δυσκολεμένος.

Ο άγιος Ιγνάτιος Μηθύμνης, ιερέας, χάνει από επιδημία τη γυναίκα του και τα παιδιά του εκτός από ένα. Δεν ολιγοπιστεί από την απώλεια. Στα κτήματα του πατέρα του ιδρύει το μοναστήρι του Λειμώνος και την περίφημη Λειμωνιάδα, όπου διατηρείται η ελληνική γλώσσα και η ιστορία του γένους. Ο ίδιος αναδεικνύεται στα δύσκολα χρόνια της Τουρκοκρατίας πατέρας, δάσκαλος και σύμβουλος για όλους τους ανθρώπους. Από τη Λειμωνιάδα Σχολή αποφοίτησε τέσσερις αιώνες αργότερα, ο Άγιος Ευθύμιος, επίσκοπος Ζήλων, ο οποίος ξεκίνησε ένα φοβερό έργο: να μορφωθούν οι 150.000 Έλληνες της περιοχής του. Το 1917 ανέλαβε να ηγηθεί στις ομάδες των Ελλήνων ανταρτών κατά των Τούρκων, οι οποίοι τον καταζητούν ως αρχηγό. Το 1921 δεν υπάκουσε την απόφαση της Κεμαλικής κυβερνήσεως να εγκαταλείψει τον Πόντο, γι’ αυτό συνελήφθη καταδικάσθηκε σε θάνατο και κλείσθηκε σε φυλακές, όπου υπέκυψε στα φρικτά βασανιστήρια.

Ο άγιος Δούκας ο ράπτης ήταν και αυτός θερμός χριστιανός. Με την ιδιότητα του ράπτη μπαινόβγαινε στα παλάτια με αποτέλεσμα να τον αγαπήσει μία τουρκάλα, μεγάλη κυρά, με έξουσία. Του υπόσχεται τιμές και δόξες και όταν τελικά αντιλαμβάνεται ότι δεν μπορεί να τον κερδίσει, τον συκοφαντεί στον βεζίρη. Με διαταγή του βεζίρη, τον έγδαραν ζωντανό, έριξαν το δέρμα του στη θάλασσα και άφησαν το σώμα του κρεμασμένο, μέχρι που ετελειώθη.

Τον άγιο Παρθένιο, Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως, τον κρέμασαν και άφησαν κρεμασμένο το λείψανό του τρεις μέρες, επειδή σε επιστολή του ανέφερε ότι έρχεται η Βασιλεία των Ουρανών. Ο Άγιος Γεώργιος Πασγιάνος από την Πλαγιά Πλωμαρίου μαρτύρησε στο Βυζάντιο, ο Άγιος Νικόλαος ο Μυτιληναίος ετελειώθη επίσης μαρτυρικώς. Ανελέητοι δυνάστες απείλησαν, βασάνισαν, σκότωσαν άδικα αγίους.

Όλους αυτούς που έχουν στα χέρια τους έξουσία και ορίζουν τις τύχες των αδυνάτων ο Χριστός τους ονόμασε “δοκούντας άρχειν των εθνών”, δηλαδή αυτούς που νομίζουν πως διαφεντεύουν. Ο αφέντης είναι ένας και πήρε δούλου μορφή και διακόνησε τον άνθρωπο και τον διάκονεί. Εκείνος ορίζει και κυβέρνα κι αν ανέχεται να γίνονται όσα γίνονται είναι γιατί υπάρχει αυτεξούσιο και ελευθερία, αλλά είναι και γιατί την τελευταία λέξη την έχει ο ίδιος, ως Κύριος της ζωής και του θανάτου. Αν έλθουμε στα κάθ’ ημας, και σήμερα την πατρίδα μας ποιός την ορίζει και ποιός τη φυλάει; Για όσα συμβαίνουν μας αρέσει και είναι εύκολο να κατηγορούμε τους άλλους, κατηγορούμε τους άρχοντες, ενώ φταίμε εμείς και φταίμε πολύ και ο πρώτος και ο τελευταίος. Δεν φροντίζουμε όμως τον εαυτό μας. Επικεντρώνουμε το ενδιαφέρον μας στους άλλους, ενώ θα έπρεπε να το στρέφουμε σε εμάς τους ίδιους, όχι με την έννοια της φιλαυτίας, αλλά της διαπίστωσης των αδυναμιών και των ατελειών μας και της προσπάθειας για θεραπεία. Και όταν ο καθένας κοιτάζει τον εαυτό του, τις αδυναμίες του, τότε δεν κατηγορεί τον άλλο, δεν τον επικρίνει, αλλά τον συγχωρεί και αμνηστεύει και γίνεται συγκαταβατικός. Και όταν διορθώνεται ο ίδιος μπορεί να διορθώσει και τους άλλους, να γίνει φως και να φωτίσει τον κόσμο.

* Ομιλία εκφωνηθείσα στο Χριστιανικό κέντρο της Ιερας Μητροπόλεως Μυτιλήνης κατά τον εορτασμό των Αγίων της Λέσβου στις 13 Ιουνίου 2012, ημέρα Τετάρτη και ώρα 20:00.


ΣΥΝΑΞΑΡΙΟΝ ΠΑΝΤΩΝ ΤΩΝ ΕΝ ΛΕΣΒΩ ΑΓΙΩΝ

ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΠΑΝΤΕΣ

• 
  
• Α
• ρχιμανδρίτης Αθανάσιος Μυτιληναίος
• Οι Άγιοι Πάντες

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΠΑΝΤΩΝ[:Εβρ. 11, 33-12,2]   

Απομαγνητοφωνημένη ομιλία μακαριστού γέροντος Αθανασίου Μυτιληναίου
με θέμα:

«ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΠΑΝΤΕΣ»
[εκφωνήθηκε στην Ιερά Μονή Κομνηνείου Λαρίσης στις 9-6-1996]

(Β338) [ Β΄έκδοσις ]                

Η Εκκλησία μας, αγαπητοί μου, την περασμένη Κυριακή, εόρτασε την Αγίαν Πεντηκοστήν. Δηλαδή την κάθοδον του Αγίου Πνεύματος και την παραμονή Του εις την Εκκλησίαν. Την σημερινή Κυριακή, η Εκκλησία μας γιορτάζει την μνήμη πάντων των αγίων. Αυτό σημαίνει την φανέρωση της Πεντηκοστής μέσα εις τον κόσμον δια των αγίων. Οι άγιοι είναι η απόδειξις της Πεντηκοστής· διότι με τον τρόπον αυτόν, δεχθέντες το Πνεύμα το Άγιον, γίνονται άγιοι. Οι άγιοι, λοιπόν, είναι ο καρπός του Αγίου Πνεύματος μέσα εις την Ιστορίαν. Η παρουσία του αγίου ανθρώπου είναι το πιο καινούριο πράγμα που γνωρίζει ο παλαιωμένος μας κόσμος. Όταν ο Πλάτων κάνει χρήση του όρου «ἅγιος», θα ενθυμείσθε, εκεί που αναφέρεται εις τα «ὅσια καί προσφιλῆ» και πάει για να συγκρίνει εκεί την αξία της πατρίδος- απ’ το σχολείο το ξέρομε αυτό- δεν έχει ο όρος «ἅγιος» στον Πλάτωνα, δεν έχει καμία σχέση με ό,τι εννοεί η Αγία Γραφή.

Ο άγιος είναι ο καινός άνθρωπος -το «και-» με αι-, ο καινούριος άνθρωπος, είναι η καινή κτίσις. Που γίνεται καινούρια από τη δημιουργική πνοή του Αγίου Πνεύματος. Ο άγιος έχει μέσα στην ύπαρξή του το στοιχείον της αφθαρσίας και της αθανασίας. Επειδή η ύπαρξις, ολόκληρη η ύπαρξίς του, ψυχή και σώμα, διεποτίσθη από το Άγιον Πνεύμα. Υπογραμμίζω, ψυχή και σώμα. Όχι μόνον ψυχή.

Ο Απόστολος Παύλος γράφει στους Κολοσσαείς: «Ἡ ζωὴ ὑμῶν κέκρυπται σὺν τῷ Χριστῷ ἐν τῷ Θεῷ». Εδώ υπάρχει μία μεγάλη αλήθεια, η οποία δεν μπορεί να γίνει κατανοητή· παρά μόνον εκείνος που ζει μέσα στη ζωή του Αγίου Πνεύματος, να την κατανοήσει αυτήν. Ότι η ζωή μας, λέγει, είναι κρυμμένη μέσα εις τον Χριστό ἐν τῷ Θεῷ. Πώς είναι κρυμμένη; Πώς είναι κρυμμένη. Δεν φαίνεται. Αυτό θα πει «κρυμμένη». Η ζωή μας είναι ήδη αθανατισμένη και αφθαρτισμένη. Και είναι τοποθετημένη μέσα εις τον Ιησούν Χριστόν, γι’ αυτό δεν φαίνεται. Ο Χριστός δεν φαίνεται. Δεν Τον βλέπομε με τα μάτια μας στον παρόντα κόσμο. Όμως η ζωή των πιστών είναι εκεί. Πού; Μέσα εις την Θεανθρωπίνη φύση του Χριστού. Ώστε «όταν θα έρθει ο Χριστός», που λέγει ο Παύλος, «ἡ ζωή ἡμῶν», «που είναι η ζωή μας, τότε και η δική μας η ζωή θα φανερωθεί». Ότι δηλαδή θα αφθαρτισθούμε και θα αθανατισθούμε, κατάλληλοι πλέον δια την Βασιλείαν του Θεού.

Οι άγιοι συνιστούν την βάσιν της Εκκλησίας και την απόδειξη της παρουσίας της μέσα εις τον κόσμον. Διότι άγιοι αποκαλύπτουν την Εκκλησία μέσα εις τον κόσμο. Οι άγιοι είναι η τελείωσις του Ευαγγελίου, η ολοκλήρωσις του Ευαγγελίου πάνω στην πράξη. Διότι επραγμάτωσαν τους λόγους του Χριστού που είναι στο Ευαγγέλιον. Οι άγιοι κλείνουν και φιμώνουν τις πύλες του Άδου και των εχθρών, όταν αυτές ανοίγουν, για να στραφούν εναντίον της Εκκλησίας. Έτσι έχομε την περίπτωσιν του μαρτυρίου. Το μαρτύριο είναι η απάντησις εις τις κραυγαλέες φωνές του Άδου, για να καταπιεί την Εκκλησίαν. Γι΄αυτό είπε ο Χριστός: «Καί πύλαι ἅδου οὐ κατισχύσουσιν αὐτῆς». Δηλαδή της Εκκλησίας. Γιατί; Γιατί εμπροσθοφυλακή είναι οι άγιοι.

Το καινούριο στοιχείο που εισάγουν στον κόσμον είναι η πίστις. Είπα καινούριο στοιχείον. Γι' αυτό, στη σημερινή εορτή των Αγίων Πάντων, η Εκκλησία μας χρησιμοποιεί την περικοπή που αναφέρεται εις τον ύμνον της πίστεως. Χωρίς να εξηγήσω· Εβρ.11,33: «Οἳ (:οι οποίοι) διὰ πίστεως κατηγωνίσαντο βασιλείας, εἰργάσαντο δικαιοσύνην, ἐπέτυχον ἐπαγγελιῶν, ἔφραξαν στόματα λεόντων, ἔσβεσαν δύναμιν πυρός, ἔφυγον στόματα μαχαίρας, ἐνεδυναμώθησαν ἀπὸ ἀσθενείας, ἐγενήθησαν ἰσχυροὶ ἐν πολέμῳ, παρεμβολὰς ἔκλιναν ἀλλοτρίων· ἐλιθάσθησαν, ἐπρίσθησαν -δηλαδή πριονίστηκαν- , ἐπειράσθησαν, περιῆλθον ἐν μηλωταῖς - ζήσαν στις ερημιές με προβιές προβάτων, γιατί δεν είχαν ιματισμόν-, ὑστερούμενοι, θλιβόμενοι, κακουχούμενοι, ὧν οὐκ ἦν ἄξιος ὁ κόσμος, ἐν ἐρημίαις πλανώμενοι καὶ ὄρεσι καὶ σπηλαίοις καὶ ταῖς ὀπαῖς τῆς γῆς». Βλέπει κανείς την κακουχία των αγίων. Κι εκείνο που τους έκανε να υπομείνουν τις κακουχίες ήτο η πίστις. Είναι μία εικόνα, που την παίρνει ο συγγραφεύς, ο Απόστολος Παύλος, και την καταχωρεί εις την προς Εβραίους επιστολή του, από την Παλαιά Διαθήκη. Προσέξτε, αυτή η εικόνα είναι περισσότερον έκτυπος εις την Καινήν Διαθήκην. Οι πρώτοι μάρτυρες, των 300 πρώτων ετών δηλαδή που απαριθμούνται σε ένδεκα εκατομμύρια γνωστών, υπολογίζεται ότι μέχρι σήμερα έχομε 40 εκατομμύρια μάρτυρες και ότι θα συνεχίσουν να υπάρχουν μάρτυρες και οι οποίοι μάρτυρες θα σταθούν σε εντονοτέρα κατάσταση προς τα έσχατα, στις ημέρες του Αντιχρίστου, πολύ περισσότερον απ΄ ό,τι μας περιγράφει εδώ η προς Εβραίους επιστολή. Δεν έχει τελειώσει αυτή η εικόνα. Πραγματοποιείται, πραγματώνεται συνεχώς με πύκνωσιν εις τα έσχατα της Ιστορίας. Να το έχομε υπόψιν μας αυτό.

Η πίστις είναι εκείνη που συντηρεί τον άνθρωπο. Και πίστις είναι η επαναστροφή στον Θεό. Διότι οι πρωτόπλαστοι κλήθηκαν να πιστεύσουν εις τον λόγον του Κυρίου, ημάρτησαν, έχασαν από τον οπτικό των ορίζοντα τον αληθινό Θεό, ελάτρευσαν την κτίσιν παρά τον Κτίσαντα, με αποτέλεσμα, παρακαλώ, η πίστις να έχει εξαφανιστεί. Συνεπώς είναι μία πορεία η πίστις αντίθετη από την πορεία του Αδάμ. Τι είναι εδώ  η πίστις; Μία μορφή της. Η υπακοή στον Θεό. Μία μορφή της πίστεως. Η υπακοή στον Θεό. Είναι η εμπιστοσύνη στα λόγια Του, στην δύναμή Του, στην αγαθότητά Του, στη σοφία Του, στην πρόνοιά Του. Γι' αυτό ακριβώς λέγει στην προς Εβραίους ο Απόστολος: «Χωρὶς πίστεως ἀδύνατον εὐαρεστῆσαι». «Χωρίς την πίστιν», λέγει, «είναι αδύνατον να σταθεί κανείς ευάρεστος εις τον Θεόν».

Αυτά που είπα προηγουμένως, επιτρέψατέ μου, «πίστις στη σοφία του Θεού, στην πρόνοια του Θεού». Τι θα πει αυτό; Αυτό που λέει ο λαός μας, αλλά δεν το προσέχει. Εκείνο το «Έχει ο Θεός». Εμπιστεύομαι στα χέρια του Θεού. Δεν έχω εργασία. Δεν έχω υγεία. Δεν έχω ξέρω ‘γω εκείνο που θα χρειαζόμουνα. Έχει ο Θεός. Είναι η πίστις στην πρόνοια του Θεού, στην σοφία του Θεού, στην αγάπη του Θεού, όχι μόνον εις την ύπαρξιν του Θεού. Δεν είναι επαρκές αυτό, να λέμε ότι πιστεύω στον Θεό. Δεν είναι επαρκές. Το ξανατονίζω αυτό. Και σημειώνει πιο κάτω ο Απόστολος Παύλος: «Πιστεῦσαι γάρ δεῖ τόν προσερχόμενον τῷ Θεῷ ὅτι ἔστι καί τοῖς ἐκζητοῦσιν αὐτόν μισθαποδότης γίνεται». «Και τι είναι», λέγει, «αυτό που θα ευαρεστήσουμε στον Θεόν; Καταρχάς εκείνος που προσέρχεται εις την πίστιν, να πιστεύσει ότι υπάρχει ο Θεός. Είναι το πρώτο βήμα. Και ύστερα ότι εκείνοι που Τον εκζητούν, πιστεύοντες εις την πρόνοιά Του κ.τ.λ. γίνεται μισθαποδότης». Τους δίδει εκείνο το οποίο θέλουν.

Ένα θαυμάσιο παράδειγμα από την προς Εβραίους επιστολή που ακούσαμε σήμερα. «Πίστει χρηματισθεὶς Νῶε περὶ τῶν μηδέπω βλεπομένων, εὐλαβηθεὶς κατεσκεύασε κιβωτὸν εἰς σωτηρίαν τοῦ οἴκου αὐτοῦ, δι᾿ ἧς κατέκρινε τὸν κόσμον, καὶ τῆς κατά πίστιν δικαιοσύνης ἐγένετο κληρονόμος». Δηλαδή ότι με την πίστη, αφού εχρηματίσθη ο Νώε περί του κατακλυσμού, του είπε ο Θεός: «Θα γίνει κατακλυσμός…». Αγαπητοί μου, ξέρετε τι έγινε; Μετά την αναγγελία, Ύστερα από 120 χρόνια! Αλλά εκείνος είπε: «Πιστεύω εις τον Θεόν». «Πιστός ὁ λόγος», που λέγει ο Απόστολος Παύλος, «καί πάσης ἀποδοχῆς ἄξιος». «Είναι αξιόπιστος ο λόγος του Θεού». Το πότε, Εκείνος το ξέρει. Εκείνο που είπε, δεν το αλλάζει. Δεν μετανοεί εκείνο που ο Θεός εξαγγέλλει. Αυτή είναι δυνατή πίστις πραγματικά. Και μάλιστα περί των μηδέπω βλεπομένων· που ακόμη δεν τα είχε δει. Δεν είδε τον κατακλυσμό. Σας είπα, 120 χρόνια μετά έγινε ο κατακλυσμός. «Εὐλαβηθείς», στάθηκε με ευλαβή ψυχή, ότι είναι λόγος Θεού, κατασκεύασε την Κιβωτό για να σωθεί ο οίκος του, η οικογένειά του. Και κατέκρινε τον κόσμον, γιατί άλλοι δεν πίστευσαν. «Νώε, τι κάνεις;». «Κατασκευάζω μία κιβωτό». «Γιατί;». «Γιατί ο Θεός θα καταστρέψει τον κόσμον με κατακλυσμόν». Και γελούσαν. Και κατέκρινε, λέει, τον κόσμον με την πράξη του αυτή, «καί τῆς κατά πίστιν δικαιοσύνης ἐγένετο κληρονόμος». Αυτό το τελευταίο ημιστίχιον είναι πάρα πολύ σπουδαίον· που σημαίνει ότι έγινε κληρονόμος των αιωνίων αγαθών, της Βασιλείας του Θεού, της κατά πίστιν δικαιοσύνης. «Δικαιοσύνη» εδώ θα πει αγιότης. Η αγιότητα που εξησφαλίσθη από την πίστιν.

Αγαπητοί μου, είναι πάρα πολύ σπουδαίο. Πρέπει να σας το πω αυτό το πράγμα, ότι όλοι οι άγιοι, και της Παλαιάς και της Καινής Διαθήκης εκινήθησαν εις τον χώρον της διαθήκης της πίστεως· διότι έχομε κι άλλην διαθήκην. Είναι η διαθήκη του Νόμου. Η διαθήκη του Νόμου, που έδωσε ο Θεός εις το Σινά. Αλλά δεν ήτο επαρκής η διαθήκη του Νόμου. Ο Μωυσής, ούτε αυτός ο Μωυσής δεν δικαιώθηκε από τη διαθήκη του Νόμου. Και ξέρετε από τι; Διότι έπρεπε να είναι κανείς τελείως, τελείως, τελείως άμεμπτος. Γιατί; Γιατί «πᾶσα παράβασις καί παρακοή ἔλαβεν ἔνδικον μισθαποδοσίαν». Τιμωρήθηκε. Από τι λέτε, ο Μωυσής; Του είπε ο Θεός: «Θα χτυπήσεις τον βράχο και θα βγει νερό». Αγανακτισμένος όμως από τη συμπεριφορά των Εβραίων, εχτύπησε δύο φορές, με την εξής αγανακτισμένη φωνή: «Επιτέλους, τι θέλετε, να σας  βγάλω νερό από τον βράχο;». Ταπ, ταπ. Δύο φορές χτύπησε. Γι' αυτό του το αμάρτημα δεν μπήκε στη γη Χαναάν! Του το είπε ο Θεός σαφώς. Γι΄αυτό του το αμάρτημα. Τότε ποιος μπορεί να σωθεί; Κανένας. Ο Μωυσής μπήκε εις την Βασιλείαν του Θεού, τον βλέπομε στα δεξιά του Χριστού στη Μεταμόρφωση, από τη διαθήκη της πίστεως. Όχι τη διαθήκη του Νόμου. Νομίζω ότι είμαι σαφής. Ο Νώε επίστεψε και σώθηκε. Διαθήκη πίστεως. Οι πρωτόπλαστοι δεν ετήρησαν την διαθήκη της πίστεως. Γιατί δεν πίστεψαν στα λόγια του Θεού. Και άκουσαν τον διάβολον. Και έχασαν. Παρέβησαν την διαθήκη της πίστεως.

Προσέξτε λοιπόν τώρα. Και στην Παλαιά Διαθήκη -κατά κανόνα- και εις την Καινή Διαθήκη -υπέρ κατά κανόνα- δεν σώζεται κανείς, εάν δεν δεχθεί την διαθήκη της πίστεως. Ναι. Θα τηρήσω τον Νόμο, αλλά δεν μπορώ τέλεια. Είμαι άνθρωπος. Εκεί όμως που θα σωθώ θα είναι η πίστις. Πέστε μου, ποιον νόμο ετήρησε ο ληστής επί του σταυρού, που σώθηκε; Ποιον νόμο; Μήπως την εντολή «Οὐ φονεύσεις»; Φονιάς ήταν, ληστής ήταν. «Οὐ κλέψεις»; Ληστής ήταν. Πώς σώθηκε; Από την διαθήκη της πίστεως. «Είσαι», λέει, «Υιός του Θεού Συ. Θυμήσου με όταν θα’ ρθεις στην Βασιλεία Σου». Αυτή είναι η διαθήκη της πίστεως· η οποία βεβαίως προϋποθέτει, προϋποθέτει την τήρησιν των εντολών του Θεού, αναμφισβήτητα. Αλλά δεν σώζομαι με την τήρηση των εντολών, εάν δεν υπάρχει η πίστις. Γι΄αυτό λέει ο Παύλος, επαναλαμβάνω, «είναι αδύνατον να ευαρεστήσομε εις τον Θεόν χωρίς την πίστιν».

Όλοι, λοιπόν, οι άγιοι είναι μνημεία πίστεως και αγάπης προς τον Θεόν. Γι΄αυτό σημειώνει η Γραφή: «Ἔτι γάρ μικρόν ὅσον, ὅσον, ὁ ἐρχόμενος ἤξει καί οὐ χρονιεῖ» (:Να, να, έρχεται ο Κύριος, δεν θα χρονίσει. Ήξει. Θα έρθει). Ὁ δέ δίκαιος ἐκ πίστεως ζήσεται». Αυτό είναι παρμένο από την Παλαιά Διαθήκη και αναφέρεται εις το πρόσωπον του Αβραάμ. Και το ξαναχρησιμοποιεί ο Απόστολος Παύλος εις την προς Εβραίους επιστολήν του. Και λέγει ότι «ὁ δίκαιος ἐκ πίστεως ζήσεται». Όπως ο Αβραάμ.

Αγαπητοί, αν σας αναφέρω μερικά πραγματάκια, που ήτανε σύμφωνα με την νομοθεσία του Χαμουραμπί, γιατί ο Αβραάμ κατήγετο από τη Μεσοποταμία και ήταν κάτω από τον νόμο του Χαμουραμπί. Αν σας πω μερικά πράγματα, θα τρομάξετε. Σήμερα δεν αντέχουνε. Σήμερα δεν αντέχουνε. Καταρχάς είχε παλλακές. Δεν αντέχουν. Αλλά ήταν ο άνθρωπος της πίστεως. Όταν του λέει ο Θεός: «Σήκω, φύγε. Θα πας εκεί που θα σου δείξω». Έφυγε ο Αβραάμ. «Φύγε», λέει, «από την συγγένειά σου, από τα κτήματά σου, από την περιουσία σου, κι έλα να μείνεις εκεί που θα σου δείξω». Γι΄αυτό λοιπόν «ὁ δίκαιος ἐκ πίστεως ζήσεται». Θα ζήσει ο δίκαιος, ο άγιος από την πίστη. Προσέξατέ το. Όχι βεβαίως μία πίστη γυμνή. Αλλά ο Αβραάμ δεν έζησε μία πίστη «ψιλή», γυμνή. Αλλά πραγμάτωσε την πίστη. Γιατί; Σηκώθηκε κι έφυγε από την πατρίδα του. Αυτό δεν είναι πράξις; «Καί ἄν ὑποστείλητε -συνεχίζει ο Απόστολος… Είναι γραμμένα και στον Ησαΐα αυτά, 26,30-  οὐκ εὐδοκεῖ ἡ ψυχή μοῦ ἐν αὐτῷ». Δηλαδή, «ἐάν ὑποστείλητε …»· ὑποστέλλω την σημαία. Κατεβάζω τη σημαία. Δηλαδή υποστέλλω αυτά τα οποία μου λέει ο Θεός. Δεν τα τηρώ. Μα κουράστηκα, μα δεν μπορώ. Δεν τα τηρώ. Σ’ αυτό το πράγμα η ψυχή μου, λέει ο Θεός, δεν ευαρεστεί.

Ο άγιος με την πίστη «σπάει» την αυτονομία. Γιατί; Γιατί ο Αδάμ έδειξε αυτονομία. «Μπορώ να ζήσω και χωρίς τον Θεό. Να γίνω Θεός χωρίς τον Θεό». Ο άγιος που είναι κάτω από την τήρησιν των εντολών του Θεού, αυτός σπάζει την αυτονομία και αποδοκιμάζει με τον τρόπον αυτόν το προπατορικόν αμάρτημα.

Ο άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης, αγαπητοί, σε μία του προσευχή εις τον Κύριον Ιησούν Χριστόν, γράφει τα εξής: «Ἰησοῦ, ὁ Θεός τῶν θεῶν, ὁ Κύριος τῶν κυρίων, ὁ Βασιλεύς τῶν βασιλέων, ὁ Ἅγιος τῶν ἁγίων, τί ἀνταποδώσω σοί περί πάντων ὧν ἐμοί ἀνταπέδωκας;». Εδώ οι χαρακτηρισμοί «θεοί», «κύριοι», «βασιλεῖς», «ἅγιοι» αναφέρονται εις τους πιστούς. Όχι στους βασιλείς της Γης. Εις τους πιστούς. Γιατί οι άγιοι είναι θεωμένοι. Και αφού είναι θεωμένοι, ονομάζονται θεοί, κατά χάριν θεοί -με μικρό θήτα. Οι άγιοι είναι κύριοι, με μικρό κάπα·  κατά το κυριαρχικόν πρωτίστως αξίωμα, που έδωσε ο Θεός εις τον άνθρωπο, να κυριαρχεί σε όλην την κτίσιν αλλά και το κυριαρχικόν επί των παθών. Να είσαι κύριος των παθών σου. Αν είσαι μέθυσος, δεν είσαι κύριος των παθών σου. Αν είσαι βλάσφημος, δεν είσαι κύριος των παθών σου. Οι άγιοι είναι βασιλείς. Ναι. Κατά το βασιλικόν αξίωμα του Χριστού. Σαφώς το λέγει αυτό στο πρώτο κεφάλαιο της Αποκαλύψεως ο Ευαγγελιστής Ιωάννης. Ότι μας καθιστά βασιλείς. Και ιερείς, προσθέτει εκεί. Γι΄αυτό λέγεται κατά τον Απόστολο Πέτρο, είναι δε και στην Παλαιά Διαθήκη, «βασίλειον ἰεράτευμα». Και αυτοί θα συμβασιλεύσουν με τον Χριστόν. Και θα ιερατεύσουν άπαντες εις την Βασιλείαν του Θεού, με τον αρχιερέα Χριστόν. Οι άγιοι εξεπλήρωσαν την εντολή «ἅγιοι γίνεσθε ὅτι ἐγώ Ἅγιος εἰμί». «Να γίνεσθε άγιοι, γιατί Εγώ είμαι Άγιος», λέγει ο Θεός.

Αγαπητοί, όσον ποτέ άλλοτε ο κόσμος, έχει ανάγκη από τους αγίους, αν και τους περιφρονεί, τους κοροϊδεύει, τους γελάει τους αγίους. Και όμως ποτέ άλλοτε δεν έχει ανάγκη από αγίους. Η εντιμότητα είναι ένα στοιχείο της αγιότητος. Βλέπετε οι άνθρωποι σήμερα κατά πόσον έχουν εντιμότητα; Από τον πιο πάνω-πάνω έως τον πιο κάτω- κάτω μέσα σε ένα κράτος. Καταχρήσεις επί καταχρήσεων. Εξέλιπε η εντιμότης.

Εντούτοις, ενώ όλοι σκανδαλιζόμαστε δια την απουσία της εντιμότητος, εντούτοις είμεθα έτοιμοι να κοροϊδέψουμε τους αγίους, οι οποίοι τηρούν την εντιμότητα. Οι άγιοι συνέχουν, δηλαδή κρατούν τον κόσμον. Και ο κόσμος υπάρχει ένεκα των αγίων. Ναι. Μας το λέγουν οι πρώτοι συγγραφείς των πρώτων χρόνων συγγραφείς Χριστιανοί. Δεν θα είχε ο κόσμος λόγον υπάρξεως, εάν δεν υπήρχαν οι Χριστιανοί μέσα εις τον κόσμον. Αυτοί λοιπόν συνέχουν τον κόσμον. «Οι άγιοι ζουν στη Γη», όπως λέγει εκείνη η θαυμάσια επιστολή προς Διόγνητον,  «και πολιτεύονται στον ουρανό. Ζουν στη Γη και πολιτεύονται στον ουρανό. Δείχνουν στον κόσμο τον αληθινό τύπο ανθρώπου». Αυτόν τον τύπο που ο κόσμος ψάχνει να δημιουργήσει, αλλά δεν το πετυχαίνει,  γιατί δεν έχει το Πνεύμα το Άγιον. Είναι μία περικοπή θαυμασία. Δεν έχω χρόνο να σας την πω ολόκληρη.

Ένα από τα ονόματα των χριστιανών είναι «ἅγιοι». Αυτό σημαίνει ότι η αγιότης είναι το κύριο μέλημά μας. Γι΄αυτό λέγει ο Παύλος -στην προς Εβραίους πάντα- «διώκετε τόν ἁγιασμόν -να επιδιώκετε τον αγιασμόν- οὐ χωρίς -χωρίς τον οποίον- οὐδείς ὄψεται τόν Κύριον». Κανείς δεν θα ίδει τον Κύριον.

Ο σατανάς κατάφερε, αγαπητοί, στην εποχή μας, να γελοιοποιήσει την έννοια του αγίου. Γι΄αυτό χρειάζεται πολλή ανδρεία για να υπερνικηθεί μέσα μας το εμπόδιον της γελοιότητος. Μην ξεχνάτε δε ότι τον Νώε οι σύγχρονοί του… ο Νώε σώθηκε, ε; Είπα «Νώε», με συγχωρείτε, ο Λωτ, σώθηκε, γιατί νόμιζαν οι γαμπροί του, οι υποψήφιοι άνδρες των θυγατέρων του ότι γελοιάζει. Αλλά και τον Νώε τον κορόιδευαν ως γελοίον, γιατί, λέει, «μεγάλος ήταν», ήταν 500 ετών τότε, «κι έχασε το μυαλό του». Αυτή είναι η μοίρα των αγίων μέσα εις τον κόσμον.

Ο αγιασμός είναι η οδός προς την θεωρία του προσώπου του Χριστού. Οι  Άγιοι Πάντες είναι τα μνημεία που παρακινούν τον αγιασμό. Είναι οι οδοδείκτες της κάθε πλανεμένης εποχής. Είναι τα αγαπημένα πρόσωπα, οι φίλοι του Θεού, οι φίλοι των ανθρώπων. Η φιλία μόνον ανάμεσα σε αγίους μπορεί να αναπτυχθεί. Ο χώρος τους αποπνέει, ο χώρος ο δικός τους αποπνέει ευωδία Χριστού, μύρον Αγίου Πνεύματος. Και όλοι αυτοί είναι οι άγιοι άγγελοι, οι δίκαιοι, οι προφήται, οι Απόστολοι, οι Ευαγγελισταί, οι μάρτυρες, οι ομολογηταί, οι όσιοι ασκηταί, οι αγωνισταί, άνδρες και γυναίκες, όλων των αιώνων και όλων των εποχών.

Αγαπητοί, ας ακούσομε άλλη μία φορά την φωνή του Θεού: «Ἅγιοι γίνεσθε, ὅτι Ἐγώ Ἅγιος εἰμί».

ΠΡΟΣ ΔΟΞΑΝ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΤΡΙΑΔΙΚΟΥ ΘΕΟΥ
και με απροσμέτρητη ευγνωμοσύνη στον πνευματικό μας καθοδηγητή
μακαριστό γέροντα Αθανάσιο Μυτιληναίο,

ψηφιοποίηση της απομαγνητοφωνημένης ομιλίας και επιμέλεια: 
                             Ελένη Λιναρδάκη, φιλόλογος

ΠΗΓΕΣ:

• Απομαγνητοφώνηση ομιλίας δια χειρός του αξιοτίμου κ. Αθανασίου Κ.
• http://www.arnion.gr/mp3/omilies/p_athanasios/omiliai_kyriakvn/omiliai_kyriakvn_681.mp3