Τα λόγια αυτά, είναι από το 6ο κεφάλαιο, του ιερού και Θεοπνεύστου και προφητικού βιβλίου της Αποκαλύψεως και αναφέρονται στη νίκη του Αρνίου, στο οποίο δόθηκε στεφάνι νίκης και νικητής πορεύεται σε νέες νίκες.
Αρνίο, είναι ο Χριστός. Σ’ Αυτόν αναφέρονται τα λόγια αυτά, που σημειωτέον έχουν γραφεί πριν δυο χιλιάδες χρόνια περίπου.
Αυτός «… ἐξῆλθε νικών καί ἵνα νικήσῃ».
Αγαπητοί Χριστιανοί.
Σήμερα Κυριακή της Ορθοδοξίας!
Σήμερα ημέρα λαμπρή και ευλογημένη που φέρει και πάλι στο προσκήνιο και θυμίζει σε όλους μας, τη νίκη κατά των πολυποίκιλων και ποικιλώνυμων δυνάμεων του σκότους και το θρίαμβο της Ορθόδοξης πίστης και της Εκκλησίας.
Σήμερα λιτανεύουμε και πάλι τις ιερές εικόνες και επαναδιαβεβαιώνουμε για μια ακόμη φορά την πίστη και τη λατρεία μας στο υπερδεδοξασμένο πρόσωπο του δομήτορος της Εκκλησίας μας, Ι. Χριστού και την ασάλευτη εμμονή μας στις ιερές παραδόσεις μας.
Χιλιοστή εκατοστή εξηκοστή έκτη επέτειος, αδελφοί μου, από τότε, το 843 μ. Χ, που η Εκκλησία παρά τα χτυπήματα, παρά τον πόλεμο, παρά το κυνηγητό, απ’ τους τότε φωταδιστές και κουλτουριάρηδες, κατόρθωσε να θριαμβεύσει. Οι ιερές εικόνες που δέχθηκαν όλη τη μανία και τα πυρωμένα βέλη του εχθρού, που στην ουσία ήταν ένας ακόμη πόλεμος κατά της πίστεως και κατά της Εκκλησίας, ξαναπαίρνουν τη θέση τους . Το Αρνίον, το εσφαγμένον, μέσα στο αίμα του οποίου Αυτή θεμελιώθηκε και θέριεψε, «… ἐξῆλθε νικών καί ἵνα νικήσῃ».
Ακόμη σήμερα μνημονεύονται και γεραίρονται όλοι οι αγώνες και οι νίκες και οι θρίαμβοι της Ορθοδόξου Αγιωτάτης Εκκλησίας μας, εναντίων όλων των εχθρών της πίστεως. Εναντίον της ειδωλολατρίας, της αιρέσεως, της πλάνης, της ψευδοδιδασκαλίας, της επιβαλλόμενης αθεΐας.
Και να ποια είναι αυτή είναι η «μαρτυρική», μαρτυρία και η επιβεβαίωση της Εκκλησίας μας.
Τα εκατομμύρια των Αγίων και των Μαρτύρων. Τα εκατομμύρια των ευσεβών χριστιανών! Τι κι' αν μαίνεται η θάλασσα; Το πλοίον του Ιησού, η Εκκλησία Του, δεν καταποντίζεται. Τι κι' αν βάλλονται συνεχώς τα βέλη του εχθρού εναντίον της Εκκλησίας; Η Εκκλησία δεν καταστρέφεται. Τι κι' αν προδότες πολλοί και άπιστοι, ακόμη κι από αυτούς τους ιδίους τους χριστιανούς, κληρικούς και λαϊκούς, προσπαθούν να συγκλονίσουν τα θεμέλια της Εκκλησίας; Ή Εκκλησία δεν πτοείται. Παραμένει άσπιλος και αμόλυντος. Ο Ιησούς Χριστός είναι ο θεμέλιος της Εκκλησίας, Γι' αυτό η Εκκλησία αντιμετωπίζει νικηφόρα όλους τους διωγμούς, τις ύβρεις, τις βλασφημίες, τα βασανιστήρια, τα μαρτύρια, τους εξευτελισμούς, την απιστία, την προδοσία και επάνω από αυτά νικά και θριαμβεύει. «Θεμέλιον γάρ ἄλλον οὐδείς δύναται θεῖναι παρά τόν κείμενον, ὅς ἐστίν Ἰησούς Χριστός» (Α' Κορ. γ' 11). Επάνω σ’ αυτό το θεμέλιο έσπασαν και σπάζουν τα κεφάλια τους, τη μανία τους, τη κακία τους, οι διώκτες και οι αρνητές της Εκκλησίας. «Καί ό πεσών έπί τόν λίθον τοῦτον συνθλασθήσεται, έφ’ ὅν ἄν δέ πέσει λικμήσει αὐτον».
Αγαπητοί αδελφοί.
Δυο πράγματα είναι ανάγκη να σχολιάσουμε τούτη τη στιγμή.
Η Ορθοδοξία, κατά πρώτον, δεν είναι ένα κομμάτι του Χριστιανισμού. Είναι ο αληθινός Χριστιανισμός, χωρίς αλλοιώσεις και παραχαράξεις. Αν τα αλλά χριστιανικά δόγματα διατηρούν μέχρι σήμερα μια επιφάνεια, εμείς κρατούμε για 2000 χρόνια την καρδιά, το ύψος και το βάθος, το πλάτος και το μήκος της αλήθειας και της σωτηρίας. Ορθοδοξία είναι η ορθή πίστη και η ορθή λατρεία του Θεού. Ορθοδοξία είναι ο ανόθευτος Χριστιανισμός. Ορθοδοξία είναι η αληθινή Εκκλησία πού ίδρυσε και συντηρεί ό Χριστός σαν ζύμη του κόσμου.
Γι’ αυτό και, όταν λέμε «Ορθόδοξος Χριστιανός», είναι ο ίδιο πράγμα με το να πούμε απλά "Χριστιανός".
Όμως, αυτό που το λέμε θεωρητικά, δυστυχώς δεν το νιώθουμε οι περισσότεροι. Δεν μας αγγίζει στην ψυχή. Δεν το συναντούμε σαν κάτι ιδιαίτερο στη ζωή και τα λόγια μας.
Ίσως και να έχουμε την απατηλή εντύπωση ότι "Χριστιανός" είναι ό άνθρωπος πού, είτε υποκρίνεται με τους μεγάλους σταυρούς, είτε είναι ξεκομμένος από τη ζωή. Γι’ αυτό και προτιμούμε να πιστεύουμε στο Θεό με το δικό μας τρόπο, χωρίς καθόλου να είμαστε «η πόλις η επάνω όρους κειμένη».
Λέμε: "εγώ πιστεύω"· αλλά δεν εκκλησιαζόμαστε. Λέμε "εγώ τον έχω τον Θεό μέσα μου"· αλλά παραδίπλα, εκεί μέσα μας, φωλιάζουν χίλιες δυο κακίες και αμαρτίες χωρίς συναίσθηση. Λέμε καθαρή καρδιά αλλά από καθαρότητα…πέρα βρέχει! Τι συμβαίνει, λοιπόν; Μήπως αγνοούμε τι είναι χριστιανοσύνη;
Σήμερα, πηγαίνουμε στην Εκκλησία και στα Μοναστήρια, δυστυχώς όμως ως θρησκευόμενοι επισκέπτες. Ανάβουμε κεριά και λαμπάδες, μα ως εκεί εξαντλούμε το χριστιανικό μας καθήκον. Εκκλησιαζόμαστε για λίγη ώρα στις μεγάλες γιορτές, αλλά εθιμοτυπικά και για το …καλό. Η θρησκευτικότητα φαίνεται να είναι αναπτυγμένη, φοράμε σταυρούς και κομποσχοίνια, η πίστη στο Θεό είναι της μόδας· από την άλλη όμως δεν έχουμε την ελάχιστη διάθεση να θυσιάσουμε και κάτι απ’ τον εαυτό μας· να βγούμε απ’ τη μακαριότητα μας. Προχωράμε μέχρις εκεί που δεν μας κοστίζει τίποτε! Η θρησκευτικότητα μας έχει επιφάνεια, αλλά της λείπει το βάθος, ο συγκλονισμός, η ολοκληρωτική πίστη στο Χριστό.
Ως άτομα έχουμε εκκοσμικεύσει πολλά πράγματα στο "Χριστιανισμό" μας. Έχουμε αποκηρύξει την άσκηση της προσευχής και της νηστείας· έχουμε περιορίσει την συχνότητα του εκκλησιασμού έχουμε απεμπολήσει την σωφροσύνη και την αγνότητα· έχουμε περικόψει την μελέτη της Αγίας Γραφής και των Αγίων. Πως κωδικοποιούνται όλα αυτά; Ορθοδοξολογία και σε καμιά περίπτωση ορθοπραξία.
Το δεύτερο που θέλουμε να σχολιάσουμε.
Δεν ήταν «κάποτε», οι πολέμιοι της Εκκλησίας. Υπάρχουν τόσοι και τόσοι που με τις ποικιλόχρωμες και ιδιόμορφες απόψεις και διδασκαλίες τους, τις δήθεν "προοδευτικές", προσπάθησαν και προσπαθούν να ροκανίσουν τον κορμό της και τώρα. Λίγα χρόνια πριν, με τη δύναμη της εξουσίας και του νόμου, γκρέμιζαν Ναούς, έκαιαν εικόνες, έκλειναν διά της βίας τα στόματα των Χριστιανών! Σήμερα μέσα από τις στήλες των εφημερίδων, τις σελίδες των βιβλίων, τα μικρόφωνα των ραδιοφώνων και τις κάμερες και των τηλεοπτικών συνεργείων, μιλούν για το θάνατο του Θεού, του Θεού που δυστυχώς αυτοί, αν όχι καθόλου, μόνο ελάχιστα γνωρίζουν. Σήμερα η Εκκλησία περνά και πάλι σκληρή δοκιμασία διασυρμού και κατασυκοφάντησης, από δηλωμένους εχθρούς. Σήμερα αμφισβητείται το κύρος και η ουσία της και δέχεται χτυπήματα πανταχόθεν. Σήμερα στρέφονται κατά της Εκκλησίας προσπαθώντας να βρουν, ότι μεμπτό, στους εκπροσώπους της - λαϊκούς και κληρικούς - και γενικεύοντας το, καταφέρνουν - πολύ συχνά, δυστυχώς - να κλονίζουν σε μεγάλο βαθμό την πίστη των αδύνατων Χριστιανών.
Όμως! Ας αφήσουμε να απαντήσει σ’ όλους αυτούς ένας Άγιος! Ένας μεγάλος Άγιος! Ο «την γλώτταν έχων χρυσορρήμονι». Ιωάννης ο Χρυσόστομος:
«Είναι πολλά τα κύματα και φοβερή η τρικυμία· αλλά δεν φοβόμαστε μην καταποντιστούμε· διότι στεκόμαστε πάνω στο βράχο. Ας λυσσομανά η θάλασσα, δεν μπορεί να διάλυση το βράχο. Ας υψώνονται τα κύματα, δεν θα βουλιάξουν το καράβι του Ιησού. Πες μου, τι φοβόμαστε; Τον θάνατο; Ζωή μου είναι ό Χριστός, αλλά και αν πεθάνω κέρδος θα έχω. Μήπως η εξορία; Στον Κύριο ανήκει όλη η γη και το πλήρωμα αυτής. Μήπως την δήμευση των χρημάτων; Τίποτε δεν φέραμε στον κόσμο, άρα τίποτε δεν θα πάρουμε από αυτόν. Δεν με τρομάζουν τα φόβητρα του κόσμου και δεν με δελεάζουν τα θέλγητρα του.... Δεν μπορείς να διάλυσης την Εκκλησία του Θεού. Την πολεμάς, χωρίς όμως και να μπορείς να την βλάψεις. Την κάνεις πιο ένδοξη, ενώ εσύ καταστρέφεσαι. Είναι σκληρό να κλωτσάς μυτερά καρφιά. Δεν χαλάς τα καρφιά, τα πόδια σου ματώνεις. Έτσι και τα κύματα δεν διαλύουν τον βράχο, αλλά τα ίδια διαλύονται σε αφρούς. Τίποτα πιο δυνατό από την Εκκλησία, άνθρωπε. Σταμάτα τον πόλεμο, για να μη καταστραφείς. Μην πολεμάς τον ουρανό. Αν πολεμάς άνθρωπο ή νίκησες ή νικήθηκες. Αν όμως πολεμάς την Εκκλησία είναι αδύνατον να νικήσεις. Διότι είναι πιο ισχυρός από όλους. Μην παροργίζουμε τον Κύριο. Μήπως είμαστε πιο ισχυροί από αυτόν…
Η Εκκλησία είναι πιο ισχυρή από τον ουρανό. Ο ουρανός και η γη θα περάσουν, ενώ οι λόγοι του Κυρίου δεν θα περάσουν ποτέ. Ποιοι λόγοι; «Συ ει Πέτρος, και επί ταύτη τη πέτρα οικοδομήσω μου την Εκκλησίαν, και πύλαι Άδου ου κατισχύοουσιν αυτής». Αν δεν πιστεύεις, στα λόγια, πίστευε στα πράγματα. Πόσοι τύραννοι θέλησαν να διαλύσουν την Εκκλησία; Πόσα τηγάνια χρησιμοποιήθηκαν; Πόσα καμίνια και δόντια θηρίων και ξίφη ακονισμένα; Και δεν νίκησαν. Που είναι οι πολέμιοι; Ξεχάστηκαν και παραδόθηκαν στη λησμοσύνη. Και που είναι ή Εκκλησία; Λάμπει πιο πολύ και από τον ήλιο. Εκείνοι χάθηκαν, η Εκκλησία μένει αθάνατη». …
Αρνίο, είναι ο Χριστός. Σ’ Αυτόν αναφέρονται τα λόγια αυτά, που σημειωτέον έχουν γραφεί πριν δυο χιλιάδες χρόνια περίπου.
Αυτός «… ἐξῆλθε νικών καί ἵνα νικήσῃ».
Αγαπητοί Χριστιανοί.
Σήμερα Κυριακή της Ορθοδοξίας!
Σήμερα ημέρα λαμπρή και ευλογημένη που φέρει και πάλι στο προσκήνιο και θυμίζει σε όλους μας, τη νίκη κατά των πολυποίκιλων και ποικιλώνυμων δυνάμεων του σκότους και το θρίαμβο της Ορθόδοξης πίστης και της Εκκλησίας.
Σήμερα λιτανεύουμε και πάλι τις ιερές εικόνες και επαναδιαβεβαιώνουμε για μια ακόμη φορά την πίστη και τη λατρεία μας στο υπερδεδοξασμένο πρόσωπο του δομήτορος της Εκκλησίας μας, Ι. Χριστού και την ασάλευτη εμμονή μας στις ιερές παραδόσεις μας.
Χιλιοστή εκατοστή εξηκοστή έκτη επέτειος, αδελφοί μου, από τότε, το 843 μ. Χ, που η Εκκλησία παρά τα χτυπήματα, παρά τον πόλεμο, παρά το κυνηγητό, απ’ τους τότε φωταδιστές και κουλτουριάρηδες, κατόρθωσε να θριαμβεύσει. Οι ιερές εικόνες που δέχθηκαν όλη τη μανία και τα πυρωμένα βέλη του εχθρού, που στην ουσία ήταν ένας ακόμη πόλεμος κατά της πίστεως και κατά της Εκκλησίας, ξαναπαίρνουν τη θέση τους . Το Αρνίον, το εσφαγμένον, μέσα στο αίμα του οποίου Αυτή θεμελιώθηκε και θέριεψε, «… ἐξῆλθε νικών καί ἵνα νικήσῃ».
Ακόμη σήμερα μνημονεύονται και γεραίρονται όλοι οι αγώνες και οι νίκες και οι θρίαμβοι της Ορθοδόξου Αγιωτάτης Εκκλησίας μας, εναντίων όλων των εχθρών της πίστεως. Εναντίον της ειδωλολατρίας, της αιρέσεως, της πλάνης, της ψευδοδιδασκαλίας, της επιβαλλόμενης αθεΐας.
Και να ποια είναι αυτή είναι η «μαρτυρική», μαρτυρία και η επιβεβαίωση της Εκκλησίας μας.
Τα εκατομμύρια των Αγίων και των Μαρτύρων. Τα εκατομμύρια των ευσεβών χριστιανών! Τι κι' αν μαίνεται η θάλασσα; Το πλοίον του Ιησού, η Εκκλησία Του, δεν καταποντίζεται. Τι κι' αν βάλλονται συνεχώς τα βέλη του εχθρού εναντίον της Εκκλησίας; Η Εκκλησία δεν καταστρέφεται. Τι κι' αν προδότες πολλοί και άπιστοι, ακόμη κι από αυτούς τους ιδίους τους χριστιανούς, κληρικούς και λαϊκούς, προσπαθούν να συγκλονίσουν τα θεμέλια της Εκκλησίας; Ή Εκκλησία δεν πτοείται. Παραμένει άσπιλος και αμόλυντος. Ο Ιησούς Χριστός είναι ο θεμέλιος της Εκκλησίας, Γι' αυτό η Εκκλησία αντιμετωπίζει νικηφόρα όλους τους διωγμούς, τις ύβρεις, τις βλασφημίες, τα βασανιστήρια, τα μαρτύρια, τους εξευτελισμούς, την απιστία, την προδοσία και επάνω από αυτά νικά και θριαμβεύει. «Θεμέλιον γάρ ἄλλον οὐδείς δύναται θεῖναι παρά τόν κείμενον, ὅς ἐστίν Ἰησούς Χριστός» (Α' Κορ. γ' 11). Επάνω σ’ αυτό το θεμέλιο έσπασαν και σπάζουν τα κεφάλια τους, τη μανία τους, τη κακία τους, οι διώκτες και οι αρνητές της Εκκλησίας. «Καί ό πεσών έπί τόν λίθον τοῦτον συνθλασθήσεται, έφ’ ὅν ἄν δέ πέσει λικμήσει αὐτον».
Αγαπητοί αδελφοί.
Δυο πράγματα είναι ανάγκη να σχολιάσουμε τούτη τη στιγμή.
Η Ορθοδοξία, κατά πρώτον, δεν είναι ένα κομμάτι του Χριστιανισμού. Είναι ο αληθινός Χριστιανισμός, χωρίς αλλοιώσεις και παραχαράξεις. Αν τα αλλά χριστιανικά δόγματα διατηρούν μέχρι σήμερα μια επιφάνεια, εμείς κρατούμε για 2000 χρόνια την καρδιά, το ύψος και το βάθος, το πλάτος και το μήκος της αλήθειας και της σωτηρίας. Ορθοδοξία είναι η ορθή πίστη και η ορθή λατρεία του Θεού. Ορθοδοξία είναι ο ανόθευτος Χριστιανισμός. Ορθοδοξία είναι η αληθινή Εκκλησία πού ίδρυσε και συντηρεί ό Χριστός σαν ζύμη του κόσμου.
Γι’ αυτό και, όταν λέμε «Ορθόδοξος Χριστιανός», είναι ο ίδιο πράγμα με το να πούμε απλά "Χριστιανός".
Όμως, αυτό που το λέμε θεωρητικά, δυστυχώς δεν το νιώθουμε οι περισσότεροι. Δεν μας αγγίζει στην ψυχή. Δεν το συναντούμε σαν κάτι ιδιαίτερο στη ζωή και τα λόγια μας.
Ίσως και να έχουμε την απατηλή εντύπωση ότι "Χριστιανός" είναι ό άνθρωπος πού, είτε υποκρίνεται με τους μεγάλους σταυρούς, είτε είναι ξεκομμένος από τη ζωή. Γι’ αυτό και προτιμούμε να πιστεύουμε στο Θεό με το δικό μας τρόπο, χωρίς καθόλου να είμαστε «η πόλις η επάνω όρους κειμένη».
Λέμε: "εγώ πιστεύω"· αλλά δεν εκκλησιαζόμαστε. Λέμε "εγώ τον έχω τον Θεό μέσα μου"· αλλά παραδίπλα, εκεί μέσα μας, φωλιάζουν χίλιες δυο κακίες και αμαρτίες χωρίς συναίσθηση. Λέμε καθαρή καρδιά αλλά από καθαρότητα…πέρα βρέχει! Τι συμβαίνει, λοιπόν; Μήπως αγνοούμε τι είναι χριστιανοσύνη;
Σήμερα, πηγαίνουμε στην Εκκλησία και στα Μοναστήρια, δυστυχώς όμως ως θρησκευόμενοι επισκέπτες. Ανάβουμε κεριά και λαμπάδες, μα ως εκεί εξαντλούμε το χριστιανικό μας καθήκον. Εκκλησιαζόμαστε για λίγη ώρα στις μεγάλες γιορτές, αλλά εθιμοτυπικά και για το …καλό. Η θρησκευτικότητα φαίνεται να είναι αναπτυγμένη, φοράμε σταυρούς και κομποσχοίνια, η πίστη στο Θεό είναι της μόδας· από την άλλη όμως δεν έχουμε την ελάχιστη διάθεση να θυσιάσουμε και κάτι απ’ τον εαυτό μας· να βγούμε απ’ τη μακαριότητα μας. Προχωράμε μέχρις εκεί που δεν μας κοστίζει τίποτε! Η θρησκευτικότητα μας έχει επιφάνεια, αλλά της λείπει το βάθος, ο συγκλονισμός, η ολοκληρωτική πίστη στο Χριστό.
Ως άτομα έχουμε εκκοσμικεύσει πολλά πράγματα στο "Χριστιανισμό" μας. Έχουμε αποκηρύξει την άσκηση της προσευχής και της νηστείας· έχουμε περιορίσει την συχνότητα του εκκλησιασμού έχουμε απεμπολήσει την σωφροσύνη και την αγνότητα· έχουμε περικόψει την μελέτη της Αγίας Γραφής και των Αγίων. Πως κωδικοποιούνται όλα αυτά; Ορθοδοξολογία και σε καμιά περίπτωση ορθοπραξία.
Το δεύτερο που θέλουμε να σχολιάσουμε.
Δεν ήταν «κάποτε», οι πολέμιοι της Εκκλησίας. Υπάρχουν τόσοι και τόσοι που με τις ποικιλόχρωμες και ιδιόμορφες απόψεις και διδασκαλίες τους, τις δήθεν "προοδευτικές", προσπάθησαν και προσπαθούν να ροκανίσουν τον κορμό της και τώρα. Λίγα χρόνια πριν, με τη δύναμη της εξουσίας και του νόμου, γκρέμιζαν Ναούς, έκαιαν εικόνες, έκλειναν διά της βίας τα στόματα των Χριστιανών! Σήμερα μέσα από τις στήλες των εφημερίδων, τις σελίδες των βιβλίων, τα μικρόφωνα των ραδιοφώνων και τις κάμερες και των τηλεοπτικών συνεργείων, μιλούν για το θάνατο του Θεού, του Θεού που δυστυχώς αυτοί, αν όχι καθόλου, μόνο ελάχιστα γνωρίζουν. Σήμερα η Εκκλησία περνά και πάλι σκληρή δοκιμασία διασυρμού και κατασυκοφάντησης, από δηλωμένους εχθρούς. Σήμερα αμφισβητείται το κύρος και η ουσία της και δέχεται χτυπήματα πανταχόθεν. Σήμερα στρέφονται κατά της Εκκλησίας προσπαθώντας να βρουν, ότι μεμπτό, στους εκπροσώπους της - λαϊκούς και κληρικούς - και γενικεύοντας το, καταφέρνουν - πολύ συχνά, δυστυχώς - να κλονίζουν σε μεγάλο βαθμό την πίστη των αδύνατων Χριστιανών.
Όμως! Ας αφήσουμε να απαντήσει σ’ όλους αυτούς ένας Άγιος! Ένας μεγάλος Άγιος! Ο «την γλώτταν έχων χρυσορρήμονι». Ιωάννης ο Χρυσόστομος:
«Είναι πολλά τα κύματα και φοβερή η τρικυμία· αλλά δεν φοβόμαστε μην καταποντιστούμε· διότι στεκόμαστε πάνω στο βράχο. Ας λυσσομανά η θάλασσα, δεν μπορεί να διάλυση το βράχο. Ας υψώνονται τα κύματα, δεν θα βουλιάξουν το καράβι του Ιησού. Πες μου, τι φοβόμαστε; Τον θάνατο; Ζωή μου είναι ό Χριστός, αλλά και αν πεθάνω κέρδος θα έχω. Μήπως η εξορία; Στον Κύριο ανήκει όλη η γη και το πλήρωμα αυτής. Μήπως την δήμευση των χρημάτων; Τίποτε δεν φέραμε στον κόσμο, άρα τίποτε δεν θα πάρουμε από αυτόν. Δεν με τρομάζουν τα φόβητρα του κόσμου και δεν με δελεάζουν τα θέλγητρα του.... Δεν μπορείς να διάλυσης την Εκκλησία του Θεού. Την πολεμάς, χωρίς όμως και να μπορείς να την βλάψεις. Την κάνεις πιο ένδοξη, ενώ εσύ καταστρέφεσαι. Είναι σκληρό να κλωτσάς μυτερά καρφιά. Δεν χαλάς τα καρφιά, τα πόδια σου ματώνεις. Έτσι και τα κύματα δεν διαλύουν τον βράχο, αλλά τα ίδια διαλύονται σε αφρούς. Τίποτα πιο δυνατό από την Εκκλησία, άνθρωπε. Σταμάτα τον πόλεμο, για να μη καταστραφείς. Μην πολεμάς τον ουρανό. Αν πολεμάς άνθρωπο ή νίκησες ή νικήθηκες. Αν όμως πολεμάς την Εκκλησία είναι αδύνατον να νικήσεις. Διότι είναι πιο ισχυρός από όλους. Μην παροργίζουμε τον Κύριο. Μήπως είμαστε πιο ισχυροί από αυτόν…
Η Εκκλησία είναι πιο ισχυρή από τον ουρανό. Ο ουρανός και η γη θα περάσουν, ενώ οι λόγοι του Κυρίου δεν θα περάσουν ποτέ. Ποιοι λόγοι; «Συ ει Πέτρος, και επί ταύτη τη πέτρα οικοδομήσω μου την Εκκλησίαν, και πύλαι Άδου ου κατισχύοουσιν αυτής». Αν δεν πιστεύεις, στα λόγια, πίστευε στα πράγματα. Πόσοι τύραννοι θέλησαν να διαλύσουν την Εκκλησία; Πόσα τηγάνια χρησιμοποιήθηκαν; Πόσα καμίνια και δόντια θηρίων και ξίφη ακονισμένα; Και δεν νίκησαν. Που είναι οι πολέμιοι; Ξεχάστηκαν και παραδόθηκαν στη λησμοσύνη. Και που είναι ή Εκκλησία; Λάμπει πιο πολύ και από τον ήλιο. Εκείνοι χάθηκαν, η Εκκλησία μένει αθάνατη». …