Τρίτη 14 Ιουλίου 2020

ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΑΝΑΡΓΥΡΟΙ. ΣΤΟ ΤΕΛΟΣ ΜΙΑΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ



ΑΓΙΟΙ ΑΝΑΡΓΥΡΟΙ


Σήμερα 14/7/2020 μια μακρόχρονη περίοδος ιστορίας στην ενοριακή ζωή του χωριού μας, σχετικά με το ναΐδριο των Αγίων Αναργύρων στη περιοχή σε Κατάπυργος, τελειώνει
Οι Άγιοι Ανάργυροι, λαβωμένοι από το σεισμό του 2017, κατεδαφιστέοι, μπαίνουν στην ιστορία και δίνουν τόπο για μια καινούργια αρχή.
Προσευχή μας και ελπίδα μας αυτή η νέα αρχή να έρθει σύντομα.












+ΑΓΙΟΙ ΑΝΑΡΓΥΡΟΙΒρίσκεται στη περιοχή «Κατάπυργος» και σε ομώνυμη τοποθεσία.

ΑΓΙΟΙ ΑΝΑΡΓΥΡΟΙ

 

Βρίσκεται στη περιοχή «Κατάπυργος» και σε ομώνυμη τοποθεσία.Αρκετά μεγάλο και ευρύχωρο ξωκκλήσι, με ευρύχωρο ιερό, το οποίο χωρίζεται απ’ τον υπόλοιπο ναό με τέμπλο. Κατά το έτος 1987 έγινε γενική ανακίνηση και δαπανήθηκε το ποσό των300.000δρχ. Επίσης έχει γίνει ηλεκτρική εγκατάσταση και μεταφέρθηκε νερό .

Το 1928 είχε γίνει και άλλη γενική επισκευή.

Κατά το έτος 1988 με συνεργασία Δασικής υπηρεσίας, Δημ. Σχολείου και Εκκλησίας τοποθετήθηκαν στο γύρω χώρο παγκάκια και κτίστηκε ωραία βρύση.
Διαστάσεις 4Χ6 μ.
Μεγάλη πανήγυρη τελείται την 1η Ιουλίου κι στο τέλος διανομή παραδοσιακού φαγητού.
Υπάρχουν μαρτυρίες ότι ο Κατάπυργος υπήρξε κάποτε χωριό (αν όχι χωριό, ένας μεγάλος οικισμός). Πήρε δε το όνομά του από κάποιο πύργο που υπήρχε εκεί, και τον ονόμαζαν Κάτω Πύργο (Κατό- πυργο - Κατάπυργο).

Και μια και υπάρχει σήμερα εδώ το εκκλησάκι των Αγ. Αναργύρων, θα κάνουμε και μια κάπως τολμηρή υπόθεση. Υπήρχε (βέβαια) εκεί το χωριό Κατάπυργος το οποίο είχε σαν ενοριακή εκκλησία τους Αγ. Αναργύρους, στη θέση της οποίας κτίστηκε, το σημερινό εκκλησάκι.
Με το σεισμό της 12/6/2017 στην ενορία μας, έχουμε πολύ σοβαρό πρόβλημα  στο ναό των Αγίων Αναργύρων
Ο Ναός αυτός πρέπει να κατεδαφιστεί.
Την 14η Ιουλίου του 2020 κατεδαφίζεται.



ΚΑΤΑΠΥΡΓΟΣ

Θα παραξενευτείτε βέβαια...
Ε! Δε ξέρουμε τον Κατάπυργο, θα μου πείτε. Μα και ποιος δεν τον ξέρει. Ενα παιδάκι να ρωτήσεις, κάτι θα σου πει γι’ αυτόν. Ίσως, σηκώνοντας αμήχανα τους ώμους του, να μας πει με απορία. “Μα από κει δεν έρχεται το νεράκι που πίνουμε”;
Πηγή λοιπόν πολιτισμού ο “Κατάπυργος”, Πηγή δροσιάς. Πηγή υγείας. Λατρευτό, αξιοζήλευτο, δώρο αναφαίρετο το νεράκι που μας στέλνει. Μέρα-νύχτα, σαν παρήχηση, σκορπούν τις μηχανικές φωνές τους, στην εξοχική αυτή σιγαλιά και ηρεμία, οι αντλίες, ταγμένες κι αυτές στην υπηρεσία μας.
Ακούγοντας λοιπόν αυτή τη λέξη “Κατάπυργος” ο νους μας κατευθύνεται αυτόματα στην περιοχή εκείνη, υδροδότησης του χωριού μας.
Ίσως και στο μικρό ποταμάκι που υπάρχει εκεί και πηγάζει απ’ τις πηγές υδρεύσεως του χωριού. Βρίσκεται τούτο 800μ. έξω απ’ το χωριό και έχει 400μ. περίπου μήκος. Στην πορεία του ενώνεται με ένα άλλο επίσης μικρό ποτάμι το “Βαθύ Λαγγάδι” όπου και εκβάλλει.
Όμως ξέρουμε άραγε όσα πρέπει για την περιοχή αυτή; Η ιστορία μας λέει το αντίθετο. Όχι δεν τα ξέρετε όλα! Είναι κι άλλα που πρέπει να βγουν στο φανερό, για την τοπική σας ταυτότητα, τον πολιτισμό, την τοπική σας περηφάνεια.
Σκεφτήκατε άραγε ποτέ ότι εκεί κάποτε υπήρχε “ζωή” όπως και δω στο χωριό μας; Άνθρωποι σαν και μας, άνδρες - γυναίκες - παιδιά, σπίτια, φωνές, παιγνίδια, γέλια και χαρές, λύπες και στενοχώριες, πότισαν τα χώματα εκεί;
Διάφορες συζητήσεις, αναφορές σε κείμενα ιστορικά και αρχαιολογικά, μαρτυρίες παλαιοτέρων, αναφέρονται σ’ αυτά τα πράγματα.
Υπάρχουν λοιπόν μαρτυρίες ότι ο Κατάπυργος υπήρξε κάποτε χωριό (αν όχι χωριό, ένας μεγάλος συνοικισμός). Πήρε δε το όνομά του από κάποιο πύργο που υπήρχε εκεί, και τον ονόμαζαν Κάτω Πύργο (Κατό- πυργο - Κατάπυργο).
Αντίθετα, υπήρχε κάποιος άλλος, στη σημερινή κοινότητα Λισβορίου και συγκεκριμένα κοντά στην εκκλησία. Τούτος υψομετρικά ήταν ψηλότερα απ’ τον άλλον (τον Κάτω Πύργο) και έτσι κι αυτός ονομαζότανε Πάνω Πύργος.
Ο Σταυράκης Αναγνώστου στο βιβλίο του “Λεσβιάς Ωδή” (1850) μας αναφέρει το εξής: “Κατάπυργος - Κάτω Πύργος, κατοικημένος χώρος μέχρι το 1652”.
Επίσης σε κάποιο παλιό κώδικα της Μητροπόλεως Μυτιλήνης, χρονολογούμενο απ’ το 1527-1652, τον οποίο βρήκε και ανέγνωσε (μάλιστα λερωμένο) ο Σταυράκης
Αναγνώστου, και αναφέρει και στη Λεσβιάδα, περιλαμ- βανότανε επίσημος ονομαστικός κατάλογος, των χωριών, τα οποία συγκροτούσαν τότε τη Μητρόπολιν Μυτιλήνης.
Αναφέρονται σ’ αυτόν 34 χωριά. Μεταξύ των οποίων, και υπ’ αριθ.17-20 αναφέρονται τα χωριά: 17) Λισβόριον, 18) Κατάπυργος, 19) Βασιλικιώτης 20) Δαμάνδρι,.,κλπ.
Προκύπτει λοιπόν και απ’ αυτόν τον κώδικα ότι το 16ο αιώνα υπήρχε το χωριό Κατάπυργος.
Και μια και υπάρχει σήμερα εκεί το εκκλησάκι των Αγ. Αναργύρων, θα κάνουμε και μια κάπως τολμηρή υπόθεση. Υπήρχε (βέβαια) εκεί το χωριό Κατάπυργος το οποίο είχε σαν ενοριακή εκκλησία τους Αγ. Αναργύρους, στη θέση της οποίας κτίστηκε, το σημερινό εκκλησάκι.
Με τούτες τις λίγες πληροφορίες που έχουμε στη διάθεσή μας, βγαίνει το συμπέρασμα, ότι η σημερινή περιοχή του Λισβορίου και αυτό το ίδιο το χωριό, δεν είναι ιστορικά ξεκρέμαστο. Έχει πολύ παλιά ιστορία.
Ιστορία που ανάβει μέσα σου τον θαυμασμό για τον τόπο σου, περηφάνεια, ενθουσιασμό.
Και κάτι άλλο για το Λισβόρι.
Ο Σ. Αναγνώστου (Λεσβιάς Ωδή 1850) μας αναφέρει: “ΛΙΣΒΩΡΙΟΝ ή Λεσβόριον ή Λισβόριον: ήτοι Λέσβου όριον. Υπό Χριστιανών και Τούρκων κατοικούμενον χω- ρίον και έχον ναόν τον Αγιον Ιωάννην τον Πρόδρομον”.
Επίσης στο βιβλίο του Ι.Δ. Κοντή, “Η Λέσβος και η Μικρασιατική της περιοχή” διαφαίνεται ότι στην παραλία του Λισβορίου, υπήρχε ένας σπουδαιότατος προϊστορικός οικισμός. Λίγες (δυστυχώς) ανασκαφές που έγιναν κυρίως στα 1960 συμμαρτυρούν. Τέλος ένα ακόμη θα αναφέρουμε για την αρχαιότατη αυτή κληρονομιά της περιοχής.
Το αρχαιότερο γνωστό εύρημα, μέχρι τώρα, είναι ένα νόμισμα, που βρέθηκε και χρονολογείται γύρω στα 200- 100 π.Χ.
Ας ρίξουμε λοιπόν όλοι μαζί μια ματιά πίσω μας, να δούμε πόσο βαθιά πάνε οι ρίζες μας.
Δεν ερχόμαστε ξεκρέμαστοι. Πίσω μας υπάρχει ιστορία αιώνων.